استاد حوزه و دانشگاه با تأکید بر ضرورت توصیف معارف دینی برای مخاطبان گفت: اگر توصیف خوب صورت گیرد مردم احتیاجی به استدلال ندارند.
به گزارش خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا پناهیان پنجشنبه دوم تیرماه در همایش همگرایی مبلغان دغدغه‌مند در تحول تبلیغ بر اساس نیاز‌های روز جامعه که در سالن بیداری اسلامی جامعه‌الزهرا(س) برگزار شد، گفت: در خصوص تبلیغ یک نظر وجود دارد که دینداری جامعه را ثمره تبلیغ و بی‌دینی را نتیجه اغوای دشمنان می‌داند و تحول در تبلیغ را صرفاً در تجهیز به فن خطابه و... توصیف می‌کند.
وی ادامه داد: در مقابل نیز نظریه‌ای وجود دارد که باید گفت مقدار دینداری و معنویتی که در جامعه دیده می‌شود فقط ثمره تبلیغ نیست بلکه نشأت گرفته از فطرت پاک مردم و حسن رفتاری بوده است که از بزرگانی مانند علما و سردار سلیمانی دیده‌اند. رهبری عزیز و حضرت امام شاهدی بر حقانیت دین هستند و عقلانیت آن را مشخص می‌کند که زیبایی‌های رفتاری در سیره و موفقیتی که می‌بینید عوامل تبلیغ هستند و وقتی به کار تبلیغی خود نگاه کنیم چنین اثری دیده نمی‌شود.
این سخنران کشوری با تصریح بر پیشرفت دینداری در جامعه گفت: هر روز در دانشگاه‌ها بهتر و بیشتر از گذشته نمازخوان دیده می‌شود و این نشان می‌دهد وضع تربیتی و معنوی در جامعه رو به پیشرفت است و این را از آمار‌ها می‌توان بدست آورد؛ در راه، مردمی که از اتوبوس‌ها برای نماز پیاده می‌شوند روز به روز بیشتر می‌شوند، اما این رو به پیشرفت مردم چقدر به تبلیغ ما وابسته است واقعاً جای سؤال و بررسی دارد.
وی با بیان اینکه برخی معتقدند ابزار‌های تبلیغی مبلغان محدود است، گفت: ابزار‌های بزرگ رسانه‌ای در دست دیگران است و بسیاری از این اشکالات متوجه ضعف تبلیغ در حوزه علمیه است؛ مدیران فرهنگی کشور کسانی هستند که دین را از ما آموختند و اگر فیلم و سریال قوی ساخته نشود به این علت است که قوی از ما یاد نگرفتند و اگر فیلم خوبی درباره حجاب ساخته نشده به ما برمی‌گردد.
استاد حوزه و دانشگاه اظهار کرد: همه ایراد‌هایی که به بشر وارد می‌شود مانع تحقق تمدن مهدوی نخواهد شد و این تمدن شدنی است؛ ۹۹ درصد دانشجویان ما درگیر هیچ شبهه‌ای نیستند بلکه گاهی کسی از دین خوشش نمی‌آید و در مواجهه با ما شبهه را بهانه می‌کند و اگر ما در تبلیغ پیشگام باشیم «دفع دخل مقدر» خواهد شد؛ منبر‌های من اغلب در دانشگاه‌هاست و مدام در تماس هستم و با اطلاع این را گفتم.
وی ادامه داد: دانشجو بیش از اینکه پاسخ معاندان را بخواهد اصل دین را می‌خواهد، در حالی که بیشتر کتاب‌های آموزشی ما دسته‌بندی پاسخ به شبهات است. برای مثال عدل الهی را با پاسخ به شبهات و طرح دعوا‌های اشاعره و معتزله آموزش می‌دهند؛ تبلیغ باید در مسیر صحیح و درست پیش برود و اگر شبهه‌ای باقی ماند پاسخ داده شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین پناهیان با بیان اینکه در حوزه علمیه دانشی که بتواند در توصیف به ما کمک کند نداریم، گفت: استدلال، عقلانیت زیادی نمی‌خواهد اما توصیف علاوه بر عقلانیت زیاد باید مخاطب‌شناسی داشته باشد؛ برای استنباط یک حکم فقهی چه میزان دانش لازم است و اصول استنباط امر شریفی است، اما نیازی به خواندن کل قرآن ندارد، ولی برای تفسیر یک آیه از قرآن و تبلیغ آن برای اندیشه‌های منتظر باید کل قرآن فهمیده شود.
وی افزود: توصیف به عقل و علم بیشتری احتیاج دارد و نمی‌توان آن را به ذوق و هنر افراد واگذار کرد چرا که امیرمؤمنان توصیفگر اول جهان اسلام هستند؛ اگر توانسته بودیم زیبایی زوجیت را طبق آیات قرآن توصیف کنیم حاضر بودند همه مشکلات را برای ازدواج تحمل کنند؛ برای مثال مردم حاضرند سختی بکشند تا خانه‌شان را تزئین کنند و هیچ استدلال قوی پشت آن نیست، زیرا به خوبی این زینت خانه برای مردم توصیف شده است.
این مبلغ کشوری گفت: در مقابل تمسخر‌ها توصیف صحیح می‌تواند زره ایجاد کند، اما این توان توصیف هیچ جا از دروس حوزویان نیست. خدمت آیت‌الله فاضل گفتم ناتوانی ما سبب کاستی‌های تبلیغ است که در تأیید گفت: آیت‌الله بروجردی گلستان سعدی را حاشیه زدند، اما در حال حاضر چند تن از طلاب ما گلستان را خواندند؟ همچنین آیت‌الله جوادی هم فرمود: باید طلاب زیادی را برای شعر و شاعری تربیت کرد تا یک فردوسی از میان آن‌ها در بیاید.
وی با بیان اینکه فردوسی واقعاً حکیم بود و قدرت فراوانی در توصیف داشت، گفت: گناه افتادن دانشجویان جوان به دامن لیبرال‌ها که امام آن را در سال ۶۷ فرموده به عهده روحانیت است؛ وقتی می‌توانیم به آینده‌سازان امیدوار شویم که کار‌های گوناگون را به آن‌ها بسپاریم؛ باید با تلفیق فرهنگ فلسفی و فرهنگ تجربی و کم کردن فاصله‌ها حوزه و دانشگاه در هم ذوب شوند تا میدان برای گسترش معارف اسلام وسیع‌تر شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین پناهیان اظهار کرد: بیشتر متون دینی ما در قرآن و روایات به همین شیوه واقع‌گرایانه و بیان آثار دینداری هستند که ما در حوزه دانش آن را درک نمی‌کنیم، زیرا این موارد نیاز به دانش دارد؛ امیدوارم با هماهنگی و نظم در تبلیغات، دانش خوبی برای به‌کارگیری معارف و توصیف آن‌ها فراهم شود. هر استاد مسلم تاریخ اسلام لزوماً نمی‌تواند تعیین کند چه مقدار تاریخ به مخاطب آموزش داده شود و در دیگر علوم نیز این صادق است؛ اینکه ما کدام مطلب را اول در آموزش بگوییم نیاز به دانش تخصصی دارد.
وی ادامه داد: عالمان دینی که تولید محصول کردند را نمی‌توان برای نوبت به‌کارگیری و آموزش دانش‌ها تعیین کرد که مثلاً داستان حضرت خضر برای چه سنی مناسب است؛ برای مثال کسی که بهترین گچ را تولید کرده نمی‌تواند بگوید کجا به کار گرفته شود. آیت‌الله حق‌شناس به بنده می‌فرمود: طلبه‌ای که تبلیغ می‌کند زودتر مجتهد می‌شود؛ بی‌تردید تبلیغ موفق در رسیدن به اجتهاد بسیار مؤثر است و برعکس آن هم صادق است.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) گفت: شیوه درس دادن اصول، فقه و کلام باید به گونه‌ای تنظیم شود که خود طلبه خود به خود مبلغ شود. این اشتباه است که طلاب غیرموفق در فقه و اصول به سوی تبلیغ سوق داده شوند. کودکان از یک سنی به بعد دنبال ادب و فرمانبری هستند و دنبال فرمانده خوب می‌گردند؛ در روایات آمده از آغاز هفت سالگی ادب بیاموزید و کلید اساسی برای موفقیت «سلام فرمانده» همین بخش است؛ این سرود مضامین عاشقانه هم دارد، اما آن سلام نظامی توجه کودکان را 
جلب کرد.
وی در پایان با بیان اینکه پس از فراگیری دانش تبلیغ و پیدا کردن جامعیت دینی نوبت به زمان‌شناسی می‌رسد، گفت: اگر در روند تحصیل، تحول در تبلیغ صورت گیرد و تعامل مبلغان، تحول در تبلیغ را رقم بزند به سمت تبلیغ نو پیش رفته‌ایم.