به همین دلیل نگرانی از کاهش میزان ازدواج در کشور و بحرانی بودن این مسئله، ذهن بسیاری را به خود مشغول کرده است.
اما آیا واقعاً می‌توان از شرایط حاضر به عنوان شرایط بحرانی یاد کرد؟ 

تعداد ازدواج با میزان ازدواج متفاوت است
شهلا کاظمی‌پور؛ دانشیار گروه جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران معتقد است براساس آمار‌های شاخص، وضعیت ازدواج در ایران بحرانی نیست. نکته مورد اشاره این استاد دانشگاه به هرم جمعیتی ایران است، به این مفهوم که معتقد است در 15 سال گذشته آمار افراد در سن ازدواج تغییر کرده است.
کاظمی پور به ما توضیح می‌دهد: در سال 85 تعداد زنان مجرد 15تا 49 ساله کشور 7میلیون و 200 هزار نفر بوده که این تعداد سال 95 نزدیک 6 میلیون نفر شده است؛ یعنی یک میلیون و 200 هزار نفر از زنان مجرد کم شده است. طی سال 85 همین زنان 15 تا 49 ساله حدود 740 هزار ازدواج داشته‌اند که در سال 95 به 660هزار ازدواج رسیده است. بنابراین هرچند تعداد ازدواج‌ها در این دوره زمانی کاهش پیدا کرده، اما به همان نسبت تعداد زنان 15 تا 49 ساله هم در این بازه زمانی کاهش داشته است. براین اساس میزان ازدواج با تعداد ازدواج متفاوت است. تعداد ازدواج‌ها از دهه 90 به بعد همواره رو به کاهش بوده و دلیل آن، کاهش جمعیت در معرض ازدواج بوده است، اما میزان ازدواج طبق قانون احتمالات تقسیم بر جمعیت در معرض ازدواج می‌شود، بنابراین براساس آمار موجود و مقایسه آن با هرم سنی جمعیت در سن ازدواج، طی سال‌های گذشته ما همواره با افزایش میزان ازدواج مواجه بوده‌ایم.

ازدواج دختران متولد دهه 60 
این دانشیار گروه جمعیت‌شناسی دانشگاه تهران در خصوص کاهش آمار ازدواج دختران متولد دهه 60 نیز می‌گوید: میزان ازدواج متولدان این دهه هم در مقایسه با دهه‌های قبل و هم در مقایسه با دهه پس از آن بالا بوده و دلیل آن نیز این است که تعداد این متولدان در مقایسه با متولدان دهه 50 و همچنین متولدان دهه 70 بیشتر بوده است، چرا که بیشتر متولدان دهه 60 در دهه 80 ازدواج کرده‌اند و بیشترین آمار ازدواج در دهه 80 بوده است و با توجه به اینکه در هر ازدواج یک دختر و یک پسر سهیم است قطعاً ازدواج این دختران با آمار کاهشی مواجه نبوده، ولی مسئله این است که جمعیت در معرض ازدواج این دختران بیشتر بوده و تعدادی از آن‌ها به دلیل اینکه باید با پسران پنج سال بزرگ‌تر از خود ازدواج  می‌کردند و با توجه به اینکه جمعیت مردان در معرض ازدواج با این گروه سنی کمتر بوده، شانس ازدواجشان را از دست داده و در تجرد باقی مانده‌اند. به طوری که طبق آمارهای اعلام شده در سال 95 حدود 5 درصد جمعیت 40 تا 44 سال دختران کشور مجرد هستند. 
این تحلیلگر حوزه جمعیت‌ در خصوص آمار تجرد قطعی دختران و پسران کشور می‌گوید: مجردها همه افراد 15 سال به بالا هستند که 13میلیون نفر از جمعیت کشور را شامل می‌شوند و همه آن‌ها نباید طی یک سال ازدواج کنند، ضمن آنکه این آمار باید تقسیم بر دو شود که نتیجه آن می‌شود 6.5 میلیون ازدواج. اکنون ما سالی 700هزار ازدواج داریم که به طور متوسط سالانه 10درصد مجردها ازدواج می‌کنند. بنابراین در زمینه ازدواج هیچ مشکلی نداریم. اما مسئله این است که در گذشته دختران و پسران در سنین پایین‌تر ازدواج می‌کردند و اکنون سن ازدواج افزایش یافته و البته دلیل آن توسعه شهرنشینی، افزایش میزان تحصیلات، توسعه اجتماعی و اقتصادی جامعه است که موجب شده جوانان با احتیاط بیشتری ازدواج کنند. با این حال ضرورت دارد دولتمردان با اصلاح زیربناهای اقتصادی، این مشکلات را برطرف کنند چرا که اکنون 8/1درصد دختران بالای 35 سال و 2درصد مردان بالای 50 سال تجرد قطعی دارند.

افزایش 5 درصدی تعداد ازدواج‌ها در کرونا 
صالح قاسمی؛ پژوهشگر تحولات جمعیت ایران و جهان نیز به ما می‌گوید: روند آمار ازدواج طی دو دهه گذشته کاهشی بوده است، اما یک نکته وجود دارد و اینکه آمار ازدواج از سال 1398 تا پایان سال 1400 حدود 5درصد افزایش داشته و ریشه‌یابی آن نشان می‌دهد بسیاری از زوج‌های جوان در این دوره احساس کردند با توجیه کرونا می‌توانند بخشی از آداب و رسوم پرهزینه مراسم ازدواج را حذف کنند و این موضوع موجب شد باوجود روند کاهشی آمار ازدواج طی دو دهه گذشته، طی سه سال اخیر با افزایش 5درصدی ازدواج مواجه شویم که احتمال می‌رود تا چند سال این روند ادامه داشته باشد. 
قاسمی در پاسخ به آمار تجرد دختران و پسران نیز اظهار می‌کند: سن متعارف ازدواج 18 تا 35 سال است که در این بازه سنی ما 9 میلیون و 200 هزار جوان هرگز ازدواج نکرده داریم، اما از 35 سالگی تا 50 و 50 سال به بالا نیز حدود 3میلیون مجرد داریم که یا هرگز ازدواج نکرده و یا ازدواج کرده و به دلیل طلاق یا فوت همسر اکنون مجرد هستند. اما افرادی که سن آن‌ها بیش از 50 سال شده و هرگز ازدواج نکرده و دچار تجرد قطعی شده‌اند حدود 350هزار نفر هستند که دو سوم این آمار را دختران تشکیل می‌دهند.
 وی می‌گوید: قانون «جوانی جمعیت و حمایت از خانواده» درصدد تسهیل فرایند ازدواج و فرزندآوری است و درصدد تشویق نیست، چرا که اساساً امتیازهایی که این قانون در نظر گرفته به میزانی نیست که موجب تشویق افراد شود، اما می‌تواند موجب تسهیل ازدواج و فرزندآوری شود؛ به‌طوری که اگر طی دو سال نخست 60درصد اجرایی شود می‌تواند روی آمار ازدواج و با یک فاصله زمانی روی آمار موالید تأثیرگذار باشد اما اگر کمتر از 40 درصد اجرایی شود اثر جدی در ازدواج و فرزندآوری نخواهد داشت. 

​​​​​​​خبرنگار: اعظم طیرانی