خدای سبحان در بخش اول این آیه از گروهی سخن می‌گوید که آنان را امت وسط قرار داده تا شهید بر دیگر مردمان باشند و در این بین وجود اقدس پیامبر اکرم(ص) را نیز شهید بر آن امت وسط قرار داده است: «وَ كَذلِكَ جَعَلْناكُمْ أُمَّةً وَسَطاً لِتَكُونُوا شُهَداءَ عَلَی النَّاسِ وَ يَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهيداً». موضوع سخن در بخش دوم آیه، بازشناسی افراد مختلف امت در تبعیت و تخلف از پیامبر در مسئله تغییر قبله است. علت قبله بودن بیت‌المقدس این‌گونه بیان شده که پیروان و تابعان آن حضرت در مسئله تغییر قبله از آن‌ها که سرپیچی می‌کنند شناخته شوند: «وَ ما جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتي‏ كُنْتَ عَلَيْها إِلاَّ لِنَعْلَمَ مَنْ يَتَّبِعُ الرَّسُولَ مِمَّنْ يَنْقَلِبُ عَلی‏ عَقِبَيْهِ». آنگاه فرموده است تحمل این حکم جز بر کسانی که خداوند آن‌ها را هدایت کرده دشوار است: «وَ إِنْ كانَتْ لَكَبيرَةً إِلاَّ عَلَی الَّذينَ هَدَی اللَّهُ». در نهایت تعبیر پایانی آیه مورد بحث، پاسخ به پرسش مقدری آمده است که در پی تغییر قبله در ذهن مردم ایجاد شد و آن اینکه با تغییر قبله، حکم اعمال عبادی انجام شده در گذشته چیست؟ پاسخ اینکه خداوند با رأفت و رحمت خود اعمال گذشته را ضایع نمی‌کند: «وَ ما كانَ اللَّهُ لِيُضيعَ إيمانَكُمْ إِنَّ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَؤُفٌ رَحيمٌ». 
صرف‌نظر از نظریات و آرای مختلف تفسیری درباره مصداق امت وسط، معنای شهید بودن آنان، مراد از شهید بودن پیامبر بر امت وسط و ارتباط قبله با امت وسط، در چند روایت از حضرات معصومان(ع) مقصود از امت وسط و شهدا بر مردم، ذوات مقدس اهل بیت پیامبر(ع) معرفی شده‌اند که وجود اقدس امام زمان(عج) نیز یکی از ایشان است. 
از جمله این روایات، حدیث منقول از برید بن معاویه عجلی است که از امام باقر(ع) درباره معنای این آیه از حضرت سؤال کرده و امام در پاسخ فرمودند: ما امت وسط هستیم و ما شهدای خدا بر مردم و حجت‌های او در زمین هستیم: «عن بريد العجلی، قال: سألت أبا جعفر (عليه السلام) عن قول الله تبارك و تعالی: وَ كَذلِكَ جَعَلْناكُمْ أُمَّةً وَسَطاً لِتَكُونُوا شُهَداءَ عَلَی النَّاسِ وَ يَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيداً. قال: نحن أمة الوسط و نحن شهداء الله علی خلقه و حججه في أرضه» (البرهان، ج1، ص343). در روایت دیگر، سلیم بن قیس هلالی از امیرمؤمنان(ع) نقل کرده که حضرت فرمود: خدای تعالی در عبارت «لِتَكُونُوا شُهَداءَ عَلَی النَّاسِ» ما را قصد کرده است، پس رسول خدا شاهد بر ما و ما شهدا بر مردم و حجت‌های او در زمین هستیم و ما همان افرادی هستیم که خدا درباره ایشان فرموده است: «وَ كَذلِكَ جَعَلْناكُمْ أُمَّةً وَسَطاً». (شواهد التنزیل، ج1، ص119) بنا بر آنچه گذشت پنجمین آیه مهدوی قرآن در مقام معرفی امام زمان(عج) به عنوان یکی از ائمه اهل بیت دو ویژگی آن حضرت را «امت وسط» و «شهید بر خلق» بودن ایشان بیان می‌کند که معنای تفصیلی آن در نوبت‌های بعدی خواهد آمد.