printlogo


خدمت در آستان قدس رضوی سن و سال نمی‌شناسد 400 نوجوان خادمیار در قامت مکبر حرم مطهر
ز کودکی خادم این تبار محترمم...
صحن مطهر پیامبر اعظم(ص)، سمت چپ ایوان باب‌الهادی(ع)، پاتوق پسربچه‌های قد و نیم قدی است که با نشاط و سرزندگی جمع می‌شوند تا با شنیدن صدای اذان، مکبّر نمازهای جماعت حرم امام رضا(ع) شوند.

400 نوجوان خوش‌صدا که هر روز هنگام نماز، صدای خوششان در صحن‌ها و رواق‌ها به گوش می‌رسد.
پای صحبت‌های این مکبران نوجوان حرم نشسته‌ایم تا برایمان از عشق و ارادتی بگویند که جنس و حس و حالش شاید با ارادت آدم بزرگ‌ها متفاوت باشد.
12 ساله، حافظ پنج جزء قرآن کریم
نماز جماعت ظهر و عصر تمام شده، بچه‌ها یکی‌یکی وارد واحد امور مکبرین می‌شوند، تجهیزات همراهشان را در محل مخصوص خود قرار می‌دهند و هر کدام روی یک صندلی می‌نشینند تا کمی استراحت کنند. پارسا مَکَندی، مکبر 12 ساله حرم و حافظ پنج جزء قرآن کریم است که مقام‌های ارزشمندی در حوزه قرائت قرآن در استان کسب کرده است.
پارسا که دو بار در هفته برای خدمت به صحن و سرای امام رئوف می‌آید، از شور و حال بی‌مثالش برای خدمت در حرم رضوی می‌گوید: «اصلاً فکر نمی‌کردم که توفیق خادمیاری برای امام رضا(ع) را داشته باشم و حالا هر وقت که می‌آیم حس و حال خیلی خوبی دارم. دو سال پیش، از جذب مکبر نوجوان در حرم مطلع شدم، اما نشد که بیایم تا اینکه سرانجام آمدم و پس از موفقیت در آزمون‌های مکبری جذب شدم... به این خدمت افتخار می‌کنم».محمدجواد محسنی هم دانش‌آموز کلاس هشتم است و مقام سوم قرائت قرآن و مقام نخست مسابقات اذان استانی را دارد. می‌گوید: «روزهای یکشنبه و سه‌شنبه برای خدمت به حرم امام هشتم(ع) می‌آیم.... به نیت شفای مریضان. هیچ‌ وقت فکر نمی‌کردم توفیق مکبری در حرم امام رضا(ع) نصیبم بشود. یک روز در مسجد محله یک نفر به من گفت برای مکبری در حرم داوطلب شو... به واحد مکبران نوجوان حرم مراجعه کردم، آزمون دادم و حالا افتخار می‌کنم که مکبر حرمم».
محمدجواد درباره شرح وظایف و حال و هوای روزهای خدمتش می‌گوید: «ما باید یک ساعت و نیم پیش از هر اذان به دفتر امور مکبرین مراجعه کنیم. پس از آن با هماهنگی مسئولان واحد، تجهیزات صوتی را برمی‌داریم و به صحن یا رواق تعیین شده می‌رویم. صبر می‌کنیم امام جماعت بیاید و اقامه نماز، ما هم مکبری کنیم و پس از نماز هم دوباره به دفتر برمی‌گردیم».
مکبری به سبک عبدالباسط
سجاد عباسیان یک کلاس ششمی پُرشَر و شور این واحد است که یکشنبه و سه‌شنبه برای خدمت می‌آید و به قول دوستانش به سبک عبدالباسط اذان می‌گوید. حضور او در کنار محمدمهدی پورعباس 17 ساله که بسیار آرام و بی‌صدا است، دقیقاً حال و هوای گروه‌های دوستی این سن را دارد.
محمدمهدی از آزمون‌های سخت ورودی برای مکبری یاد می‌کند و می‌گوید: «مکان‌های مختلفی در حرم برای خادمیاری رفتم تا خادمیار حضرت شوم اما نشد تا اینکه از طریق تشویق یکی از مکبران حرم که به مسجد محله‌مان آمده بود با این واحد آشنا شدم و برای خادمیاری اقدام کردم و شکر خدا پذیرفته شدم. البته پذیرفته شدن در اینجا هم ساده نبود، در چند مرحله آزمون‌هایی با نظارت استادان برجسته برگزار ‌شد که حسابی روی رعایت نکات صوت و لحن دقت داشتند». می‌خواهم با سجاد عباسیان هم گفت‌وگو کنم اما آن قدر غرق هیجان و شیطنت دوره نوجوانی است که لحظه‌ای آرام نمی‌گیرد و مدام در حال شوخی با دوستانش است.
محمدجواد خوشخویی هم یک کلاس ششمی ریزنقش است که لباس فرم خادمیاری از قد و قامتش بزرگ‌تر است. محمدجواد از سه‌سالگی به‌واسطه تلاش‌های پدر و مادرش شروع به حفظ قرآن کرده و اکنون حافظ کل قرآن کریم است. می‌گوید: قبل از پیش‌دبستانی شروع به حفظ قرآن کردم و آن قدر برایم برکت داشت که لکنت زبانم هم برطرف شد، حالا هم افتخار می‌کنم که خادم امام رضا(ع) هستم. وقتی برای مکبری به حرم می‌آیم خیلی‌ها مرا تشویق می‌کنند و حتی به من هدیه تبرکی می‌دهند که انگیزه من را بیشتر می‌کند، اما مهم‌تر از همه اینکه، این مرتبه و پیشرفت را مدیون پدر، مادر و استادانم هستم که با زحماتشان من به این افتخار رسیدم».
سه دهه مکبری نوجوانان
محمدامین سعادتی، کارشناس حرم مطهر و مسئول بخش امور مُکَبّرین حرم مطهر است. او درباره پیشینه ایجاد واحد نماز در حرم مطهر رضوی می‌گوید: تشکیلات مربوط به بخش نماز در حرم مطهر قدمتی بسیار طولانی دارد اما پس از انقلاب اسلامی در سال‌ 63 ساختار بخش نماز در حرم مطهر کامل‌تر شد و یکی از بخش‌های آن به مکبرین اختصاص داده شد. در گذشته افراد بزرگسال، در این بخش به عنوان مکبر نمازگزاران خدمت می‌کردند اما از سال 95 با هدف استفاده از ظرفیت نوجوانان‌ در خدمت مکبری حرم، از این گروه سنی هم استفاده شده است. روند جذب نوجوانان مکبر هم تسهیل شده و افراد مستعد و توانمند از بین مداحان، حافظان و قاریان برای این خدمت در حرم مطهر جذب شدند. در حال حاضر هم 400 مکبر جوان و نوجوان در 20 نوبت نماز در حرم مطهر مشغول خدمت هستند و دست‌کم در هفته یک ‌بار توفیق مکبری در نمازهای حرم مطهر را پیدا می‌کنند و برنامه‌ریزی برای جذب 3هزار مکبر نوجوان در دستور کار قرار دارد.