حجت‌الاسلام رضا غلامی مطرح کرد
۱۲ نکته برای ارتقای کنگره علوم انسانی اسلامی
اختتامیه ششمین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی با گردهمایی مسئولان کمیسیون‌های تخصصی کنگره به صورت مجازی برگزار و در آن گزارشی از اقدامات و دستاوردهای کنگره ارائه شد.
به گزارش تسنیم، حجت‌الاسلام رضا غلامی، رئیس مجمع عالی علوم انسانی اسلامی در این نشست با بیان اینکه این دوره از کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی با کمیت و کیفیتی به‌مراتب بهتر از دوره‌های پیشین برگزار شد، گفت: اغراق نیست اگر عرض کنم از نظر گستردگی حوزه مطالعاتی یعنی کل علوم انسانی، کیفیت مقالات و تعهد به استانداردهای علمی و پژوهشی، فراوانی کمیسیون‌های تخصصی (16 کمیسیون)، مشارکت پررنگ بزرگان رشته‌های تخصصی، تعداد مراکز علمی و تخصصی همکار (بیش از 50 مجموعه) و از نظر طول زمان برگزاری و تنوع مکانی -طی 10روز در نقاط مختلف کشور- این کنگره شبیهی در کشور ندارد.
وی با تشکر از همراهی کسانی که در برگزاری این کنگره همکاری لازم را داشتند، افزود: من به عنوان یکی از خادمان شما در مجمع عالی علوم انسانی اسلامی، لازم می‌دانم از همه عزیزانی که در برگزاری شکوهمند ششمین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی تشریک مساعی کردند به‌ویژه دبیر محترم مجمع عالی علوم انسانی و همچنین رؤسا و دبیران محترم 16 کمیسیون تخصصی کنگره، کمال سپاس را داشته باشم.
غلامی تصریح کرد: البته هیچ فعالیت علمی آن هم در این ابعاد گسترده بدون اشکال و ایراد نیست. بنابراین از همه همکارانم تقاضا دارم با بها دادن به نقد و ایجاد بسترهای مساعد برای آن، تلاش کنند علاوه بر احصای نقاط ضعف در کنار نقاط قوت، فرصت‌های لازم برای ارتقای کیفیت هفتمین کنگره در سال 1402 فراهم شود.
وی با اشاره به نکات و محورهای مهم درزمینه کنگره علوم انسانی اسلامی افزود: اول اینکه ما باید در تهیه سریع و متقن ساختار منطقیِ موضوعات و مسائل هر کمیسیون، همت به خرج دهیم. جا دارد دبیرخانه کنگره برنامه‌ریزی کند تا سال آینده همین موقع ساختار منطقی موضوع و مسائل هر کمیسیون تخصصی در قالب یک کتاب منتشر و به نقد گذاشته شود.
وی ادامه داد: دوم اینکه ما باید کمیته‌ای داشته باشیم تا در یک طراحی علمی دقیق نسبت علمی میان کمیسیون‌ها را مشخص و عرصه‌هایی را برای کار مشترک در قالب میدان‌های بین‌رشته‌ای و یا چند رشته‌ای تعیین نماید. سوم اینکه، خوشبختانه ما هر دوره با کمک جمعی از پژوهشگران در دانشگاه امام صادق(ع)، تحلیل کلان و روشمندی از هر کنگره تهیه و منتشر می‌کنیم اما جا دارد از این به بعد به سمت تحلیل محتوای مقالات حرکت کنیم و دست‌کم برای نمونه تحلیل مقالات یکی از کمیسیون‌های تخصصی کنگره ششم را در دستور کارمان قرار دهیم. تحلیل محتوا موجب می‌شود فرصت مساعدی برای استفاده مضاعف از محصولات علمی کنگره ایجاد شود.
غلامی با تأکید بر اینکه باید در داوری مقالات به یک اسلوب دقیق‌تری دست پیدا کنیم، گفت: نکته چهارم اینکه باید دقت ارزیابی‌ها افزایش پیدا کند و حق کسی ضایع نشود. ضمن اینکه داوری‌ها از کلیشه‌ای شدن نجات پیدا کند و سلیقه شخصی داور کمتر در ارزیابی دخالت داشته باشد و سرجمع، کیفیت مقالات، دوره به دوره ارتقا یابد.
وی با اشاره به مؤلفه پنجم بیان کرد: چرخه محققان و مؤلفان مقالات کنگره باید به نحوی فهم و ترسیم شود که کنگره بتواند تنوع لازم را در محققان و مؤلفان مقالات به وجود آورده و فرصت بیشتری را برای شکل‌گیری نوآوری در مقالات فراهم کند. نکته ششم سوق پیدا کردن دست کم نیمی از ظرفیت هر کمیسیون تخصصی به سمت مطالعات عملی و کاربردی در جهت پاسخگویی به نیازهای مبتلابه و فوری کشور است که باید به یک اصل تبدیل شود.
رئیس مجمع عالی علوم انسانی اسلامی هفتمین مؤلفه را شناسایی فعالان علوم انسانیِ اسلامی در جهان اسلام و ارتباط منظم با آن‌ها و درک اشتراکات فکری و سپس برنامه‌ریزی برای تألیف مقالات مشترک (یعنی یک نویسنده ایرانی و یک نویسنده غیرایرانی) عنوان کرد.
غلامی توجه به کارهای گروهی به شکل غیرتشریفاتی و بسترسازی برای تألیف مقالاتی که جمعی از محققان درجه یک نویسنده آن هستند را هشتمین مؤلفه دانست و گفت: این افراد می‌توانند از این طریق یک گره علمی را باز کنند یا نظریه تازه‌ای ارائه نمایند که به شتاب بخشیدن به حرکت کنگره کمک کند.
وی تصریح کرد: نکته نهم بسترسازی برای برپایی محافل مناظره و نقد با حضور مخالفان علوم انسانی اسلامی چه در داخل و چه در خارج کشور آن هم با سعه صدر بالاست که امر مهمی است و هرچند از ابتدای تأسیس کنگره و سپس مجمع عالی علوم انسانی اسلامی به آن اهتمام شده اما هنوز فاصله ما تا رسیدن به نقطه مطلوب زیاد است. دوستان عزیز می‌دانند ما در مجمع عالی علوم انسانی اسلامی هیچ ابایی از بحث و گفت‌وگوی انتقادی نداریم و با آغوش باز و رعایت همه آداب، حاضر به مناظره با مخالفان علوم انسانی اسلامی هستیم.
غلامی با اشاره به مؤلفه دهم گفت: به نظر می‌رسد محققان علوم انسانی اسلامی باید اشراف بسیار بالایی به جدیدترین نظریات غیراسلامی در علوم انسانی داشته باشند و علاوه بر نقد این نظریه‌ها و حتی استفاده از نقاط قوت آن‌ها، باب مطالعات تطبیقی در علوم انسانی اسلامی را باز کنند.
رئیس مجمع عالی علوم انسانی اسلامی خاطرنشان کرد: در بیان نکته یازدهم تأکید می‌شود کمیسیون‌های تخصصی بین فواصل دو ساله برگزاری کنگره با حمایت مراکز علمی عضو مجمع عالی علوم انسانی اسلامی به شکل سرزنده و پرنشاط به فعالیت‌های خود ادامه داده و به هیچ وجه تعطیل نشوند. باید دقت داشت بالا رفتن کیفیت کنگره منوط به همین فعالیت مداوم کمیسیون‌هاست. برگزاری نشست‌های تخصصی، هم‌اندیشی‌های علمی، برپایی کرسی‌های ترویجی، نوآوری و نظریه‌پردازی و نقد آثار علمی جدیدالانتشار، کم‌ترین‌کاری است که هر کمیسیون می‌تواند برای آن برنامه داشته باشد.
غلامی، میدان دادن به جوان‌های نخبه و پراستعداد در علوم انسانی تحت هدایت اساتید پیشکسوت را دوازدهمین نکته عنوان کرد و افزود: این مطلب برای رشد این حرکت کاملاً ضروری است. خاصیت نیروی جوان نخبه این است که می‌تواند بن‌بست‌گشایی کند، چیزی که ما امروز به آن در خیلی از عرصه‌ها نیاز داریم، بنابراین جا دارد در کنگره نه فقط به شناسایی جوانان نخبه اهمیت دهیم بلکه برای آن‌ها فرصت‌هایی را برای بروز و ظهور استعدادشان فراهم کنیم.
غلامی در پایان اظهار امیدواری کرد در کنگره هفتم، به طور جدی‌تر و حساب شده‌تر، برای هر کمیسیون یک موضوع کانونی ایجاد شود. اگرچه در کنگره ششم هم این اتفاق تا حدی افتاد و بیشتر کمیسیون‌ها تلاش کردند بر یک‌محور خاص تمرکز کنند.
به گزارش تسنیم، حجت‌الاسلام رضا غلامی، رئیس مجمع عالی علوم انسانی اسلامی در این نشست با بیان اینکه این دوره از کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی با کمیت و کیفیتی به‌مراتب بهتر از دوره‌های پیشین برگزار شد، گفت: اغراق نیست اگر عرض کنم از نظر گستردگی حوزه مطالعاتی یعنی کل علوم انسانی، کیفیت مقالات و تعهد به استانداردهای علمی و پژوهشی، فراوانی کمیسیون‌های تخصصی (16 کمیسیون)، مشارکت پررنگ بزرگان رشته‌های تخصصی، تعداد مراکز علمی و تخصصی همکار (بیش از 50 مجموعه) و از نظر طول زمان برگزاری و تنوع مکانی -طی 10روز در نقاط مختلف کشور- این کنگره شبیهی در کشور ندارد.
وی با تشکر از همراهی کسانی که در برگزاری این کنگره همکاری لازم را داشتند، افزود: من به عنوان یکی از خادمان شما در مجمع عالی علوم انسانی اسلامی، لازم می‌دانم از همه عزیزانی که در برگزاری شکوهمند ششمین کنگره بین‌المللی علوم انسانی اسلامی تشریک مساعی کردند به‌ویژه دبیر محترم مجمع عالی علوم انسانی و همچنین رؤسا و دبیران محترم 16 کمیسیون تخصصی کنگره، کمال سپاس را داشته باشم.
غلامی تصریح کرد: البته هیچ فعالیت علمی آن هم در این ابعاد گسترده بدون اشکال و ایراد نیست. بنابراین از همه همکارانم تقاضا دارم با بها دادن به نقد و ایجاد بسترهای مساعد برای آن، تلاش کنند علاوه بر احصای نقاط ضعف در کنار نقاط قوت، فرصت‌های لازم برای ارتقای کیفیت هفتمین کنگره در سال 1402 فراهم شود.
وی با اشاره به نکات و محورهای مهم درزمینه کنگره علوم انسانی اسلامی افزود: اول اینکه ما باید در تهیه سریع و متقن ساختار منطقیِ موضوعات و مسائل هر کمیسیون، همت به خرج دهیم. جا دارد دبیرخانه کنگره برنامه‌ریزی کند تا سال آینده همین موقع ساختار منطقی موضوع و مسائل هر کمیسیون تخصصی در قالب یک کتاب منتشر و به نقد گذاشته شود.
وی ادامه داد: دوم اینکه ما باید کمیته‌ای داشته باشیم تا در یک طراحی علمی دقیق نسبت علمی میان کمیسیون‌ها را مشخص و عرصه‌هایی را برای کار مشترک در قالب میدان‌های بین‌رشته‌ای و یا چند رشته‌ای تعیین نماید. سوم اینکه، خوشبختانه ما هر دوره با کمک جمعی از پژوهشگران در دانشگاه امام صادق(ع)، تحلیل کلان و روشمندی از هر کنگره تهیه و منتشر می‌کنیم اما جا دارد از این به بعد به سمت تحلیل محتوای مقالات حرکت کنیم و دست‌کم برای نمونه تحلیل مقالات یکی از کمیسیون‌های تخصصی کنگره ششم را در دستور کارمان قرار دهیم. تحلیل محتوا موجب می‌شود فرصت مساعدی برای استفاده مضاعف از محصولات علمی کنگره ایجاد شود.
غلامی با تأکید بر اینکه باید در داوری مقالات به یک اسلوب دقیق‌تری دست پیدا کنیم، گفت: نکته چهارم اینکه باید دقت ارزیابی‌ها افزایش پیدا کند و حق کسی ضایع نشود. ضمن اینکه داوری‌ها از کلیشه‌ای شدن نجات پیدا کند و سلیقه شخصی داور کمتر در ارزیابی دخالت داشته باشد و سرجمع، کیفیت مقالات، دوره به دوره ارتقا یابد.
وی با اشاره به مؤلفه پنجم بیان کرد: چرخه محققان و مؤلفان مقالات کنگره باید به نحوی فهم و ترسیم شود که کنگره بتواند تنوع لازم را در محققان و مؤلفان مقالات به وجود آورده و فرصت بیشتری را برای شکل‌گیری نوآوری در مقالات فراهم کند. نکته ششم سوق پیدا کردن دست کم نیمی از ظرفیت هر کمیسیون تخصصی به سمت مطالعات عملی و کاربردی در جهت پاسخگویی به نیازهای مبتلابه و فوری کشور است که باید به یک اصل تبدیل شود.
رئیس مجمع عالی علوم انسانی اسلامی هفتمین مؤلفه را شناسایی فعالان علوم انسانیِ اسلامی در جهان اسلام و ارتباط منظم با آن‌ها و درک اشتراکات فکری و سپس برنامه‌ریزی برای تألیف مقالات مشترک (یعنی یک نویسنده ایرانی و یک نویسنده غیرایرانی) عنوان کرد.
غلامی توجه به کارهای گروهی به شکل غیرتشریفاتی و بسترسازی برای تألیف مقالاتی که جمعی از محققان درجه یک نویسنده آن هستند را هشتمین مؤلفه دانست و گفت: این افراد می‌توانند از این طریق یک گره علمی را باز کنند یا نظریه تازه‌ای ارائه نمایند که به شتاب بخشیدن به حرکت کنگره کمک کند.
وی تصریح کرد: نکته نهم بسترسازی برای برپایی محافل مناظره و نقد با حضور مخالفان علوم انسانی اسلامی چه در داخل و چه در خارج کشور آن هم با سعه صدر بالاست که امر مهمی است و هرچند از ابتدای تأسیس کنگره و سپس مجمع عالی علوم انسانی اسلامی به آن اهتمام شده اما هنوز فاصله ما تا رسیدن به نقطه مطلوب زیاد است. دوستان عزیز می‌دانند ما در مجمع عالی علوم انسانی اسلامی هیچ ابایی از بحث و گفت‌وگوی انتقادی نداریم و با آغوش باز و رعایت همه آداب، حاضر به مناظره با مخالفان علوم انسانی اسلامی هستیم.
غلامی با اشاره به مؤلفه دهم گفت: به نظر می‌رسد محققان علوم انسانی اسلامی باید اشراف بسیار بالایی به جدیدترین نظریات غیراسلامی در علوم انسانی داشته باشند و علاوه بر نقد این نظریه‌ها و حتی استفاده از نقاط قوت آن‌ها، باب مطالعات تطبیقی در علوم انسانی اسلامی را باز کنند.
رئیس مجمع عالی علوم انسانی اسلامی خاطرنشان کرد: در بیان نکته یازدهم تأکید می‌شود کمیسیون‌های تخصصی بین فواصل دو ساله برگزاری کنگره با حمایت مراکز علمی عضو مجمع عالی علوم انسانی اسلامی به شکل سرزنده و پرنشاط به فعالیت‌های خود ادامه داده و به هیچ وجه تعطیل نشوند. باید دقت داشت بالا رفتن کیفیت کنگره منوط به همین فعالیت مداوم کمیسیون‌هاست. برگزاری نشست‌های تخصصی، هم‌اندیشی‌های علمی، برپایی کرسی‌های ترویجی، نوآوری و نظریه‌پردازی و نقد آثار علمی جدیدالانتشار، کم‌ترین‌کاری است که هر کمیسیون می‌تواند برای آن برنامه داشته باشد.
غلامی، میدان دادن به جوان‌های نخبه و پراستعداد در علوم انسانی تحت هدایت اساتید پیشکسوت را دوازدهمین نکته عنوان کرد و افزود: این مطلب برای رشد این حرکت کاملاً ضروری است. خاصیت نیروی جوان نخبه این است که می‌تواند بن‌بست‌گشایی کند، چیزی که ما امروز به آن در خیلی از عرصه‌ها نیاز داریم، بنابراین جا دارد در کنگره نه فقط به شناسایی جوانان نخبه اهمیت دهیم بلکه برای آن‌ها فرصت‌هایی را برای بروز و ظهور استعدادشان فراهم کنیم.
غلامی در پایان اظهار امیدواری کرد در کنگره هفتم، به طور جدی‌تر و حساب شده‌تر، برای هر کمیسیون یک موضوع کانونی ایجاد شود. اگرچه در کنگره ششم هم این اتفاق تا حدی افتاد و بیشتر کمیسیون‌ها تلاش کردند بر یک‌محور خاص تمرکز کنند.