در وبینار «چالش‌های زن و خانواده مسلمان در غرب» مطرح شد
سرمایه‌داری از زنان سوءاستفاده می‌کند
افسانه توسلی، دانشیار گروه مطالعات زنان و خانواده دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی دانشگاه الزهرا(س) در وبینار «چالش‌های زن و خانواده مسلمان در غرب» گفت: جهانی‌سازی و سرمایه‌داری مهم‌ترین چالش‌های کنونی زن مسلمان در غرب است.
به گزارش ایکنا، افسانه توسلی در این وبینار با بیان اینکه نخستین چالش برای زنان مسلمان در غرب پوشش است، توضیح داد: در غرب حجاب به معنای سلب آزادی زنان است، در حالی که پوشش اسلامی به معنای حفظ زنان از آسیب است. باید به این پرسش پاسخ دهیم که نوع پوشش اسلامی و حجاب در وضعیت زنان در جوامع غربی چه نقشی دارد؟
این استاد دانشگاه با بیان اینکه تبعیض دینی، چالش بعدی زنان مسلمان در غرب است، افزود: یک مطالعه توسط ایوانز و بولبی (Evans and Bowlby) در سال ۲۰۰۰ در مورد وضعیت اشتغال زنان مسلمان پاکستانی مقیم بریتانیا نشان داد باوجود سطح بالای تحصیلات و اشتغال، آن‌ها در معرض اشکال مختلف تبعیض نژادی و دینی قرار گرفته‌اند.
توسلی ادامه داد: چالش سوم ازدواج است زیرا یافتن همسر مناسب و تشکیل خانواده برای مسلمانان ساکن غرب آسان نیست. وی خاطرنشان کرد: بخشی از این مشکل به دلیل قوانین شریعت اسلامی است که بنابر آن یک زن مسلمان نمی‌تواند با مرد غیرمسلمان ازدواج کند.
این مدرس دانشگاه عنوان کرد: یافتن شغل چالش دیگری است زیرا برخی از ادارات، حجاب را ممنوع می‌کنند و همچنین زنان مسلمانی که به مشاغلی مانند بازیگری و فعالیت در رسانه علاقه‌مند هستند ممکن است نتوانند شغل مورد نظر خود را در جوامع غربی بدست آورند یا به سختی به آن دست پیدا کنند و ممکن است به دلیل حجاب نتوانند در رسانه‌ها فعال باشند.
چالش آموزش در غرب
او در ادامه از نگرش‌های عمومی درباره زنان مسلمان به عنوان چالش دیگر نام برد و به خاطرات یک پزشک زن مسلمان اشاره کرد که مردم تا زمانی که مهارت‌های او را ندیدند نمی‌توانستند پزشک بودن او را باور کنند.
توسلی موضوع بعدی را آموزش برشمرد و افزود: آموزه‌هایی که زنان مسلمان در مدارس یا دانشگاه‌ها دریافت می‌کنند ممکن است با اعتقادات دینی آن‌ها در تضاد باشد.
وی با بیان اینکه یکی از چالش‌هایی که یک زن در محیط کار با آن روبه‌رو است، چالش آرایش او برای نامحرمان است، گفت: پنهان کردن زیبایی یا اجتناب از صحبت با مردان در حین کار برای یک زن مسلمان آسان نیست.
استفاده ابزاری از زن
این استاد دانشگاه همچنین به استثمار سرمایه‌داری از بدن زنان برای منافع خود اشاره کرد و گفت: جذابیت بدن زن مهم‌ترین ابزار تبلیغاتی شده است. اسلام به بدن انسان مصونیت و قداست داده و جز دو کف دست و صورت زنان نباید در مقابل نامحرمان پیدا باشد. در این میان یک زن مسلمان باید در برابر چنین چالشی چگونه عمل کند؟ زنان با وضعیتی مواجه می‌شوند که یادآور دوران برده‌داری سفید است. جامعه اسلامی هر نوع تجارت فحشا و استفاده از بدن زنان را به عنوان ابزار تبلیغاتی برای تبلیغ کالا رد می‌کند.
فمینیسم و زنان مسلمان
توسلی درباره شرایط کنونی زنان مسلمان در کشورهای غربی گفت: امروز چالش‌های زنان مسلمان در غرب نسبت به گذشته بسیار متفاوت است.
او ادامه داد: موج اول، دوم و چهارم فمینیسم به نوعی نسبت به زنان مسلمان بی‌تفاوت بود در حالی که موج سوم، حجاب را به عنوان تأییدی بر مردسالاری رد کرد. با این حال، موج پنجم فمینیسم، زنان مسلمان را گروهی می‌بیند که باید درک شوند و در برابر نژادپرستی، مردسالاری و سرمایه‌داری از آن‌ها محافظت شود. آن‌ها به ایدئولوژی‌های چندفرهنگی اعتقاد دارند.
توسلی اظهار کرد: استفاده از حجاب رسمی ورزشی در مسابقات به ژوئیه ۲۰۱۲ بازمی‌گردد، زمانی که هیئت بین‌المللی فوتبال (IFAB) که متولی قوانین فوتبال است، ممنوعیت سال ۲۰۰۷ را لغو کرد که استدلال می‌کرد حجاب برای ورزشکاران ممکن است خطر آسیب به گردن را افزایش دهد.
وی افزود: IFAB در حالی این ممنوعیت را لغو کرد که هیچ مدرک معتبری در متون پزشکی در مورد آسیب‌های ناشی از استفاده از روسری وجود ندارد. حجاب ورزشی با آهنربا در جای خود محکم می‌شود و اگر کنده شود، کلاه دیگری در زیر آن هست تا بدون ایجاد آسیب، موهای فرد ورزشکار را بپوشاند.
وی ادامه داد: در سال ۲۰۱۲، ورزشکاران مسلمان محجبه مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفتند زیرا داشتن حجاب، آن‌ها را از دیگر ورزشکاران المپیکی متمایز می‌کرد. از آن زمان، چندین شرکت تولید حجاب ورزشی، از مدت‌ها پیش از تولید حجاب حرفه‌ای توسط شرکت نایکی (Nike)، وارد این تجارت شده‌اند.
توسلی اظهار کرد: واکنش‌های متفاوتی دربرابر لباس‌های ورزشی زنان مسلمان وجود داشت، برخی از زنان مسلمانی که می‌خواهند موهای خود را بپوشانند نایکی را به خاطر این ابتکار تحسین می‌کردند و برخی نیز این شرکت را به حمایت از فرمانبرداری زنان متهم می‌کردند.
جهانی‌سازی، چالش جدی
وی ادامه داد: زنان مسلمان با چالش‌های عمیقی مانند مصرف‌گرایی روبه‌رو هستند. در حال حاضر چالش جدی‌تری پیش روی زنان مسلمان وجود دارد و آن جهانی شدن و توانایی خرید و فروش همه چیز در این بازار، حتی انسان، به عنوان محصولی است که در این تبلیغات مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرد.
به گفته این استاد دانشگاه وقتی در مورد برند نایکی و زنان مسلمان صحبت می‌کنیم، به نوعی در مورد سوءاستفاده از زنان مسلمان در تبلیغات صحبت می‌کنیم.
توسلی در پایان با اشاره به اینکه مصرف‌گرایی معنای امروزی بودن و مسلمان بودن را تغییر می‌دهد، به نقل از ولی نصر، محقق ایرانی ـ آمریکایی گفت: امروز نبرد بزرگ جهان اسلام نه بر سر دین، بلکه بر سر مقابله با سرمایه‌داری بازار خواهد بود. وی افزود: جهانی‌سازی و سرمایه‌داری از زنان مسلمان سوءاستفاده می‌کنند و به نظر من این یک چالش بسیار عمیق و نه سطحی است. چالش‌های گذشته بیرونی بودند اما چالش‌های فعلی هم بیرونی و هم درونی‌اند و این به معنی مواجهه ایدئولوژی با جهانی‌سازی و سرمایه‌داری است.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه تبعیض دینی، چالش بعدی زنان مسلمان در غرب است، افزود: یک مطالعه توسط ایوانز و بولبی (Evans and Bowlby) در سال ۲۰۰۰ در مورد وضعیت اشتغال زنان مسلمان پاکستانی مقیم بریتانیا نشان داد باوجود سطح بالای تحصیلات و اشتغال، آن‌ها در معرض اشکال مختلف تبعیض نژادی و دینی قرار گرفته‌اند.
توسلی ادامه داد: چالش سوم ازدواج است زیرا یافتن همسر مناسب و تشکیل خانواده برای مسلمانان ساکن غرب آسان نیست. وی خاطرنشان کرد: بخشی از این مشکل به دلیل قوانین شریعت اسلامی است که بنابر آن یک زن مسلمان نمی‌تواند با مرد غیرمسلمان ازدواج کند.
این مدرس دانشگاه عنوان کرد: یافتن شغل چالش دیگری است زیرا برخی از ادارات، حجاب را ممنوع می‌کنند و همچنین زنان مسلمانی که به مشاغلی مانند بازیگری و فعالیت در رسانه علاقه‌مند هستند ممکن است نتوانند شغل مورد نظر خود را در جوامع غربی بدست آورند یا به سختی به آن دست پیدا کنند و ممکن است به دلیل حجاب نتوانند در رسانه‌ها فعال باشند.
چالش آموزش در غرب
او در ادامه از نگرش‌های عمومی درباره زنان مسلمان به عنوان چالش دیگر نام برد و به خاطرات یک پزشک زن مسلمان اشاره کرد که مردم تا زمانی که مهارت‌های او را ندیدند نمی‌توانستند پزشک بودن او را باور کنند.
توسلی موضوع بعدی را آموزش برشمرد و افزود: آموزه‌هایی که زنان مسلمان در مدارس یا دانشگاه‌ها دریافت می‌کنند ممکن است با اعتقادات دینی آن‌ها در تضاد باشد.
وی با بیان اینکه یکی از چالش‌هایی که یک زن در محیط کار با آن روبه‌رو است، چالش آرایش او برای نامحرمان است، گفت: پنهان کردن زیبایی یا اجتناب از صحبت با مردان در حین کار برای یک زن مسلمان آسان نیست.
استفاده ابزاری از زن
این استاد دانشگاه همچنین به استثمار سرمایه‌داری از بدن زنان برای منافع خود اشاره کرد و گفت: جذابیت بدن زن مهم‌ترین ابزار تبلیغاتی شده است. اسلام به بدن انسان مصونیت و قداست داده و جز دو کف دست و صورت زنان نباید در مقابل نامحرمان پیدا باشد. در این میان یک زن مسلمان باید در برابر چنین چالشی چگونه عمل کند؟ زنان با وضعیتی مواجه می‌شوند که یادآور دوران برده‌داری سفید است. جامعه اسلامی هر نوع تجارت فحشا و استفاده از بدن زنان را به عنوان ابزار تبلیغاتی برای تبلیغ کالا رد می‌کند.
فمینیسم و زنان مسلمان
توسلی درباره شرایط کنونی زنان مسلمان در کشورهای غربی گفت: امروز چالش‌های زنان مسلمان در غرب نسبت به گذشته بسیار متفاوت است.
او ادامه داد: موج اول، دوم و چهارم فمینیسم به نوعی نسبت به زنان مسلمان بی‌تفاوت بود در حالی که موج سوم، حجاب را به عنوان تأییدی بر مردسالاری رد کرد. با این حال، موج پنجم فمینیسم، زنان مسلمان را گروهی می‌بیند که باید درک شوند و در برابر نژادپرستی، مردسالاری و سرمایه‌داری از آن‌ها محافظت شود. آن‌ها به ایدئولوژی‌های چندفرهنگی اعتقاد دارند.
توسلی اظهار کرد: استفاده از حجاب رسمی ورزشی در مسابقات به ژوئیه ۲۰۱۲ بازمی‌گردد، زمانی که هیئت بین‌المللی فوتبال (IFAB) که متولی قوانین فوتبال است، ممنوعیت سال ۲۰۰۷ را لغو کرد که استدلال می‌کرد حجاب برای ورزشکاران ممکن است خطر آسیب به گردن را افزایش دهد.
وی افزود: IFAB در حالی این ممنوعیت را لغو کرد که هیچ مدرک معتبری در متون پزشکی در مورد آسیب‌های ناشی از استفاده از روسری وجود ندارد. حجاب ورزشی با آهنربا در جای خود محکم می‌شود و اگر کنده شود، کلاه دیگری در زیر آن هست تا بدون ایجاد آسیب، موهای فرد ورزشکار را بپوشاند.
وی ادامه داد: در سال ۲۰۱۲، ورزشکاران مسلمان محجبه مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفتند زیرا داشتن حجاب، آن‌ها را از دیگر ورزشکاران المپیکی متمایز می‌کرد. از آن زمان، چندین شرکت تولید حجاب ورزشی، از مدت‌ها پیش از تولید حجاب حرفه‌ای توسط شرکت نایکی (Nike)، وارد این تجارت شده‌اند.
توسلی اظهار کرد: واکنش‌های متفاوتی دربرابر لباس‌های ورزشی زنان مسلمان وجود داشت، برخی از زنان مسلمانی که می‌خواهند موهای خود را بپوشانند نایکی را به خاطر این ابتکار تحسین می‌کردند و برخی نیز این شرکت را به حمایت از فرمانبرداری زنان متهم می‌کردند.
جهانی‌سازی، چالش جدی
وی ادامه داد: زنان مسلمان با چالش‌های عمیقی مانند مصرف‌گرایی روبه‌رو هستند. در حال حاضر چالش جدی‌تری پیش روی زنان مسلمان وجود دارد و آن جهانی شدن و توانایی خرید و فروش همه چیز در این بازار، حتی انسان، به عنوان محصولی است که در این تبلیغات مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرد.
به گفته این استاد دانشگاه وقتی در مورد برند نایکی و زنان مسلمان صحبت می‌کنیم، به نوعی در مورد سوءاستفاده از زنان مسلمان در تبلیغات صحبت می‌کنیم.
توسلی در پایان با اشاره به اینکه مصرف‌گرایی معنای امروزی بودن و مسلمان بودن را تغییر می‌دهد، به نقل از ولی نصر، محقق ایرانی ـ آمریکایی گفت: امروز نبرد بزرگ جهان اسلام نه بر سر دین، بلکه بر سر مقابله با سرمایه‌داری بازار خواهد بود. وی افزود: جهانی‌سازی و سرمایه‌داری از زنان مسلمان سوءاستفاده می‌کنند و به نظر من این یک چالش بسیار عمیق و نه سطحی است. چالش‌های گذشته بیرونی بودند اما چالش‌های فعلی هم بیرونی و هم درونی‌اند و این به معنی مواجهه ایدئولوژی با جهانی‌سازی و سرمایه‌داری است.