طوفان هنرمندان علیه دموکراسی غربی

گفت‌وگو با گرداننده نمایشگاه «همچنان طوفان»  در حمایت از آرمان فلسطین که با آثار 80 هنرمند از 23 کشور جهان در تهران برپاست

طوفان هنرمندان علیه دموکراسی غربی

این روزها گالری خانه حوزه هنری میزبان نمایشگاهی بین‌المللی با عنوان «همچنان طوفان» است که با ۳۲۱ اثر متعلق به ۸۰هنرمند از پنج قاره جهان و ۲۳ کشور برگزار ‌شده و تا پایان آبان ماه ادامه دارد. در این نمایشگاه که به همت مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری و با نمایشگاه‌گردانی صابر شیخ‌رضایی برپا شده آثار متنوعی در حیطه طراحی گرافیک و در شاخه‌های طراحی پوستر و تصویرسازی و چندین اثر تایپوگرافی و گرافیتی روی دیوارهای گالری رفته است.


۴۷ هنرمند از کشورهای فلسطین، استرالیا، کانادا، کلمبیا، مصر، اسپانیا، آلمان، ایالات متحده آمریکا، لبنان، اندونزی، عراق، ایتالیا، اردن، کویت، لیبی، مالزی، هلند، نروژ، عمان، پاکستان، پرتغال، انگلستان و اروگوئه و همچنین ۳۳هنرمند از ایران در این نمایشگاه شرکت کرده‌اند. با صابر شیخ‌رضایی؛ طراح گرافیک، تصویرگر و عکاس که کیوریتور این نمایشگاه نیز هست درباره برگزاری این رویداد هنری به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید. 
 
آقای شیخ‌رضایی در ابتدا بد نیست از ایده برپایی نمایشگاه «همچنان طوفان» بگویید و اینکه برگزاری آن در ابعاد بین‌المللی چطور شکل گرفت؟
سوم مهر ماه ۱۴۰۳ نمایشگاه نقاشی «چه سرسبز بود دره من» با آثار استاد «سیدعلی میرفتاح» به مناسبت سالگرد هفته دفاع مقدس در گالری ابوالفضل عالی حوزه هنری برگزار شد که آثاری درباره رشادت‌ها و یاد مجاهدان ایرانی و همچنین مظلومیت کودکان و مجاهدان فلسطینی را در بر داشت.
 برای تداوم این زمینه موضوعی و پاسداشت سالگرد عملیات پیروزمندانه «طوفان الاقصی»،  مسئول مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری آقای شکیبا، پیشنهاد برگزاری نمایشگاهی مرتبط با فلسطین از آثار متعدد طراحی شده توسط بنده که در طول سال‌های گذشته خلق شده بود را در روز سالگرد این واقعه در نیمه مهرماه داشت و این چراغ ایده‌پرداز نمایشگاه «همچنان طوفان» در ابعاد بین‌المللی شد.
 پس از این تصمیم، در دو هفته به شکل شبانه‌روزی مشغول دعوت و دریافت آثار هنرمندان بین‌المللی و داخلی بودیم و یک هفته هم آماده‌سازی نمایشگاه زمان برد.

درباره دلایل نام‌گذاری نمایشگاه هم توضیح بدهید و چرا «همچنان طوفان» را برای این نمایشگاه انتخاب کردید؟
عنوان «همچنان طوفان» همان طور که از عبارت «طوفان» آن عملیات وام گرفته شده، بر تداوم مبارزه برای احقاق حقوق مردم فلسطین و محکومیت جنایت‌های رژیم اشغالگر قدس و عادی‌سازی آن جنایت‌ها در افکار عمومی دنیا تأکید دارد ولی با ابزار هنر و رسانه.
طوفانی که در همه نقاط جهان به پا خاست و آزادگان دنیا با زبان هنر به این امواج انسانی آزادی‌خواهی و دفاع از مظلوم پیوستند و با گذشت یک سال به سکون نرسیده و همچنان تداوم دارد.

یکی از ویژگی‌های این نمایشگاه جهانشمول بودن آن و حضور هنرمندان از اقصی نقاط دنیا با رویکردهای مختلف فکری و هنری است. چطور این وفاق جمعی در رسیدن به یک نقطه مشترک حاصل شد؟
حقیقتاً حضور و اقدام‌های خودم را منشأ این وفاق نمی‌دانم، این همراهی و هم‌آوایی نتیجه خون شهدای مظلوم غزه، کرانه باختری و بیروت بوده و نتیجه انسانی‌ترین واکنش‌ها به بسیاری از محتواهای تصویری تلخ از نوزادان، کودکان، زنان، جوانان و سالخوردگان در غزه در این یک سال است که در رسانه‌های جهان و فضای مجازی منتشر شد. صحنه‌های تلخی که سبب شد بخش قابل توجهی از هنرمندان دنیا در جهت درست تاریخ بایستند.

برای انتخاب این مجموعه آثار، چه ملاک‌ها و ویژگی‌هایی در نظر گرفته شد؟
عامل تعیین‌کننده اصلی، طراحی و خلق اثر درباره فلسطین در یک سال پس از طوفان بود. چون در ایران نیز هنرمندانی در سال‌های گذشته آثار خوبی درباره فلسطین طراحی کرده بودند ولی در سال گذشته یا زمان و توفیق خلق اثر را نداشتند یا به واسطه آسیب دیدن از رسانه‌های فارسی‌زبان خارجی و فاصله گرفتن از آزادگی نتوانستند نقش تاریخی خود را 
ایفا کنند.
افزون بر این داشتن شاخصه‌های برتر زاویه دید به موضوع و تنوع تکنیک و کیفیت اجرا و توجه به آثاری که زبان بصری جهانی دارند از ملاک‌های انتخاب آثار این نمایشگاه بین‌المللی بود.

با توجه به اینکه این نمایشگاه آثاری از هنرمندان جهان را در خود جای داده، آیا برنامه‌ای برای نمایش گسترده آن هم دارید که مخاطبانی فراتر از مخاطبان داخل داشته باشد؟
درخواست‌هایی از بعضی استان‌ها برای نمایشگاه‌های ادواری داشتیم و برای نمایش‌های خارج از ایران نیز تصمیم‌هایی هست که پس از بازه نمایشگاهی یک ماهه در حال بررسی و برنامه‌ریزی هستیم، ولی هنوز هیچ کدام به قطعیت نرسیده است.

با توجه به اینکه ممکن است هنرمندان بسیاری از کشورها از فضای خاورمیانه دور باشند و دسترسی اطلاعاتشان در محدوده رسانه‌های خودشان باشد، به نظرتان این هنرمندان چقدر توانستند رنج و مظلومیت مردم فلسطین را منعکس کنند؟
یک بخشی از این مطلب صحیح است، اما بخشی از دریافت‌های رسانه‌ای دوران ما و همچنین هنرمندان، محصول پیرامونی اثرگذاری انسان‌رسانه‌هاست، از جمله فعالان فضای مجازی و خبرنگاران غزه و خبرنگاران آزاد که با حضور دائمی در صحنه و اطلاع رسانی‌هایشان، بخش جدی از خلأ رسانه‌ای و سانسور رسانه‌های بدنه را جبران و نقش مهمی در آگاهی مردم جهان از وقایع غزه ایفا کردند.
ضمن اینکه آثاری از هنرمندان اروپایی در نمایشگاه داریم که با وجود همان میزان سانسور و بایکوت جنایت‌های رژیم در رسانه‌های غربی، اما آثار دلپذیری را از دریچه عواطف و اخلاقیات انسانی خلق کرده‌اند.

نقطه اشتراک آثاری که در این نمایشگاه به نمایش درآمده را چه می‌دانید؟
همان طور که عرض کردم غلبه وجه انسانی فلسطین بر جنبه‌های سیاسی آن از ویژگی‌های بارز و مشترک آثار است و حمایت هنرمندانه از آزادی فلسطین از ظلم‌های سازماندهی شده با پیشینه بیش از 100سال و رسوایی رفتار دوگانه نهادهای بین‌المللی در قبال جنگ و نسل‌کشی در این نقطه از تاریخ و جغرافیا شاید مهم‌ترین و اصلی‌ترین نقطه اشتراک این آثار باشد.

آیا نمایش آثار این نمایشگاه محدود به گالری خواهد بود و با توجه به قالب آثار که شامل آثار گرافیکی، پوستر و  تصویرسازی است، برنامه‌ای دارید که از آن‌ها در فضاهای شهری، کمپین‌ها و رخدادهای مرتبط استفاده کنید؟
البته تعامل بنده با هنرمندان خارجی برای یک ارائه نمایشگاهی بوده و برای اکران شهری برخی آثار، پیش‌نیازهایی لازم دارد، ولی در مورد آثار هنرمندان داخلی، این موضوع نیازمند توجه ویژه و نگاه فرهنگی مسئولان مرتبط است که البته تا این لحظه اقدامی صورت نگرفته و متأسفانه به خصوص در یک سال گذشته شکل‌های ناپسند و سخیفی از آثار درباره موضوع فلسطین دیدیم که فارغ از آثار این نمایشگاه، نیازمند بازبینی جدی در فرایند طراحی آثار و اکران‌های شهری هستیم.

در روزهایی که غزه و لبنان درگیر جنگ شده؛ رژیم صهیونیستی و رسانه‌های غربی با استفاده از امکانات رسانه‌ای، جنگ دیگری هم راه انداخته‌اند. به نظر شما رسالت هنر در این شرایط چیست و چقدر توانایی رساندن صدای مظلومان به جهان را دارد؟
جنگ جهانی رسانه‌ها سال‌هاست در جریان است به خصوص پس از شهادت حاج‌قاسم سلیمانی از نیمه دی ۱۳۹۸ در شبکه‌های اجتماعی آمریکایی و سایر رسانه‌ها تا عملیات سیف‌القدس در رمضان ۱۴۰۰، تا ترور خبرنگارانی مثل شیرین أبوعاقله در ۱۴۰۲ و نیز اتفاق‌های گوناگون محور مقاومت تا شهادت فرماندهان مقاومت حماس و حزب‌الله در سالی که گذشت، در حوزه جنگ رسانه‌ای نیز شاهد بایکوت موضوعات مشابه و مرتبط با ایران، عراق، لبنان، یمن، سوریه و فلسطین بودیم.
پس از جنایت‌های جنگی متعدد و نسل‌کشی‌های رژیم غاصب در سال گذشته، محدودیت‌های آزادی بیان واقعی شدت یافت و شکل نوینی از بُت دموکراسی و اخلاق و فرهنگ غربی جلوه‌گر شد! این نمایشگاه نگاه و نقدی حقیقی به همین مواضع داشت، هنرمندان هنرهای تجسمی در کشورهای گوناگون دنیا با توجه به بضاعت‌های متفاوتشان در این حیطه عملکرد مناسبی داشتند و اسیر دروغ‌پردازی این رسانه‌ها نشدند و امیدواریم در شاخه‌های مختلف هنر به خصوص در ایران عزیز و به ویژه هنرمندان نسل جوان هم شاهد این هنرنمایی‌های آزاداندیشانه 
باشیم.

خبرنگار: صبا کریمی

برچسب ها :
ارسال دیدگاه