ضرورت آرایش رسانه‌ای در میدان جنگ شناختی

ضرورت آرایش رسانه‌ای در میدان جنگ شناختی

محمد لسانی، پژوهشگر و کنشگر رسانه  


در دنیای امروز، جنگ‌ها دیگر تنها در میدان‌های نبرد فیزیکی محدود و خلاصه نمی‌شوند. رسانه‌ها به یکی از ارکان اصلی جنگ‌های مدرن تبدیل شده‌اند که قادرند نه تنها روند حوادث بلکه افکار عمومی را نیز به شدت تحت تأثیر قرار دهند. جنگ رسانه‌ای و شناختی نه تنها بر ابعاد نظامی و تاکتیکی بحران تأثیر می‌گذارد، بلکه بر اراده و روحیه مردم و دولت‌ها نیز اثرات عمیق و ماندگاری دارد. این نبرد به نوعی مانند یک سونامی اطلاعاتی عمل می‌کند که می‌تواند هر دولتی را به سمت فروپاشی سوق دهد، به‌ویژه زمانی که کشور هدف از ساختار رسانه‌ای ضعیف و بی‌دفاعی برخوردار باشد. 
تجربه رخدادهای سوریه نشان می‌دهد در دنیای امروز، قدرت رسانه‌ای می‌تواند به اندازه یک ارتش در تغییر سرنوشت ملت‌ها تأثیرگذار باشد. سوریه یکی از کشورهایی بود که در جنگ رسانه‌ای در ابتدای بحران با چالش‌های جدی روبه‌رو شد. از یک طرف، جبهه مخالفان با استفاده از رسانه‌های خود به شکل گسترده‌ای در حال تخریب تصویر دولت و از طرف دیگر، رسانه‌های رسمی با مشکلات متعددی در برقراری ارتباط مؤثر با جامعه داخلی و جهانی مواجه بودند. نبود نیروی انسانی متخصص، ضعف در مدیریت منابع رسانه‌ای و عدم وجود یک راهبرد جامع در دفاع رسانه‌ای از جمله دلایل ناکامی‌های اولیه سوریه در این حوزه بود. علاوه بر این، رسانه‌های غربی و شبکه‌های اجتماعی به سرعت در حال ایجاد تصویری منفی از دولت سوریه بودند، که این مسئله سبب آسیب‌پذیری بیشتر این کشور در برابر دشمنان شد.
اذعان سیدعباس عراقچی وزیر امورخارجه کشورمان در مورد اینکه ارتش سوریه اسیر جنگ روانی گسترده شده و پیش از میدان در رسانه نبرد را باخت، بسیار معنادار است. این تجربه تلخ باید به عنوان یک درس مورد مداقه قرار گیرد. یکی از درس‌های اصلی که می‌توان از آن گرفت، اهمیت ایجاد یک «آرایش رسانه‌ای مستحکم» به‌ویژه در حوزه کشورهای محور مقاومت است. برای مقابله با جنگ‌های شناختی و رسانه‌ای دشمن، جمهوری اسلامی ایران باید به تقویت زیرساخت‌های رسانه‌ای خود توجه ویژه‌ای داشته باشد. در این راستا، تجربه سوریه نشان می‌دهد برای مقابله با جنگ‌های رسانه‌ای دشمن، باید از یک ساختار رسانه‌ای چندلایه و تخصصی استفاده کرد. این ساختار شامل نیروی انسانی متخصص، راهبرد‌های منسجم و ابزارهای پیشرفته برای دفاع در برابر تهدیدات رسانه‌ای است.
این در حالی است که یکی از مهم‌ترین چالش‌های ایران در عرصه رسانه‌ای، ضعف در «معنا‌سازی» و «هدایت افکار عمومی» است. با وجود رسانه‌های متعدد، هنوز شاهد ضعف در تولید و توزیع محتوا و تأثیرگذاری بر افکار عمومی هستیم. برای مقابله با این چالش، باید به تقویت نیروی انسانی در عرصه رسانه، جذب و نگهداشت متخصصان رسانه‌ای و ایجاد پلتفرم‌های جدید رسانه‌ای توجه کرد. در شرایط کنونی، رسانه‌های رسمی کشورمان همچون العالم یا پرس تی‌وی با مشکلاتی همچون ترور رسانه‌ای و حذف صدا از سوی بلوک غربی-عربی مواجه هستند. به همین دلیل، دیگر نمی‌توان تنها به رسانه‌های رسمی تکیه کرد و باید از ظرفیت رسانه‌های اجتماعی و غیررسمی برای مبارزه با دشمن بهره برد. این رویکرد به نوعی جنگ رسانه‌ای نامتقارن محسوب می‌شود که در آن رسانه‌های اجتماعی و تعاملی می‌توانند نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا کنند.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه