پایان راه برای شبکه اجتماعی محبوب
تیک‌تاک مرگ برای «تیک‌تاک» در آمریکا
خیلی بعید است که اهل گشت‌وگذار در شبکه‌های اجتماعی و اینترنت بوده باشید و نام تیک‌تاک به گوشتان نخورده باشد. شبکه اجتماعی تیک‌تاک آغازگر روند ساخت ویدئوهای کوتاه‌مدت بود، جایی که پس از آن شبکه‌های اجتماعی دیگر مانند اینستاگرام نیز به سراغ آن رفتند اما در این حوزه هیچ‌گاه به پای این سکوی چینی نرسیدند.
حالا پس از کش‌وقوس‌های فراوان، آمریکا فاصله‌ای با ممنوعیت این شبکه اجتماعی در خاک خود ندارد. اگر دقیق‌تر بخواهیم بگوییم و اتفاق دقیقه نودی برای نجات آن نیفتد امروز چراغ تیک‌تاک در آمریکا خاموش می‌شود.
تیک‌تاک یک بمب
شبکه اجتماعی تیک‌تاک برای نخستین‌بار در سال2017 به صورت بین‌المللی شروع به کار کرد و محتوای مورد علاقه نسل نوجوان و جوان در جهان، یعنی «هرچه کوتاه‌تر بهتر» را به خوبی درک و تمرکزش را بر تبدیل خود به سکویی برای انتشار ویدئوهای کوتاه قرار داد. ساخت محتوا برای این سکو برای «نسل زد» بسیار شیرین بود. آن‌ها دیگر لازم نبود به سراغ ساخت ویدئوهای آنچنان تخصصی مثل یوتیوب بروند، بلکه محتوای کوتاه و سرگرم‌کننده که به دنبال ساخت آن بودند به راحتی در اتاق‌هایشان نیز قابل ساخت و انتشار بود. تیک‌تاک پس از مدت کوتاهی مثل بمب صدا کرد و به چنان رشدی رسید که نمونه آن را در هیچ سکوی دیگری حتی در فیسبوک و اینستاگرام نیز ندیده بودیم، جایی که اکنون کاربران ماهانه فعال آن در جهان حدود 7/1 میلیارد نفر و تنها در آمریکا 170 میلیون نفر است.
همان داستان قدیمی چین و آمریکا
بسیاری از کشورهای غربی به چنین مسیری عادت نداشتند؛ همیشه آن‌ها بودند که محتوا را با سکوهای اجتماعی ساخت خود به جهان صادر می‌کردند و حضور یک سکوی چینی در بغل گوششان مخصوصاً در پیش نوجوانان و جوانانشان کم‌کم آن‌ها را نگران کرد. پس از مدتی سؤال‌ها شروع شد: اطلاعات کاربران به کجا منتقل می‌شود؟ دولت کمونیست چین که منافع آن در تضاد با بسیاری از منافع دولت‌های غربی است از این سکو چه استفاده‌ای می‌کند و چه خطری برایمان به همراه خواهد داشت؟ جوان‌های غربی به خاطر استفاده از محتوای این شبکه دیگر خواب و خوراک نداشتند و سیاستمداران کشورهایشان به دلیل دیگری!
این نگرانی‌ها برای دولتمردان آمریکایی بیشتر از کشورهای دیگر بود. با اینکه آن‌ها همزمان با برخی از اروپایی‌ها به سراغ منع دسترسی مشاغل دولتی به این شبکه رفتند، اما تمرکز خود را بر برداشتن قدم بزرگ‌تر یعنی منع دسترسی برای تمامی افراد در این کشور گذاشتند. این حرکتی عجیب برای آمریکا محسوب می‌شود که حق آزادی بیان جزو متمم اول قانون اساسی آن‌هاست و پیش از این کمتر شاهد آن بودیم که رسانه‌ای در این کشور این‌گونه مورد حمله قرار بگیرد، به‌خصوص رسانه‌ای که این همه در میان مردم آمریکا محبوب باشد.
شلوار جینِ چینی‌ها؟
چین همان حسی را در مقام‌های آمریکایی برمی‌انگیزاند که پیش‌تر در جنگ سرد در مقابل شوروی داشتند، حس به چالش کشیده شدن، حس تهدید و احتمال ضربه خوردن از اصلی‌ترین رقیب! آمریکایی‌ها ضرب‌المثلی دارند با عنوانwhat goes around comes around که در زبان فارسی تقریباً همان ضرب‌المثل «از هر دستی بدهی از همان دست می‌گیری» است؛ اگر در زمان جنگ سرد آمریکا با هالیوود، خواننده‌ها، شلوار جین و کوکاکولا، شوروی را به چالش کشید، نمی‌خواهد از حربه‌ای تقریباً مشابه ضربه بخورد. درست است که بسیاری از محتوای فرهنگی موجود در تیک‌تاک تقریباً همان محتوایی است که در سکوهای آمریکایی می‌بینیم، اما همان‌طور که بسیاری از سناتورهای آمریکایی نیز اذعان کرده‌اند، دولت چین می‌تواند محتوای مورد نظرش را در تیک‌تاک به هر گونه‌ای که بخواهد پررنگ کند. نگرانی اصلی دیگر آمریکایی‌ها رسیدن اطلاعات کاربران آمریکایی تیک‌تاک به دست مقام‌های چینی است. این اتفاق هیچ‌گاه ثابت نشده و حتی تن دادن تیک‌تاک به قانونی به نام «پروژه تگزاس» که ذخیره اطلاعات کاربران آمریکایی را در خاک این کشور تضمین می‌کرد نیز دل مقام‌های آمریکایی را گرم نکرد و هنوز معتقدند اطلاعات جوانان آمریکایی از متن پیام‌هایشان گرفته تا محل رفت‌وآمدشان در تیررس مقام‌های چینی است و به گفته برت کاوانا یکی از قضات دیوان عالی ایالات متحده: «کسانی که سال‌ها بعد می‌خواهند حتی در اف‌بی‌آی و سی‌آی‌ای مشغول به کار شوند می‌توانند بهترین گزینه برای اخاذی یا تبدیل شدن به جاسوس تحت امر چین باشند».
صدای بلند تیک‌تاک برای ترامپ
بر اساس قانونی که دیوان عالی قضایی آمریکا وضع کرده امروز آخرین مهلت شرکت ByteDance صاحب سکوی تیک‌تاک است که برای ادامه فعالیت در آمریکا، بخش فعال در این کشور را به شرکتی آمریکایی بفروشد. این اتفاق تا الان نیفتاده و بعید است بیفتد. این حکم قضایی توسط رئیس‌جمهور آمریکا می‌تواند به چالش کشیده شود؛ جو بایدن یکی از طرفداران این قانون بود اما حالا در آخرین روزهایش در کاخ سفید پیدا کردن راه حل را به دوش رئیس‌جمهور بعدی یعنی ترامپ انداخته است. ترامپ هم در دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش مدافع فروش تیک‌تاک بود، اما اکنون اعلام کرده تلاش خود را برای نجات این شبکه خواهد کرد. البته تیک‌تاک به یکی از ابزارهای چانه‌زنی او در مذاکرات با چین نیز بدل شده و بخش زیادی از تماس تلفنی اخیرش با شی جین پینگ نیز درباره همین موضوع بود. ممنوعیت فعالیت این شبکه ضربه بزرگی برای شعار آزادی بیان در آمریکا خواهد بود و از لحاظ اقتصادی نیز نه‌تنها برای فعالان در این شبکه که به صورت مستقیم از آن کسب درآمد می‌کنند، بلکه برای شرکت‌های آمریکایی گوگل و متا که بخش تبلیغات این شبکه را در اختیار دارند اتفاقی بسیار بد است.ترامپ که در ذهنش، خود را برای ورود قهرمانانه به میدان نظامی جهانی و حل‌وفصل چنین مناقشاتی آماده کرده بود، حالا باید در نخستین آزمون بزرگش به سراغ حل بحران جنگ رسانه‌ای در کشورش برود.
خبرنگار: امیرمحمد سلطانپور
برچسب ها :
ارسال دیدگاه
تیتر خبرها
