اگر چه با خروج  يک سرمایه‌گذار برخی دولتی‌ها گفتند مشکل خاصی در تأمین کالا، قیمت‌ها، صنعت و بازار روغن نباتی ایجاد نمی‌شود، اما هم واقعیت‌های بازار چنین اطمینان‌خاطری را رد کرد و  هم صاحبنظران حوزه صنایع غذایی با اشاره به اهمیت و حساسیت زیاد کالاهای اساسی و آسیب‌پذیری بالای صنایع غذایی کشور معتقدند اگر همچنان به تقویت تولید داخل و حمایت از تولیدکنندگان و خروج سرمایه‌ها و سرمایه‌گذاران از حوزه صنایع غذایی بی‌توجهی شود، خلاف آنچه مدیران دولتی می‌گویند و با وجود ظرفیت بالای تولیدی، تضمینی برای تأمین امنیت غذایی در کشور وجود ندارد. 
بنا بر اظهارات فعالان حوزه صنایع غذایی کشور اگرچه تا پیش از انقلاب در حوزه‌هایی همچون روغن نباتی تولیدکنندگان ایرانی خوش می‌درخشیدند و مجموعه صنایع غذایی کشور همچنان با وجود انواع موانع، از ظرفیت بالای تولیدی برخوردار است، اما طی چند دهه گذشته و به‌ویژه چند سال اخیر زنگ خطر در این حوزه به صدا درآمده است، چراکه نه‌تنها خارجی‌ها حضور چندانی در این صنایع ندارند، بلکه تولیدکنندگان و سرمایه‌گذاران داخلی هم به دلیل روبه‌رو بودن با طیفی وسیع از موانع اداری و تلاطم‌های اقتصادی و تجاری در کسب‌وکار خود به مقصد کشورهای همسایه عزم سفر کرده‌اند.

 همسایگان، قدر سرمایه ایرانی را بیشتر می‌دانند
دبیر فدراسیون تشکل‌‌های صنایع غذایی کشور در گفت‌وگو با قدس درخصوص میزان تمایل و حضور سرمایه‌گذاران خارجی در صنایع غذایی ایران می‌گوید: به جز شرکت عربستانی صافولا که به سرمایه‌گذاری 20 ساله خود در ایران پایان داد، در حال حاضر شرکت‌هایی نظیر نستله و چند شرکت محدود خارجی در صنایع غذایی ایران حضور دارند. 
محسن نقاشی با بیان اینکه با مطلق‌گرایی به‌ویژه در تجارت و اقتصاد مخالفم، ادامه می‌دهد: حتماً باید با تمام جهان ارتباط داشته باشیم. هر کشوری که درها را به روی جهان باز کرده به پیشرفت و توسعه رسیده است، ما هم باید تولیدکننده و سرمایه‌گذار را تشویق کنیم، هرچند در حال حاضر تولیدکنندگان و سرمایه‌گذاران خودمان را هم نمی‌توانیم حفظ کنیم و گویا دولتی‌ها با رفتن سرمایه‌گذاران یا وقوع بحران‌های احتمالی در بازار و اقتصاد مشکل خاصی ندارند!
او معتقد است با رفتن هر سرمایه‌گذار داخلی و خارجی از ایران، زنگ خطر برای امنیت غذایی، اقتصادی و صنعتی کشور بلندتر به صدا درمی‌آید
وی اضافه می‌کند: در حالی که کشورها هزینه‌های سنگین برای جذب سرمایه و تبلیغات صرف می‌کنند و به عناوین مختلف در پی آوردن سرمایه‌گذاران و رونق اقتصادی هستند، رفتن یک سرمایه‌گذار مهم به‌ویژه در حوزه حساس روغن نباتی کشور، نگران‌کننده است و افرادی که این رفتن‌ها را بی‌اثر می‌دانند، سواد و علم  ندارند و سیاست، تولید و اقتصاد را نمی‌شناسند. چنین ادعاهایی دروغ محض است و از نبود شعور اقتصادی و تجاری و نشناختن بازار و صنعت حکایت دارد. 
نقاشی معتقد است همان اندیشه‌ای که خروج سرمایه‌گذاران مهم را چالش‌برانگیز نمی‌داند، مسئول وضعیت موجود بوده و تولید را به این روز انداخته است. 
به گفته دبیر فدراسیون تشکل‌‌های صنایع غذایی کشور، در حال حاضر کشورهای منطقه در تلاش برای بردن سرمایه‌های داخل ایران هستند. برای نمونه عمان از ما دعوت و مانند «امپراتور» در کاخ سلطنتی از ما پذیرایی کرد تا در آنجا سرمایه‌گذاری مادی و معنوی (انتقال دانش و مشاوره کسب‌وکار) کنیم. 
به ما گفتند زمین رایگان با وام 4درصدی می‌دهیم و اگر در حوزه صادرات موفق باشید همان 4درصد را هم از شما نمی‌گیریم! در حالی که واحدهای تولیدی ما امروز تسهیلات 32 تا 40درصدی می‌گیرند.
بنا بر اظهارات نقاشی، عمان به قدری برای جذب سرمایه‌های ایرانی جذابیت ایجاد کرده که اعلام کرده حتی اگر لازم است مواد اولیه از ایران ببرند و آنجا بسته‌بندی و با برند عمانی صادر کنند و عوارض گمرکی را هم صفر اعلام کرده است.
وی ادامه می‌دهد: تولیدکننده ایرانی اما باید همین امروز مواد اولیه را با ارز 82هزار تومانی بخرد، تولید و صادرات کند و ارز حاصل از آن را با نرخ 60هزار تومان بفروشد. این الگوی غلط در هیچ جایی سابقه ندارد و به نظر می‌رسد هدف، فقط خسته کردن تولیدکننده برای ترک وطن است.
نقاشی همچنین به تمایل بالای آفریقا و امارات متحده عربی برای جذب سرمایه‌های ایرانی در حوزه صنایع غذایی اشاره می‌کند و می‌گوید: آفریقا به خطر بزرگی برای اقتصاد ما تبدیل شده و استقبال شدیدی از خود نشان می‌دهد و در حالی که زمانی برای خرید محصول به ایران می‌آمدند، امروز برای بردن سرمایه‌گذار به ایران می‌آیند!
او تأکید می‌کند: متأسفانه افکار خطرناکی در کشور، تولید را به این وضعیت اسفناک کشانده‌اند و نه‌تنها کاری برای حمایت از تولید نمی‌کنند، بلکه جذب سرمایه‌گذاری خارجی را هم که برای توسعه، ضروری است در اولویت نمی‌بینند. واقعیت این است که بسیاری از واحدهای تولیدی ما تصمیم به رفتن گرفته‌اند و ما مدام از اعضا خواهش می‌کنیم همین جا سرمایه‌گذاری کنند اما با توجه به این موانع نمی‌خواهند بمانند.
وی ادامه می‌دهد: گویا حفظ و تأمین امنیت غذایی کشور برای مدیران دولتی، ارزشی ندارد وگرنه مدام نمی‌گویند همه چیز خوب است و مشکلات را انکار نمی‌کنند. واقعیت این است که سرمایه‌گذارانی همچون صافولا هم پول دارند و هم در کشورهای اروپایی اعتباری برای خود ایجاد کرده‌اند، اما ما حتی از تولیدکننده، سرمایه‌گذار، تاجر و صادرکننده خودمان هم حمایت نمی‌کنیم.

 زنجیر سخت بروکراسی بر پای سرمایه‌گذاران    
رئیس کمیسیون تجارت اتاق تهران هم در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید: دلیل خروج سرمایه‌گذاران ازجمله شرکت صافولا سیاست‌های کلان این شرکت‌ها و نبود تسهیلات برای سرمایه‌گذار خارجی در ایران است و بدین ترتیب نه‌تنها نمی‌توانیم سرمایه جدید جذب کنیم بلکه داشته‌هایمان را هم از دست می‌دهیم. 
کاوه زرگران در توضیح موانع موجود برای حفظ سرمایه‌گذاران در ایران خاطرنشان می‌‌کند: پیش‌بینی ناپذیربودن اقتصاد و تورم معضل بزرگی در اقتصاد کشورمان است. در ایران تقریباً هیچ یک از حمایت‌هایی که همسایگان برای سرمایه‌گذار قائلند، وجود ندارد. ما سازمانی به نام سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی داریم که متقاضیان سرمایه‌گذاری در ایران برای گرفتن تأییدهای اولیه باید به آنجا بروند، اما متأسفانه شرکتی اماراتی در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر و نیروگاه‌های خورشیدی که برای کشور در اولویت است از چهار ماه پیش تاکنون در نوبت قرار دارد که فقط اجازه ورود بگیرد!
به گفته وی، بروکراسی سنگین داخلی در ایران، سرمایه‌گذار را فراری می‌دهد. اصرار داریم ارزمان تک نرخی است و در این فضا به شکل غیرمنطقی انتظار داریم سرمایه‌گذار خارجی با رقمی حدود 17درصد زیر قیمت در ایران سرمایه‌گذاری و فعالیت کند که این خواسته غیرمنطقی است.
دبیرکل سابق کانون انجمن‌‌های صنایع غذایی ایران درخصوص حضور سرمایه‌گذاران خارجی در این حوزه می‌گوید: در صنعت آب معدنی همه برندهای معروف دنیا در ایران سرمایه‌گذاری کرده‌اند و کارخانه دایر دارند و در حال حاضر ��ست‌کم چهار برند جهانی آب معدنی در ایران حاضرند. در حوزه لبنیات اما کمتر ورود کرده‌اند. در حوزه روغن همین یک شرکت عربستانی بود که متأسفانه خارج شد و در سایر حوزه‌ها هم سرمایه‌گذاران خارجی حضور آنچنانی نداشته‌اند، چراکه در نگاه کلان وجود تحریم و بعد هم قوانین و امکانات غیرجذابی که برای سرمایه‌گذار در نظر گرفته‌ایم آن‌ها را به ایران نمی‌کشاند. 
به گفته وی، معافیت مالیاتی و اطمینان خاطر دادن به سرمایه‌گذاران مبنی بر کسب حاشیه سود مناسب می‌تواند در جذب خارجی‌ها به صنایع ایران به‌ویژه صنایع غذایی مؤثر باشد. زرگران معتقد است شرکت عربستانی به دلیل بروکراسی‌ها و اینکه حتی امکان واردات مواد اولیه خود به ایران را نداشت و با قوانین ما بیگانه و به اهداف اقتصادی خود نرسیده بود، از ایران رفت.
وی با اشاره به ضرورت حساس بودن حفظ امنیت غذایی در کشور می‌گوید: صنعت پویا و توانمند غذایی ما با متقاضیانی 80 میلیون نفری به دلیل عملکرد دولت و قیمت‌گذاری غیرمنطقی دستوری تحت فشار است. این قوانین یک‌طرفه شاید تولیدکننده ایرانی را دیرتر از پای در بیاورد اما خارجی‌ها چنین وضعیتی را نمی‌پذیرند و اگر سود مدنظرشان را کسب نکنند به کشورهای دیگر می‌روند.
زرگران می‌گوید: وقتی هنوز نمی‌توانیم اعتبار اسنادی گشایش و پول را به صورت رسمی وارد کشور کنیم، بالطبع نمی‌توان انتظار داشت سرمایه‌گذار خارجی به ایران بیاید. در صورت رفع موانع بین‌المللی و بعد هم ایجاد انگیزه از طریق وضع آیین‌نامه‌ها و قوانین جذاب می‌توان به بهبود صنعت در کشور امیدوار بود.
به باور وی، اقتصاد ایران برای دهه‌های متمادی از کمبود سرمایه و به‌ویژه سرمایه خارجی رنج برده و همین امر تا امروز در عدم تحقق رشد 8درصدی اقتصادی تأثیر زیادی داشته است حال آنکه با جذب به‌موقع و مناسب سرمایه علاوه بر به فعل رساندن ظرفیت‌های تولیدی و توسعه صنعت، افزایش اشتغال و ارتقای سطح رفاه مردم و امنیت غذایی هم امکان‌پذیر است.

خبرنگار: فرزانه غلامی