آیین‌های ورود به بهمن و شروع بهار کُردی ریشه در فرهنگ مردم این مناطق دارد که از گذشته‌های دور تاکنون نسل به نسل تا امروز منتقل شده و مردم این مناسبت را که در واقع غلبه بر سرمای زمستان بوده، جشن می‌گیرند.

دالاهو میزبان جشنواره «گفاره وه کول»
مردم منطقه دالاهو معتقدند در نوزدهمین شب از نخستین ماه فصل زمستان، زنی گهواره به دوش به خانه‌ها سر می‌زند و نوید بهار کُردی را می‌دهد؛ این آیین با پخت آش دانه‌کولانه همراه است.
دالاهو با بیش از ۳۵ هزار نفر جمعیت ساکن در سه شهر و ۱۴۰ روستا در حدود ۱۰۰ کیلومتری غرب کرمانشاه واقع شده و همه ساله همزمان با فرا رسیدن بهمن ماه شاهد برپایی جشن «گفاره وه کول» است.
شب نوزدهم ماه سوم زمستان در تقویم شمسی یعنی ۱۲ روز مانده به آغاز بهار در تقویم کُردی به شب نفس کشیدن اول زمین معروف است. 
مردمان کُرد قدیم و در حال حاضر مردمان شهر کرندغرب در استان کرمانشاه آشی به نام آش «دانه کلانه» بار گذاشته و تا سپیده‌دم آتش را روشن نگه می‌دارند و پس از پخت آش، یک کاسه از آن را در گوشه‌‌ای برای میهمان اسطوره‌ای که زنی گهواره به دوش است، یا همان «گفاره وه کول» می‌گذارند.

نماد برکت و باروری 
جشنواره «گَفاره وه کول» یکی از آیین‌های کهن منطقه دالاهو است که ریشه در باورها و اساطیر دیرینه این منطقه دارد. این مراسم نمادی از باروری، برکت، سلامت و نوید بهار است. بر اساس باورهای محلی، گَفاره وه کول میهمانی خیالی است که در یک شب زمستانی، همراه با فرزندش به خانه‌ها می‌آید و با خوردن از آش «دانه کلانه»، دعای خیر، زایش و برکت را برای خانواده‌ها، زمین‌های کشاورزی و دام‌هایشان به ارمغان می‌آورد.
در این آیین، چراغ‌ها و اجاق خانه‌ها تا صبح روشن می‌مانند تا روشنی و گرمای بهار را نوید دهند. 
مردم پس از پخت آش، کاسه‌ای از آن را برای گَفاره وه کول کنار می‌گذارند و سپس باقیمانده آن را با دیگران تقسیم می‌کنند.
همچنین مردم در شب پایانی این مراسم، مشعل‌هایی را از پارچه‌های آغشته به روغن یا نفت می‌سازند و آن‌ها را بر سردر خانه‌ها یا پشت‌بام‌ها روشن می‌کنند تا آتش، نمادی از زایش و روشنایی باشد. این آیین تلفیقی از باورهای اسطوره‌ای و فرهنگ محلی بوده که به عنوان بخشی از میراث معنوی منطقه دالاهو حفظ شده است.
آیین گَفاره وَ‌ه‌کول به شماره ۲۷۸۰ در سال ۱۴۰۱ در فهرست میراث ‌فرهنگی ناملموس ایران ثبت شده است.
این رویداد فرهنگی فرصت مناسبی را برای آشنایی با آداب و رسوم، صنایع دستی و غذاهای محلی منطقه دالاهو فراهم می‌کند و پذیرای علاقه‌مندان از سراسر کشور است.

برگزاری جشنواره آیینی
مدیرکل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی کرمانشاه در این زمینه گفت: جشنواره آیینی «گفاره وه کول» شهرستان دالاهو در تقویم رویدادهای گردشگری کشور ثبت می‌شود.
داریوش فرمانی در حاشیه دومین جشنواره «گفاره وه کول» که در شهر کرند غرب شهرستان دالاهو برگزار شد، اظهار کرد: آیین گفاره وه کول (گهواره به دوش) سال گذشته در فهرست آثار ناملموس کشور به ثبت ملی رسید و امسال موفق شدیم برای دومین سال پیاپی این جشنواره را در شهر کرند غرب برگزار کنیم.
وی با اشاره به اینکه آیین گهواره به کول یک آیین محلی است که خبر از آمدن بهار می‌دهد، افزود: گهواره به کول یک فرشته‌ فرازمینی و مقدس است که به اعتقاد مردم کُرد، اول بهمن وارد این سرزمین شده و به عنوان فرشته باروری، زایش و برکت است.
وی با بیان اینکه آیین گهواره به کول در اعتقادات مردم کرد وجود دارد، گفت: مردم کرد در اول بهمن با برگزاری این آیین به استقبال این فرشته و فصل بهار می‌روند.
 مدیرکل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی کرمانشاه اذعان می‌کند: مردم محلی در شب اول بهمن‌ اقدام به پخت آشی به نام دانه‌کُلانه می‌کنند که محصولی از گندم است و مقداری از آش را در گوشه‌ای از اتاق می‌گذارند تا این فرشته فرازمینی از آن خوراک استفاده کند. در این شب مردم تا صبح چراغ‌های خانه را روشن نگه می‌دارند و اعتقاد دارند این فرشته آمده و با خود خیر، برکت، حاصلخیزی، سعادت و سلامتی را برای مردم به ارمغان می‌آورد.
فرمانی با تأکید بر اینکه مردم کُرد اعتقاد خاصی به آیین گهواره به کول دارند، تصریح کرد: برای پاسداشت این میراث ناملموس سعی کردیم این رویداد را در تقویم رویدادهای گردشگری کشور به ثبت برسانیم و هر سال علاوه بر حفظ این میراث ناملموس، در بحث جذب گردشگر هم تلاش کنیم.
وی گفت: یکی از موضوعاتی که باید در خاطر گردشگرانی که به منطقه کُردنشین استان کرمانشاه می‌آیند، باقی بماند، برگزاری برنامه‌های متنوع فرهنگی و نمودهای میراث ناملموس است که آیین گهواره به کول خود یکی از نمادهای مردم کُرد به حساب می‌آید. برگزاری این آیین‌های بومی‌محلی می‌تواند به عنوان یک جاذبه به ماندگاری گردشگر در این منطقه کمک کند و سال به سال به جذب بیشتر گردشگران منتهی شود.
مدیرکل میراث فرهنگی استان تصریح کرد: با توجه به حوزه جغرافیایی این آیین در مناطق کردنشین؛ چه در ایران و چه در کشور عراق، تلاش ما بر این است با مشارکت عراق جشنواره‌های منطقه‌ای را برگزار کنیم. به همین منظور با همکاری مشاور استاندار کرمانشاه از تعدادی از مسئولان اقلیم کردستان عراق برای حضور در این جشنواره دعوت به عمل آمد و امیدوارم سال آینده شاهد برگزاری این رویداد به شکل بین‌المللی باشیم.

اشتیاق مردم 
 «گفاره وه کول» به عنوان یک آیین کهن که ریشه در باورهای قدیمی مردم منطقه دالاهو دارد، ۱۰ روز پیش از بهار کُردی برگزار می‌شود و مژده بهار را به آن‌ها می‌دهد.
این مراسم سنتی سال گذشته توسط وزارت میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت ملی رسید.
همه ساله اقشار مختلف مردم با شوق و ذوق برای حضور در این جشنواره در خیابان‌ها حضور پیدا می‌کنند و حرکت نمادین کاروان گفاره وه‌ کول و نمادهای بهار در شهر، اجرای برنامه‌های آیینی، اجرای هلپرکی، دف‌نوازی، هوره و شعرخوانی تنها بخشی از این رویداد بزرگ با حضور اقشار مختلف مردم است.