نمایشگاه «پیکاسو در تهران» تا پایان تعطیلات نوروز (۱۳ فروردین) همه‌ روزه به‌ جز ایام تعطیل از ساعت ۱۰ تا ۱۸ و پس از آن از ۱۴ فروردین‌ ۱۴۰۴ تا ۳۱ اردیبهشت ماه همه‌ روزه به‌ جز دوشنبه‌ها از ساعت ۱۰ تا ۱۹ میزبان علاقه‌مندان است.

خوشامدگویی به سبک ژان دوبوفه
در گالری شماره یک موزه هنرهای معاصر، پنج اثر از دوبوفه به نمایش درآمده است؛ «فرصت‌طلب»، «ردنکوتون»، «شوخ‌طبع»، «لباس زیبا» و «بازپرس» از مجموعه هیئت نمایندگان مجسمه‌های غول‌پیکر دوبوفه هستند که در سال ۱۹۷۶ با تکنیک رنگ اپوکسی روی پلی‌اورتان خلق شدند و ورود بازدیدکنندگان موزه را خوشامد می‌گویند.ژان دوبوفه، هنرمند نوآور و پیشرو قرن بیستم به زندگی مردم عادی و معضلات اجتماعی توجه ویژه‌ای داشت و آثارش به وضوح بازتابی از تجربیات انسان‌‌های روان‌پریش و حاشیه‌نشینان جامعه بود. دوبوفه در طول زندگی هنری‌اش، میلیون‌ها اثر از نقاشی و طراحی گرفته تا مجسمه و معماری خلق کرد و به عنوان یکی از چهره‌های تأثیرگذار هنر مدرن شناخته می‌شود. 

یکی از مهم‌ترین آثار پیکاسو 
اما گالری شماره دو موزه به یکی از مهم‌ترین آثار پیکاسو مزین شده است. در قسمت ورودی این گالری روی دیوارنوشته‌ای دهه‌های مختلف زندگی این هنرمند از آغاز تولد، کودکی، نخستین نمایشگاه‌های هنری تا نخستین کلاژها و نمایشگاه‌های انتزاعی او و سیر هنری و تاریخی پیکاسو و سایر فعالیت‌های این هنرمند توضیح داده شده است.​همچنین در این گالری تابلو «نقاش و مدلش» نیز به نمایش درآمده است. پیکاسو بارها نقاش را کنار مدلش به تصویر کشید؛ نخست در مجموعه نقاش و مدلش و سپس در سال‌های آغازین دهه ١٩٣٠ به بهانه سفارش تصویرگری کتاب شاهکار گمنام اثر بالزاک. ​ در گالری شماره سه که با عنوان «مکعب‌های عجیب و غریب» مزین شده، توضیحاتی درباره انقلاب کوبیسم و هنرمندانی همچون ژرژ براک، فرنان لژه و رابرت لونه که در این سبک کار کرده‌اند، آمده است. در این گالری چهار اثر از پیکاسو دیده می‌شود.

فریاد جنگ، پژواک اندوه
گالری شماره چهار یکی از غم‌انگیزترین نقاشی‌های پیکاسو را در خود جای داده است. تابلو «گرنیکا» که یکی از مهم‌ترین آثار پیکاسو و از مهم‌ترین آثار هنری ضدجنگ است؛ این طرح براساس اثر اصلی «گرنیکا» در واقع یک نسخه بازآفرینی شده است که با تکنیک چاپ دیجیتال روی پارچه بوم اجرا شده و اصل اثر در موزه «رینا سوفیا» مادرید نگهداری می‌شود.اما ماجرای این تابلو مشهور چیست، در آوریل ١٩٣٧ در خلال جنگ داخلی اسپانیا، قوای هوایی نازی‌های آلمان و فاشیست‌های ایتالیا به درخواست رژیم ژنرال فرانکو برای تخریب محورهای حیاتی انقلابی‌ها، تمامی شهر گرنیکا در ایالت باسک را بمباران کردند و در یک روز صدها انسان را کشتند. خبر این فاجعه جهان را درنوردید و پیکاسو را واداشت تا مشهورترین اثر سیاسی‌اش را بسازد.گرنیکا فریادی علیه خشونت، ویرانی و رنج انسان است. پیکاسو جهانی را تصویر می‌کند که جنگ مرزهای اخلاق و انسانیتش را در هم شکسته است. پالت تک‌رنگ اثر- مشکی، سفید و خاکستری- گویی پرده‌ای از خاکستر روی زندگی در دنیایی بوده که در آن هیچ چیز جز فاجعه باقی نمانده است. پیکاسو فقط یک شهر بمباران شده را نقاشی نکرده، کابوسی جهانی از رنج و مرگ را نقاشی کرده است. زنانی که فریاد می‌کشند یا سوگواری می‌کنند حاملان درد و ویرانی‌اند؛ مادری که کودک بی‌جانش را در آغوش گرفته، چهره‌ای از اندوه مطلق است؛ این زنان نه تنها نماد رنج مردم گرنیکا بلکه مظهر قربانیان جهانی جنگ و خشونت‌اند.
​اما این اندوه و فریاد از گرنیکا فراتر رفت. همزمان با تداوم تلخکامی‌های جنگ اسپانیا، پیکاسو مجموعه پرتره‌های زن گریان را خلق کرد که بیانگر استمرار وحشت و اندوه‌اند. زنان با چشمانی پرآب، دهانی که از شدت درد از هم گسیخته و اشک‌هایی که همچون خنجر بر صورتشان جاری است همان سوگواران گرنیکا هستند که این بار به دنیای شخصی‌تر پیکاسو راه یافته‌اند.اگر گرنیکا بازتاب زخم‌های جنگ بر پیکر یک ملت است، مجموعه زن گریان نمایانگر زخم‌های عمیق خشونت بر روان انسان به ویژه زنان است. با تماشای این آثار در کنار هم می‌بینیم هنر چگونه با انعکاس توأمان واقعیت‌های بیرونی و فروپاشیدگی‌های درونی، حقیقت را آشکار می‌کند. در دنیایی که جنگ‌ها و فاجعه‌ها تکرار می‌شوند، گرنیکا همواره فریاد می‌زند، زنان گریان همواره اشک می‌ریزند و ما همواره با آن مواجهیم.

تخیل طبیعت
در سال‌های آغازین جنگ جهانی دوم، «امبرواز ولار» مجموعه‌دار و دلال مهم آثار پیکاسو، سفارش یک کتاب به او داد: خلاصه‌ای مصور از اثر بوفون. کتاب در ١٩١٢ و زمانی که سه سال از مرگ سفارش‌دهنده می‌گذشت منتشر شد. پیکاسو مرکب رقیق سیاه رنگ را با شربت غلیظ شکر آمیخته و روی سطح فلزی پوشیده با صمغ عربی نشانده است، از این رو در تمام جزئیات قلم‌گذاری، روح بازیگوش و خلاق پیکاسو را حس می‌کنیم.نمونه‌های زیادی از این سری چاپ باقی نمانده، اما در ١٩٥٧ نسخه‌ای اختصاصی پیدا شد که پیکاسو آن را در ١٩٢٣ به دلداده آن دورانش، دورا مار هدیه داده بود. نسخه حاضر در موزه هنرهای معاصر تهران از همان مجموعه چاپ دست اول و حاصل قلم مستقیم پیکاسو در ١٩١٢ است.
۲۲ اثر از حیوانات در گالری پنج به نمایش درآمده و در یک اقدام خلاقانه استند و مهر اشکال گاوبازی که پیکاسو خالق آن است در اختیار بازدیدکنندگان قرار گرفته تا نقش گاوباز و گاوها را روی کاغذ بیندازند؛ بخشی که با استقبال زیاد بازدیدکنندگان روبه‌رو است. همچنین در انتهای گالری پنج یک اثر از خوان میرو، دوست قدیمی پیکاسو با عنوان «پرندگان غارها» به نمایش درآمده است.
قهرمان افسانه‌ای اسپانیا «خوزه دلگادو» در ١٧٩٢ نخستین و مهم‌ترین مرجع درباره فرهنگ و جهان گاوبازی را نوشت. این مکتوب چنان میراث مهمی برای اسپانیایی‌هاست که فرانسیسکو گویا را دست به کار کرد تا برایش تصویرهایی بسازد. ۱۳۲ سال بعد، در ١٩٢٨ گوستاوو جیلی سفارش تصویرسازی توروماکیا را به پیکاسو داد. هنوز چاپ‌ها به ۶ عدد نرسیده بود که جنگ داخلی اسپانیا رخ داد و سفارش معلق ماند. سه دهه بعد، فرزند سفارش‌دهنده فقید، پیکاسو را مجاب کرد تا کار را تمام کند. ​پیکاسو تصویرها را در تابستان ١٩٥٧ با تکنیک لیفت گراند بر صفحه‌های مسی طراحی کرد. حاصل کار 26 اثر چاپی است که راه به سفری شاعرانه و پرتنش به قلب گاوبازی می‌کشاند؛ جایی که قدرت و زیبایی، خشونت و ظرافت و عشق و مرگ در هم تنیده می‌شوند.

اندام واژه‌ گون
کتاب «آفَت» نمونه‌ای از همگرایی خلاقیت‌های ادبی و تجسمی است؛ اثری از ایلیا زدانِویچ (ایلیازد)، شاعر نوآور و پیشگام جنبش دادائیسم و سوررئالیسم که پابلو پیکاسو با چاپ‌هایش آن را غنی‌تر کرد. ثمره همکاری نزدیک زدانویچ و پیکاسو از نمونه‌های چشمنواز «کتاب مصور» است. کتاب ۶ اثر چاپی دارد و همه این نسخه��ها امضای مشتری ایلیا زدانویچ و پابلو پیکاسو را دارند که  در گالری هفت به  نمایش در آمده‌اند.گالری هشت مربوط به علاقه پیکاسو به ژاکلین است و در این گالری سه اثر معروف پیکاسو دیده می‌شود. «ژاکلین در حال مطالعه» یکی از معروف‌ترین این آثار است که با تکنیک لیتوگرافی خلق شده است.  

اندیشه کوانتومی و ذهنیت معاصر
در ورودی گالری ۹ تابلو «جوان با تاج برگ مو بر سر» که از آثار مشهور پیکاسو است به نمایش درآمده است. این نقاشی یکی از چندین چاپ لینولئوم است که پیکاسو در ١٩٩٢ پدید آورد. همچنین ​در این گالری هشت اثر از هنرمندانی چون پروانه اعتمادی، گارنیک درهاکوپیان، بهرام دبیری، محمدعلی شیوایی، ‌هانیبال الخاص، بهمن محصص، محسن وزیری مقدم و جلیل ضیاپور به نمایش درآمده است. ​همچنین در گالری ۹ مجسمه ژازه تباتبایی با عنوان آدمک فولادی هم هست که با تکنیک فولاد ساخته شده است.

خبرنگار: صبا کریمی