به همین بهانه گفت‌وگویی داشته‌ایم با خانم دکتر عاطفه سعیدی‌نژاد، رئیس بنیاد ملی مردمی نهضت پیشرفت بانوان، درباره بازخوانی سیره این بانوی قدسی به‌عنوان «معمار هویت دختران ایران».

الگویی جاودان برای دختر امروز
دکتر سعیدی‌نژاد با تأکید بر ضرورت بازتعریف الگوهای هویتی در توفان تبلیغات عصر حاضر، سخن را این‌گونه آغاز می‌کند: در میان هجمه بی‌امان تصاویر تحریف‌شده و الگوهای کاذبی که همچون تندبادی سهمگین، پایه‌های هویت جوانان را نشانه گرفته، دختران ایران‌زمین به‌مثابه معماران فردا و صیانت‌کنندگان میراث فرهنگی یک تمدن، بیش از هر زمان نیازمند اسوه‌هایی هستند که چراغ راه پرفرازونشیب زندگی باشند. در طول تاریخ، الگوی بانوانه بسیار داشته‌ایم، از حضرت مریم(س) و آسیه(س) تا حضرت خدیجه(س) و حضرت فاطمه(س) و زینب(س) که همه بانوانی تمدن‌ساز و الگویی تمام‌نما برای زنان بوده‌اند؛ اما حضرت معصومه(س) الگوی کاملاً دخترانه ما در طول تاریخ است که علاوه بر اینکه شایستگی‌های این بانوان بزرگوار را داراست، ویژگی‌های الگویی دخترانه برای همه دختران را نیز دارند. سبک زندگی ایشان، هم در عرصه‌های فردی و خانوادگی و هم در بعد کنش‌گری اجتماعی قابلیت این را دارد که به عنوان نقشه راه و یک الگوی تمام‌عیار و بدون نقص در اختیار دختران جامعه قرار گیرد و آن‌ها را راهبری کند.

علم‌آموزی و معرفت؛ نخستین درس از حضرت معصومه‌(س)
وی به جایگاه علمی حضرت معصومه(س) اشاره کرده و یادآور می‌شود: ازجمله شاخصه‌های الگوپذیری حضرت معصومه‌(س) جایگاه علمی ایشان است. حضرت معصومه‌(س) با بهره‌مندی از محضر امام موسی کاظم‌(ع) و امام رضا‌(ع) به سطح بالای دانش دینی و توانایی در فهم عمیق معارف اسلامی دست یافته و به یکی از بانوان برجسته عرصه علم و روایت در عصر خود مبدل شده بود. ایشان به‌خصوص زمانی که پدرشان در زندان به سر می‌بردند و دسترسی پیروان به حجت خداوند بسیار سخت و دشوار بود، در حالی که سن کمی داشتند، مرجع پاسخ‌گویی به احکام و مسائل شرعی شیعیان محسوب می‌شدند. احادیثی که به ایشان متصل می‌شود و از طرف آن حضرت نقل شده، دارای سند و مدرک صحیح و معتبر بوده و علما در صحت آن به یقین می‌رسند. روایت معتبر و مشهور «فداها ابوها» نشان از مقام علمی حضرت معصومه(س) دارد. این جنبه از شخصیت حضرت معصومه‌(س) نشان‌دهنده آن است که دختران می‌توانند با تحصیل علم و دانش به بالاترین درجه علمی برسند و در میان جامعه به‌عنوان یک منبع هدایت و راهنما به ایفای نقش بپردازند.
رئیس بنیاد ملی مردمی نهضت پیشرفت بانوان تصریح می‌کند: ایمان راسخ، طهارت روح و پایبندی به ارزش‌های دینی، ویژگی‌ ممتاز دیگری از شخصیت حضرت معصومه‌(س)  است.  امام صادق‌(ع) سال‌ها پیش از تولد حضرت معصومه‌(س) درباره او فرموده بودند: «تُقبض فیها امرأةٌ من ولدی و اسمها فاطمة، فمن زارها وجبت له الجنة؛ در قم، بانویی از نسل من از دنیا می‌رود که نام او فاطمه است؛ هر که او را زیارت کند، بهشت بر او واجب می‌شود». این کلام از زبان امام معصوم و لقب «معصومه» که طبق نقل از طرف امام رضا‌(ع) به ایشان نسبت داده شده، بیانگر اوج تقوا و پاکدامنی این بانوی بزرگوار است. حضرت معصومه‌(س) بهترین الگو برای دختران و بانوانی هستند که می‌خواهند مدارج کمال را طی کرده و در عین پیشرفت علمی و اجتماعی، هویت ایمانی خود را حفظ کنند.

عفاف، دانش و کنش‌گری؛ سه‌گانه‌ طلایی برای دختران عصر حاضر
ایشان در ادامه به کنش‌گری و حضور مسئولانه کریمه اهل‌بیت(س) اشاره کرده و توضیح می‌دهد: نقش‌آفرینی حضرت معصومه(س) در عرصه‌های اجتماعی، هرگز به حصار خانه محدود نشد. ایشان در اوج بحران امامت، زمانی که ترفندهای شوم مأمون عباسی، امام رضا(ع) را به خراسان تبعید کرده بود، با پیوستن به کاروانی از خاندان عصمت(ع)، هجرتی تاریخی را رقم زدند. این سفر از مدینه به سوی مرو، فرصتی برای دیدار برادر نبود؛ بلکه حرکتی حساب‌شده، توأم با شجاعتی کم‌نظیر، بصیرتی سیاسی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی بود. هجرتی که در دل خفقان عباسیان و برای حمایت از خط امامت صورت گرفت، تجلی بی‌بدیل حضور زن مسلمان در کوران رویدادهای سرنوشت‌ساز تاریخ است. ایشان اثبات کردند زن مؤمن، حتی با رعایت حریم عفاف و ایمان، می‌تواند سازنده تاریخ باشد. این الگو، نه یک روایت کهنه، که نقشه راهی زنده برای دختران امروز است تا در کنار تعهدات فردی و خانوادگی، مسئولیت خطیر اجتماعی را نیز از یاد نبرند. همان‌گونه که رهبر معظم انقلاب در تبیین الگوی سوم زن، بر همین هماهنگی ظریف میان حفظ کرامت زنانه و نقش‌آفرینی در عرصه‌های کلان تأکید می‌فرمایند.
دکتر سعیدی‌نژاد در پایان با تأکید بر ضرورت بازتعریف الگوهای هویتی نسل جوان تصریح می‌کند: در روزگاری که الگوهای نادرست فرهنگی در تلاش هستند شخصیت و توانایی‌های شگفت دختران این سرزمین را به نفع خود مصادره کنند و آنان را به ورطه ناامیدی و خودناباوری بکشانند، بیش از هر زمان دیگری نیازمند معرفی الگویی جامع‌الابعاد چون حضرت معصومه‌(س) به دختران خود هستیم. این وظیفه‌ ماست که با تبیین ابعاد علمی، اخلاقی و اجتماعی زندگی این بانوی بزرگوار، نسل جوان را با الگوهای حقیقی آشنا و آنان را به سوی رشد، پیشرفت و کمال واقعی هدایت کنیم و یکی از بهترین فرصت‌ها روز میلاد این بانو است که به نام روز دختر نام‌گذاری شده است. باشد که دختران عزیز ما براساس سیره حضرت معصومه‌(س) علم بیاموزند، جامعه را بشناسند، نقش مؤثر ایفا کنند، عفاف و پاکدامنی را با آگاهی و بصیرت همراه کرده و آینده ایران را درخشان رقم بزنند.

خبرنگار: احمدی