استفاده از توپ تگرگ در شهرها و روستاهایی مثل شاندیز یا مه‌ولات که باغ‌های پسته فراوان دارند، مرسوم‌تر است. کشاورزان مدعی‌اند به محض شلیک به ابر‌های تگرگ‌زا، این ابر‌ها پراکنده می‌شوند و به اصطلاح خودشان «می‌سوزند» و در مقابل برخی مسئولان عنوان می‌کنند در اثر شلیک به ابر‌های تگرگ‌زا، تغییر بارش رخ می‌دهد و تگرگ درشت‌دانه به ریزدانه و در نهایت به باران تبدیل می‌شود.

وجود حدود 70 تا 80 سامانه ضد تگرگ در خراسان رضوی
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی می‌گوید: حدود ۱۵ سال است که این سامانه‌ها در استان استفاده می‌شود. آمار دقیقی از تعدادشان در دست نیست؛ اما با توجه گزارش‌هایی که داریم، حدود  ۷۰-۸۰دستگاه در استان نصب است. در باغ‌هایی که ارزش اقتصادی بالایی دارند، ممکن است از پوشش‌هایی مانند سایه‌بان که دو منظوره است، برای جلوگیری از خسارت تگرگ و گرمای زیاد استفاده شود؛ ولی استفاده از سامانه ضد تگرگ هم یک روش دیگر است.
محمد سطان‌پور عنوان می‌کند: این سامانه‌ها بیشتر در باغ‌های پسته، سیب، انگور و گاهی بسته به سلیقه کشاورز، در مزارع هم استفاده می‌شود و کشاورز برای استفاده از این سامانه‌ها مجوز دریافت نمی‌کند؛ بلکه فروشنده‌ها مجوز‌های خود را از مجموعه بخش تحقیقات و مکانیزاسیون وزارت جهاد کشاورزی می‌گیرند.
به گفته وی این سامانه‌ها مشکل زیست محیطی ندارند و از گازهای بوتان یا استیلین در آن‌ها استفاده می‌شود .

نبض ابرهای تگرگ‌زا در دستان کشاورزان معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی
 خراسان رضوی اظهار می‌کند: بیشتر مواقع بنا به تشخیص و تجربه کشاورز با توجه به نوع ابری که در آسمان تشکیل می‌شود، این شلیک‌ها پیش از طوفان یا رعد و برق صورت می‌گیرد و مانع تشکیل تگرگ می‌شود و ریزش اتفاق می‌افتد و نقشی در کاهش باران ندارد. این سامانه با ارتعاشات صوتی که در ارتفاع حدود ۱۵ کیلومتری از سطح زمین به وجود می‌آورد، موجب می‌شود جلو تشکیل تگرگ‌های بزرگ و خسارت‌ها به باغ گرفته شود.
سلطان‌پور با رد این ادعای کشاورزان که شلیک این سامانه‌ها به ابر‌های تگرگ‌زا به صورت کلی مانع هرگونه بارشی می‌شود، توضیح می‌دهد: ارتفاع تشکیل باران پایین‌تر است و تگرگ در لایه بالاتر شکل می‌گیرد و این‌گونه نیست که این شلیک‌ها مانع بارش باران شود. اگر این سامانه‌ها مانع بارندگی و خسارت به محیط زیست می‌شد، بی‌شک مجوز دریافت نمی‌کرد و این اتفاق منحصر به کشور ما نیست و در تمام دنیا این سامانه‌ها وجود دارند. این سامانه‌ها هم به صورت هوشمند که براساس داده‌های هواشناسی کار می‌کند و هم دستی که تهیه آن هزینه کمتری دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد که استفاده از نوع دستی آن مرسوم‌تر است.

نابارور شدن ابرهای تگرگ‌زا با شلیک سامانه ضد تگرگ
رئیس پژوهشکده اقلیم‌شناسی و تغییر اقلیم در گفت‌وگو با خبرنگار ما عنوان می‌کند: سامانه‌ها بیشتر جنبه تجاری دارند. اینکه این سامانه با چه سیستم و تکنولوژی با توجه به به‌روز شدن دستگاه‌ها کار می‌کند، مهم است؛ اما برای مدل‌های کلاسیک این سامانه‌ها که از قدیم هم مطرح بوده، خیلی نمی‌توان گفت موجب شده بارندگی منطقه کم شود. الگو‌های بارندگی بزرگ‌مقیاس است و با یک نقطه روی زمین و یک دستگاه نمی‌توان اقلیم را تغییر داد؛ اما احتمالاً تأثیر زیادی در بارش کلی یک منطقه ندارد.
ابراهیم اسعدی اسکویی می‌گوید: ادعای تولیدکننده‌های این دستگاه‌ها این است که نوع بارش در همان نقطه محدود تغییر می‌کند؛ اما واقعیت این است مطالعات مشخصی روی این موضوع انجام نشده است. باید دو موضوع از هم تفکیک شود؛ نخست اینکه بگوییم از وقتی این دستگاه را در منطقه گذاشته‌اند، اقلیم تغییر کرده و دیگر در این منطقه باران نمی‌آید که این مسئله بعید است یا اینکه یک ابر خاص می‌آید و با شلیک و ترکیب مواد گازی سبب می‌شود بارندگی اتفاق نیفتد که این امکان وجود دارد. تشکیل باران یک فرایند خیلی ظریف است و شلیک، تراکم هسته‌های بارش را تغییر می‌دهد و می‌تواند حتی قطرات باران را ریزتر و درشت‌تر کند یا حتی موجب افزایش بارش شود و در مواردی هم ممکن است بارش رخ ندهد و ابر نابارور شود. ترکیب شلیک شده به افزایش هستک‌ها و قطرک‌ها به جای قطرات بزرگ منجر می‌شود؛ اما اگر این قطرات خیلی ریز باشند، اصلاً دیگر به زمین نمی‌افتند و حتی ممکن است خود کشاورز هم در زمینه تشخیص ابر تگرگ‌زا اشتباه کند.

ضرورت ساماندهی و استانداردسازی سامانه‌های ضد تگرگ 
رئیس پژوهشکده اقلیم‌شناسی و تغییر اقلیم اظهار می‌کند: با توجه به شرایط خشکسالی‌ها نیاز به مطالعات و استاندارد‌سازی ضرورت دارد و نابسامانی این وضعیت هم خودش آسیب‌زننده است. البته در این زمینه جهاد کشاورزی داده‌ای نخواسته است. دخالت ارگان‌ها در این زمینه دو جنبه دارد؛ یک مسئله حقوقی و دوم فنی است. جنبه حقوقی شاید به سازمان محیط زیست و سازمان جهاد کشاورزی برگردد؛ اما جنبه فنی آن به سازمان هواشناسی مربوط می‌شود که ادوات، دانش و متخصص لازم در این زمینه را دارد و اقلیم‌شناسی بازوی پژوهشی سازمان هواشناسی است.

توپ تگرگ و جای خالی مطالعات جامع و میان‌بخشی
رئیس گروه تحقیقات هواشناسی کاربردی خراسان رضوی در پاسخ به این پرسش که آیا سامانه ضد تگرگ آسیبی به بارندگی‌ها وارد می‌کند یا خیر، عنوان می‌کند: عمر این سامانه‌ها در استان بیش از 10 سال است و یکی از پرسش‌های کشاورزان همجوار این سامانه‌ها همین است. در سامانه‌ای که برای ایران‌خودرو نصب شده و سابقه بیشتری دارد، قرار بود ‌ایستگاه‌هایی اطرافش نصب شود تا در درازمدت تأثیر آن را در بارندگی ببینیم که این اتفاق نیفتاد.
سید جواد رسولی ادامه می‌دهد: در این منطقه تأثیر منفی در بارندگی گزارش نشده؛ اما باز هم نتیجه نهایی منوط به نصب دستگاه‌های سنجش بارندگی در محل استقرار سامانه‌هاست تا در یک دوره دست‌کم ۱۰ یا ۱۵ ساله بتوان کاهش یا افزایش یا تغییرات بارندگی را رصد کرد. این سامانه‌ها به صورت صوتی گرمایشی در ابر‌های کومولونیمبوس یا تگرگ‌زا در مواقع پیش‌بینی بارش تگرگ شلیک می‌شود و تشکیل قطرات تگرگ را از مسیر خود خارج می‌کند تا خسارت در منطقه بارش کاهش پیدا کند. برای اینکه بتوان به صورت قطعی اعلام کرد آیا شلیک موجب نباریدن باران است، باید تاریخ، محل مورد نظر و نوع سامانه بارشی بررسی شود .

نگرانی برای شلیک‌های ناگهانی
معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی به وجود حدود ۲۵ سامانه ضد تگرگ در مه‌ولات اشاره می‌کند و می‌گوید: اصل موضوع به سه وزارتخانه نیرو، جهادکشاورزی و راه و شهرسازی برمی‌گردد و محیط زیست به عنوان یک عضو در ستاد مرکزی در هیئت دولت حضور دارد.
مهدی یزدان‌جو ادامه می‌دهد: دو موضوع برای محیط زیست مهم است؛ نخست سر و صدای این سامانه‌ها که موجب شوک و ایجاد اختلال در حیات وحش می‌شود و دوم اثرش بر بارندگی که در این موضوع هنوز برای ما علامت سؤال است؛ چون با این حجم پرتابی صدا و گرما نمی‌توان اظهارنظر دقیق انجام داد. اگر فقط حالت تگرگ به بارش باشد که مورد خاصی ندارد؛ اما اینکه ابر‌ها را پراکنده می‌کند، باید پژوهشکده هوا و اقلیم نظر بدهد و این موضوع یک دغدغه و نگرانی است و با توجه به دامنه تأثیر ابتدا جهادکشاورزی و راه وشهر‌سازی باید اقدامی داشته باشند؛ اما اگر همه‌گیر باشد، بی‌شک محیط زیست ورود می‌کند.

سخن آخر...
در حالی که برخی کشاورزان به اثرگذاری مثبت توپ تگرگ باور دارند، کارشناسان اقلیم و محیط زیست از نبود داده‌های بلندمدت و مطالعات میدانی که امکان قضاوت قطعی را از بین می‌برد، یاد می‌کنند ضمن آنکه در شلیک به ابرهای تگرگ‌زا، ماشه در دست کشاورز است که احتمال دارد در تشخیص ابر اشتباه کند. حدود 15 سال است این سامانه‌ها در استان فعال هستند پس چرا تبعات آن مورد پایش قرار نگرفته؟در هر صورت مداخله در فرایندهای طبیعی مثل شلیک با سامانه‌های ضد تگرگ نیازمند ، پژوهش‌های جامع و استانداردسازی است و در شرایط بحرانی، کوچک‌ترین دخالت ناآگاهانه می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری به‌دنبال داشته باشد.

خبرنگار: طاهره فجر داودلی