پژوهش‌نامه‌ای برای ادبیات دینی کودکان

در مراسمی با حضور فعالان ادبیات کودک و نوجوان از «گاهنامه ادبیات دینی کودک» رونمایی شد

پژوهش‌نامه‌ای برای ادبیات دینی کودکان

رواق

رونمایی از نخستین شماره گاهنامه ادبیات دینی کودک و نوجوان به همت انتشارات به‌نشر و با حضور پژوهشگران، نویسندگان و شاعران ادبیات کودک و نوجوان در کتاب‌فروشی به‌نشر تهران برگزار شد.

در این مراسم، حجت الاسلام غلامرضا حیدری ابهری نویسنده حوزه کودک و نوجوان، مصطفی رحماندوست شاعر و نویسنده پیشکسوت کودک و نوجوان، مریم جلالی پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان، سید علی کاشفی خوانساری نویسنده، محمود پوروهاب شاعر کودک و نوجوان و سیداحمد میرزاده معاون تولید انتشارات به‌نشر و سردبیر نخستین گاهنامه ادبیات دینی کودک و نوجوان از ظرفیت‌های ادبیات دینی به عنوان یک واقعیت در زندگی مردم برای همه مخاطبان جامعه ایرانی و حتی جهانی گفتند و انتشار نخستین نشریه ادبیات دینی کودک و نوجوان را به فال نیک گرفتند. 

نویسندگان ادبیات دینی نمی‌توانند به مباحث نظری بی‌توجه باشند
در این مراسم، ابتدا حجت‌الاسلام حیدری ابهری ضمن مهم خواندن پیگیری مسائل نظری ادبیات دینی کودک و نوجوان توسط نویسندگان این عرصه، گفت: نویسندگان، اهل ذوق هستند و از پرداختن به مسائل نظری پرهیز می‌کنند انگار پرداختن به این مسائل آن‌ها را از زلالی خارج می‌کند اما پرداختن به مباحث تئوریک بسیار ضرورت دارد.
وی افزود: مدتی پیش کتابی با عنوان «ضرب‌المثل‌های دُم‌دار» منتشر کردم که برخی عقیده داشتند برای بچه‌ها بدآموزی دارد و من این موضوع را با جناب آقای رحماندوست در میان گذاشتم. ایشان از منظر مباحث تئوریک و نظری مسائلی را مطرح کردند که برای من بسیار راهگشا بود و اهمیت مباحث نظری بیش از پیش برای من درخشید.
نویسنده و ناشر فعال در حوزه کودک و نوجوان، پرداختن به 6 محور را در گاهنامه ادبیات دینی لازم برشمرد و گفت: «بحث‌های معارفی»، «نقد آثار موجود»، «استفاده از تجربیات ادیان دیگر در این حوزه»، «تحلیل آثار تربیتی کتاب‌های دینی»، «تحلیل تأثیرات روان‌شناختی در آثار دینی» و «تحلیل ادبی آثار دینی» محورهایی است که باید درباره آن، بررسی‌های بیشتری انجام دهیم.
حیدری ابهری درباره گاهنامه ادبیات دینی کودک و نوجوان با تأکید بر اهمیت پژوهش‌های کاربردی نسبت به مباحث انتزاعی افزود: بحث‌های انتزاعی نمی‌توانند به پرسش‌های مردم پاسخ دهند. چرا پایان‌نامه‌های ما به دردهایمان پایان نمی‌دهند؟
وی در پایان تصریح کرد: این گاهنامه باید درباره واقعیت‌ها صحبت کند. مثلاً درباره مسائل جنسی در حوزه کودکان و نوجوانان هر کارشناسی نظر مخصوص خودش را دارد و هنوز خیلی از مسائل حل نشده که می‌شود به این مباحث مهم پرداخت.

در ادبیات دینی کسب تجربه‌های جهانی مهم است
مصطفی رحماندوست دیگر سخنران این رونمایی بود و با اشاره به قدمت توجه تئوریک به طرح مسائل دینی برای کودکان گفت: در سال2005 واتیکان تعدادی از نویسندگان را دعوت کرد تا مسائل مربوط به ادبیات دینی را حتی فارغ از دین مسیحیت بررسی کنند. اوایل انقلاب هم دفتر تبلیغات قم دو جلسه به‌منظور بررسی چگونگی طرح مسائل دینی برای بچه‌ها برگزار کرد که بسیار مفید بود. در این موضوع،‌ کسب تجربه‌های جهانی مهم است چون در این زمینه خیلی کار کرده‌اند.
وی افزود: مگر می‌شود بچه‌ها را با زیبایی‌های دین و لذت‌های روحی آشنایی نداد و کار دینی کرد؟ باید توجه داشته باشیم اطلاع‌رسانی با حکومت بر دل فرق می‌کند.
این نویسنده و شاعر کودکان و نوجوانان ادامه داد: باید پیاممان را مثل شکری حل شده در شربت به مخاطب بدهیم و الا شکرش بیرون می‌آید و مخاطب، آن را پس می‌زند. در تاریخ دین،‌ لحظه‌های زیبایی داریم که یک اشاره، ‌آدم‌ها را زیر و رو کرده‌ که نمی‌شود آن‌ها را نادیده گرفت.
رحماندوست گفت: ما در محدوده‌ای زندگی می‌کنیم که محیط جغرافیایی و تاریخی ما خاص است. اگر چه کتاب نمی‌خوانیم اما خوشبختانه خیلی چیزهای دیگر ما خوب شده است. همین که همدیگر را تحمل می‌کنیم، خیلی خوب است.
نویسنده پیشکسوت کودک و نوجوان تصریح کرد:‌ فاصله دروغ تا خیال بسیار باریک است که این موضوع باید برای مخاطبان ‌تبیین شود. شما باید به نویسندگان جوان کمک کنید که شهامت به خرج دهند وگر نه ‌ما باخته‌ایم.

امیدوارم این گاهنامه به خانه همه نویسندگان ‌راه پیدا کند
مریم جلالی، شاعر و پژوهشگر ادبیات کودک و نوجوان، سخنران بعدی مراسم رونمایی از نخستین شماره گاهنامه ادبیات دینی کودک و نوجوان بود و گفت:‌ انتشار این گاهنامه نشان توجه به فرهنگ دینی سرزمین ماست و ما نمی‌توانیم ادبیات آکادمیک را نادیده بگیریم.
وی افزود: ‌زمانی که گرایش آکادمیک ادبیات کودک و نوجوان راه‌اندازی شد، درس ادبیات دینی، درس اختیاری اعلام شد و دلیلش این بود که برنامه درسی از غرب گرفته شده بود و ما فراموش کردیم پایگاه مهمی به نام دین داریم که بچه‌ها با آن عجین هستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی خاطرنشان کرد: ما در ادبیات دینی کودک و نوجوان با ظرفیت‌های سنی متفاوتی روبه‌رو هستیم و در نگارش باید به ظرفیت‌های روانی مخاطب توجه کنیم.
جلالی اظهار امیدواری کرد گاهنامه ادبیات دینی کودک و نوجوان به خانه همه نویسندگان و هنرمندانی که می‌خواهند در این حوزه کار کنند، ‌راه پیدا کند.
انتشار این گاهنامه، آرزوی بسیاری از ما بود
سید علی کاشفی خوانساری، نویسنده و فعال حوزه ادبیات کودک و نوجوان گفت:‌ این رونمایی و همنشینی چهره‌های ادبیات دینی کودک و نوجوان را باید اتفاق مهمی دانست، چرا که حدود دو سال است چنین نشست‌هایی را نداشته‌ایم. همچنین باید به انتشارات به‌نشر به خاطر وجهه و اعتباری که در ادبیات دینی کودک و نوجوان دارد، ‌تبریک بگوییم. انتشار این گاهنامه آرزوی بسیاری از ما بوده است.
وی با اشاره به آمار تولید کتاب در کشورمان گفت:‌ تقریباً سالانه 100هزار عنوان کتاب در کشور منتشر می‌شود که 15 تا 25درصد از آن‌ها را کتاب‌های کودک تشکیل می‌دهند. تعداد نویسندگان مطرح کودک و نوجوان که بیش از 50عنوان کتاب در این زمینه نوشته‌اند هم از 300 نفر تجاوز نمی‌کند. در حوزه ادبیات دینی کودک و نوجوان هم حدود 2هزار عنوان کتاب وجود دارد اما به عقیده من نگاه نقادانه به این کتاب‌ها بسیار کم است و نشریات تخصصی که این حوزه را نقد کنند، بسیار محدودند.
کاشفی خوانساری سهم نقد کتاب‌های حوزه کودک و نوجوان در مجلات ادبی کشور را نزدیک به صفر دانست و گفت:‌ باید از مسئولان مطالبه کنیم که چرا چنین نشریاتی مثل این گاهنامه نداشته‌ایم؟‌ به نظرم بهترین انتخاب برای انتشار چنین نشریه‌ای هم انتشارات به‌نشر است چون هم وابسته به حضرت رضا(ع) است و هم حضور حرفه‌ای و آبرومندانه‌ای در این حوزه دارد.

حتی دو مقاله خوب هم می‌تواند به ما نگاه تازه‌ای بدهد
محمود پوروهاب نیز در این مراسم گفت: اصولاً در مسائل دینی عمیق نیستیم و این مسائل را سطحی می‌بینیم.
این شاعر کودک و نوجوان افزود: حتی دو مقاله خوب می‌تواند به ما نگاه تازه‌ای بدهد. دوستان ما در به‌نشر کار بسیار سختی را در پیش گرفته‌اند اما پهلوانان این عرصه هستند و می‌دانیم در این راه، موفق می‌شوند.
وی تصریح کرد: در این حوزه نباید خط‌کشی کرد؛ افراد باسوادی داریم که شاید در نظر ما وجهه‌ای نداشته باشند اما باید آن‌ها را هم به این موضوع راه داد.

تمرکزمان را بر ادبیات دینی گذاشته‌ایم
سیداحمد میرزاده، معاون تولید انتشارات به‌نشر و سردبیر نخستین گاهنامه ادبیات دینی کودک و نوجوان نیز در پایان این مراسم گفت: با مباحث مطرح شده در این جلسه، ‌مشخص شد در عرصه ادبیات دینی حرف‌های بسیاری برای گفتن وجود دارد و ما هم می‌خواستیم بستری برای بیان این حرف‌ها آماده کنیم.
وی افزود: ما در انتشارات آستان قدس رضوی که همواره دغدغه دینی داشته، چند سال است تمرکز خود را بر ادبیات دینی گذاشته‌ایم که کار پرزحمتی است. چون در این مسیر چالش‌های بسیاری وجود دارد که در مسیر تولیدات عادی ادبیات کودک نیست. در تمام محورهای محتوایی هم پروژه‌هایی تعریف کرده‌ایم که با یاری شما عزیزان در حال اجرایی کردن آن هستیم.
میرزاده ادامه داد: این نشریه بستر مناسبی است تا صاحبنظران تجربیاتشان را در اختیار همدیگر قرار دهند و دیدگاه‌هایشان را به اشتراک بگذارند‌.
وی تصریح کرد: طرح جامعی با عنوان ادبیات دینی به سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس پیشنهاد شده که دارای ابعاد آموزشی، پژوهشی، نگارشی و... است.
سردبیر نخستین گاهنامه ادبیات دینی گفت: ‌ممکن است نخستین شماره این گاهنامه کمال مطلوب نباشد اما از دل کار و احساس نیاز بیرون آمده است. ما در حین انتشار کتاب‌های دینی کودک و نوجوان در مراحل گوناگون تألیف، تصویرگری و عرضه به مخاطب با مسائل گوناگونی مواجه شده‌ و تلاش کرده‌ایم به آن‌ها پاسخ دهیم. این نشریه از دل دغدغه‌های کاربردی بیرون آمده است.
معاون تولید انتشارات به‌نشر همچنین خبر داد تأسیس «دفتر مطالعات ادبیات دینی» در طرح جامع ادبیات دینی پیش‌بینی شده و کلیات آن به تأیید سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی رسیده است.
در پایان مراسم از نخستین شماره گاهنامه ادبیات دینی کودک و نوجوان رونمایی شد.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه