گفتوگو با کارشناسان درباره پیشنهاد دوباره تشکیل سازمان نظام معلمی
نظام معلمی در تقابل یا تعامل با نظام آموزشی
15 سال پیش یعنی در زمستان1387 شورای عالی آموزش و پرورش پیشنویس اولیه طرح نظام معلمی را به تصویب رسانده بود. طرحی که البته هرگز به صورت یک لایحه درنیامد.
پس از آن در سال1395 و در دوران وزارت دانش آشتیانی، توسط کارگروه تخصصی همین شورا مورد بازنگری قرار گرفت و قرار بود پس از تصویب در هیئت دولت، برای بررسی به مجلس شورای اسلامی ارسال شود.
حالا بار دیگر زمزمههای تشکیل سازمان نظام معلمی به گوش میرسد، چنانکه این موضوع نوزدهم اردیبهشت در نشستی با عنوان «بررسی نقش و کارکردهای نظام معلمی در آموزش و پرورش ایران» در دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش مورد تأکید قرار گرفت.
این موضوع از همین ابتدا با اظهارنظرهای متفاوت از سوی مخالفان و موافقان روبهرو شده است.
تشکیل این سازمان موضوع اصلی آموزش و پرورش نیست
رضا حاجیپور، سخنگوی کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس به ما میگوید: هرچند تشکیل سازمان نظام معلمی مهم است و باید این اتفاق بیفتد اما در شرایط فعلی، مجلس درگیر مسائل مهمتری در حوزه معلمان است. در واقع فعلاً موضوع ما تأمین معیشت معلمان، اجرای مناسب طرح رتبهبندی معلمان، همسانسازی حقوق معلمان و ساماندهی نیروهای شرکتی و معلمان حقالتدریسی است. بنابراین در حال حاضر تشکیل سازمان نظام معلمی بحث جدی این حوزه و در دستورکار مجلس یا کمیسیون آموزش نیست.
شکلگیری سازمان نظام معلمی ضرورت است
سید جواد حسینی، جامعهشناس و سرپرست سابق وزارت آموزش و پرورش نیز تشکیل سازمان نظام معلمی را یک ضرورت میداند و در خصوص دلایل آن به قدس میگوید: وقتی نظامهایی مثل نظام مهندسی، نظام پزشکی و نظام پرستاری در کشور وجود دارند بهطور حتم ضرورت تشکیل چنین نظامی برای معلمان بیشتر است، چون هم ماهیت این شغل، علمی است و هم فراگیرترین و تأثیرگذارترین قشر جامعه هستند. ضمن اینکه بیشترین سطح ارتباط بین حاکمیت و مردم توسط نهاد آموزش و پرورش صورت میگیرد.
از سوی دیگر مشارکت دادن افراد در تصمیمگیریهای سازمانی و همچنین انتقال مشکلات از سوی سازمان امر پسندیدهای است که امروزه توسط حاکمیتهای دنیا و سازمانهای پیشرو و تجدیدحیاتشونده مورد توجه قرار میگیرد چون اگر افراد یک سازمان در تصمیمگیریها مشارکت نداشته باشند آن سازمان به سمت رکود و رخوت پیش خواهد رفت.
وی در خصوص دلایل به نتیجه نرسیدن طرحهای مربوط به ایجاد سازمان نظام صنفی معلمی در دو دهه اخیر هم میگوید: در واقع یک علت اصلی این موضوع ساختار متمرکزی است که در نظام آموزش و پرورش کشور وجود دارد. یعنی کسانی که در این ساختار هستند خیلی علاقهمند به مشارکت بقیه و واگذاری امور به دیگران نیستند.
وی نگرانی از ورود احتمالی سازمان نظام معلمی به نوسانها و هیجانات یا مباحث سیاسی را دلیل دیگر شکل نگرفتن چنین سازمانی عنوان میکند و میگوید: شاید اصل این نگرانی بحق باشد اما مصداق آن که درباره نظام معلمی است ناحق است. یعنی شکی نیست که آموزش و پرورش بیش از هر سازمان و دستگاه دیگری باید از مسائل و هیجانات سیاسی دور باشد، اما به نظرم این نگرانی کاملاً غیرواقعی و بیجاست، چون معلمان آنقدر فهیم هستند که بین فعالیت صنفی و نظاممند تعلیم و تربیتی با فعالیت سیاسی تفکیک قائل شوند.
پشت پرده تشکیل سازمان نظام معلمی
اما حسین احمدی، معاون اسبق آموزش و پرورش عمومی وزارت آموزش وپرورش، نه تنها نگاه مثبتی به تشکیل سازمان نظام معلمی ندارد بلکه آن را مشکلساز هم میداند.
وی در این باره به قدس میگوید: برای یک نظام آموزشی در همه دنیا این حاکمیت است که تعیین تکلیف میکند؛ یعنی تصمیمگیریها، اجرای برنامهها، تعیین محتواها، نظارتها، ارزیابی، سازماندهی و آموزش و... توسط خودِ حاکمیت مشخص میشود. در کشور ما هم در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و همچنین بیانیه 13مادهای رهبر معظم انقلاب به حاکمیتی بودن آموزش و پرورش اشاره شده است. یعنی خود وزارت آموزش وپرورش باید تمام موارد یاد شده را مدیریت و سازماندهی کند، بنابراین تشکیل سازمان نظام معلمی به معنی جدایی بخشی از امور آموزش و پرورش از این وزارتخانه یا سپردن بخشی از حاکمیت آموزش و پرورش به جایی دیگر است که چنین موضوعی خلاف است و حاکمیت دولت یا وزارت آموزش و پرورش را تحت تأثیر قرار میدهد.
وی با اشاره به اینکه پشت پرده تشکیل نظام معلمی تا بحث ایدئولوژیزدایی از آموزش و پرورش مطرح است، میافزاید: مسیر آموزش و پرورش مبتنی بر قانون اساسی، ارزشهای دینی، دیدگاه امام(ره) و منویات رهبر معظم انقلاب است در حالی که ممکن است مسیری که سازمان نظام معلمی میخواهد طی کند با مسیر وزارت آموزش و پرورش مغایرت داشته باشد.
احمدی در همین زمینه میافزاید: آموزش و پرورش در مسیر درست در حال حرکت است و هیچ ضرورتی برای تشکیل سازمان نظام معلمی نیست. برای ایجاد چنین سازمانی فقط افراد و جاهای خاصی مانند شورای آموزش و پرورش تلاش میکنند که به اعتقاد ما با دیدگاه حاکمیتی آموزش و پرورش زاویه دارد. در واقع با تشکیل سازمان معلمی میخواهند مقداری از بار ایدئولوژی، ارزشی و اخلاقی آموزش و پرورش را کمرنگتر کنند، از این رو اگر ما در این مسیر حرکت و در کنار نظام آموزش و پرورش نظام دیگری ایجاد کنیم به این معنی است که با دست خود برای نظام آموزش و پرورش ارزشی و اخلاقی مشکل درست کردهایم.
خبرنگار: محمود مصدق
برچسب ها :
ارسال دیدگاه