«دولتمند» با تمام قلبش برای امام رضا(ع) خواند

محمود حبیبی‌کسبی، شاعر قطعه «پناه» در گفت‌وگو با قدس:

«دولتمند» با تمام قلبش برای امام رضا(ع) خواند

دولتمند خالف تعداد زیادی از اشعار مولانا، حافظ و... را خوانده بود که در ایران هم بعضاً مطرح شده بودند مثل آهنگ «دور مشو» اما مخاطب ایرانی با قطعه «پناه» این هنرمند را شناخت. 


درگذشت دولتمند در 74سالگی و اثر ماندگارش برای امام رضا(ع) ما را بر آن داشت به سراغ محمود حبیبی کسبی، شاعر قطعه «شاه پناهم بده» برویم تا او از حال و هوای سرودن این شعر و خاطرات دیدارهایش با دولتمند برایمان بگوید.

از سرودن شعر «شاه پناهم بده» برایمان بگویید. 
سال 85 اربعین و تحویل سال همزمان شده بود. یک باره به دلم افتاد سال تحویل را مشهد باشم، هر چه گشتم بلیتی نیافتم. بالاخره ته یک اتوبوس به عنوان مسافر اضافه سوار شدم و خودم را در آن سرما به مشهد رساندم. ساعتی به تحویل سال نمانده بود، همه در تکاپوی آن بودند که خود را به حرم مطهر امام رضا(ع) برسانند. هوای مشهد به شدت سرد بود و جمعیت مثل موج به سمت حرم در حرکت بودند، من هم همراه این سیل جمعیت راهی حرم مطهر رضوی شدم. خودم را خیلی به سختی به مشهد رسانده بودم اما جمعیت آن قدر زیاد و غیر قابل کنترل بود که مطمئن بودم لحظه سال تحویل به حرم نمی‌رسم، با سیل جمعیت از این سو به آن سو موج می‌خوردم. هر چه با خودم فکر کردم دیدم هیچ جوره نمی‌توانم به حرم منور رضوی برسم، در این افکار بودم که دلم خیلی شکست، رو به امام رضا(ع) کردم و گفتم آقا در این سرما این همه راه آمده‌ام تا سال تحویل را در کنار شما باشم، رسم میهمان‌نوازی شما نیست که من را راه ندهید. 
در همین حال و هوا ناگهان مصرع اول این شعر «شاه پناهم بده خسته راه آمدم» به ذهنم آمد و با خودم زمزمه کردم و بعد به طرز معجزه‌آسایی در آن جمعیت به نزدیکی ضریح رسیدم. این شعر را من بداهه همان شب سرد زمستانی در مشهد گفتم که به لحاظ ارزش ادبی هم امتیاز ویژه‌ای ندارد و شعر خاصی نیست اما با دل شکسته گفته شد.

چطور این شعر به دست دولتمند خالف، خواننده تاجیکستانی رسید و او با آن جادوی صدا و لهجه زیبای دری آن را خواند؟
سال 85 من این شعر را گفتم و چند سال بعد فکر می‌کنم سال 90 این قطعه با خوانندگی آقای دولتمند خالف منتشر شد. یادم است آن زمان مرکز آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی می‌خواست یکسری قطعه با موضوع امام رضا(ع) تولید کند. آقای ثابت‌نیا، مدیر وقت مرکز آفرینش‌های هنری آستان قدس رضوی این شعر را از من گرفت و آهنگ‌سازی کار را آقای نیازی انجام داد و بقیه کارها و ضبط قطعه در تاجیکستان انجام شد. دولتمند با لهجه خودش شعر را خواند مثلاً ما در فارسی «ی» مضاف و مضاف‌الیه را حذف می‌کنیم و می‌گوییم «پنجره فولاد» ولی درستش پنجره‌ی فولاد است و «ی» کسره می‌خواهد چون زبان تاجیک‌ها به فارسی دری نزدیک‌تر است دولتمند هم بر مبنای همان لهجه خودش پنجره‌ی فولاد خوانده است.

دولتمند خالف خیلی با حس و حال خوبی و از اعماق قلبش این شعر را خوانده است.
همین طور است. شعر من به لحاظ ادبی ویژه نیست شاید اشعار دیگرم به لحاظ ادبی از این قطعه قوی‌تر باشند اما دل شکسته خواننده و ارادتش به حضرت رضا(ع) این اثر را ویژه کرد. دولتمند این قدر حس قوی دارد که مخاطب محو صدایش می‌شود و اصلاً یادش می‌رود که این زبان فارسی رایج نیست. حس و عاطفه آن قدر غلبه دارد که قطعه بر دلمان می‌نشیند. من معتقدم دولتمند با همه قلبش این اشعار را برای امام رضا(ع) خواند. وقتی آه و سوز پشت یک اثر هنری باشد آن اثر هنری بر دل مردم می‌نشیند گمان من هم این است که این قطعه با دلشکستگی و عشق خلق شده و در دل مردم جای گرفته است. 

خاطره‌ای از دیدار با دولتمند خالف دارید؟
من چند بار ایشان را در تهران دیدم که یک بارش در دفتر خودمان بود که عکسش هم هست. آخرین بار هم چند ماه پیش در مشهد و در جشنواره امام رضا(ع) بود که ایشان به همت آقای ثابت‌نیا دعوت شده بود. یادم است ایشان گفت: در تاجیکستان بسیاری از تاجیک‌ها زنگ موبایلشان همین قطعه «پناه» است.
همین طور از ایشان شنیدم که می‌گفت پس از اینکه این قطعه را خواندم هر جای دنیا که اجرا دارم حتماً این قطعه را هم می‌خوانم. تعریف می‌کرد در فرانسه کنسرتی داشته و قطعات دیگر را خوانده است ولی در آخر کنسرت مخاطبان و تماشاگران یکصدا از ایشان می‌خواهند قطعه «شاه پناهم بده» را بخواند که آن را اجرا می‌کند. آهنگ‌سازی ویژه آقای طوی‌جان نیازی و صدای ویژه و جادویی آقای دولتمند سبب شد این قطعه موسیقی در اقصی نقاط دنیا به دل مردم بنشیند، دلیلش هم این است که حس و حال زیارت را در مخاطبان تداعی می‌کند و ابزاری برای عرض ارادت به ساحت امام رضا(ع) است.

خبرنگار: رضوانی‌

برچسب ها :
ارسال دیدگاه