«چای ایرانی» طعم رکود می‌دهد

نگرانی کشاورزان از فروش محصول

«چای ایرانی» طعم رکود می‌دهد

بهار، فصل چینش بهاره چای شروع شد اما چایکار و کارخانه دار نگران دپوی محصول و تبدیل سرنوشت آن همانند برنج است.


روزگاری باغات چای تا نواحی مرکزی مازندران گسترانده بود و اکنون فقط لکه‌هایی از این باغات در دو شهرستان تنکابن و رامسر وجود دارد و چایکاران با رنج‌های فراوان مشغول چایکاری هستند.
سهم مازندران از باغات چای حدود 2 هزار و ۴۰۰ هکتار است و بیشتر مزارع آن در نواحی غربی استان واقع شده است.
همزمان با بهار فصل برداشت و چین بهاره این محصول در این مناطق شروع شده است. چای در مازندران تنها در شهرستان‌های عباس‌آباد با حدود ۲۵ هکتار، تنکابن با حدود هزار و ۱۰۰ هکتار و رامسر با حدود هزار و ۲۰۰ هکتار که جملگی در غرب استان واقع‌اند، تولید می‌شود و عمده اراضی چایکاری کشور در استان گیلان قرار دارند.
مطابق آمار‌ها ۹۰ درصد مزارع چای کشور در استان گیلان و ۱۰ درصد در مازندران قرار دارد؛ مجموع سطح زیر کشت باغات چای حدود ۲۶ هزار هکتار بوده که در محدوده‌ای به طول ۲۰۳ و عرض ۹۰ کیلومتر از مرکز گیلان در منطقه فومنات تا غرب مازندران در شهر کلارآباد به صورت نامنظم، مجزا، با فواصل کم و زیاد و دور و نزدیک گسترده شده است به طوری که حدود ۳۰ درصد باغ‌ها در جلگه و باقی در مناطق کوهپایه‌ای قرار داشته و رقمی بیش از ۶۰ هزار نفر در صنعت چای کشور اشتغال دارند.
درآمد پایین چایکاری در حالی است که فروش هر مترمربع زمین در مناطق دوردست و بالاست سبب می‌شود درآمد‌های هنگفتی نصیب چایکاران شود و با این حال چایکاران منطقه با سختی و مشقت‌های فراوان مشغول چایکاری هستند.
در حال حاضر هفت کارخانه چای در غرب مازندران مشغول فعالیت هستند.
چایکار نمونه غرب مازندران با ابراز گلایه از واردات بی‌رویه و حمایت نشدن چایکاران و انبارشدن محصول و دسترنج کشاورزان می‌گوید: سال ۹۸ یک باغ متروکه و تخریب شده را با همت و تلاش به باغ‌ایده‌آل تبدیل کردیم.
شیرزاد علی نیا با بیان اینکه چای تولیدی و برداشت شده را به دو واحد تولیدی خود برده و فراوری و عرضه می‌کنیم، گفت: در این واحد‌ها چای باکیفیت و استاندارد تهیه می‌کنیم.
وی تعامل و هماهنگی چایکار و کارخانه‌دار را مهم بیان کرد و گفت: این‌گونه نباشد که چایکار تولید و برداشت کند اما اگر کارخانه نتواند چای را عرضه و وارد بازار کند، این چرخه دچار اخلال می‌شود.
وی افزود: اگر جلو واردات گرفته نشود، بازار از چای داخل استقبال نمی‌کند و متأسفانه در زمینه تبلیغات برای چای داخلی نیز ضعیف عمل شده است.
وی با تأکید براینکه دولت باید جلو واردات بی‌رویه را بگیرد، گفت: اگر جلو واردات گرفته نشود، بازار از چای داخل استقبال نمی‌کند و متأسفانه در زمینه تبلیغات برای چای داخلی نیز ضعیف عمل شده است.
شیرزاد گفت: صدا و سیما در تبلیغات روی چای خارجی تمرکز کرده است و این سبب می‌شود محصول کشاورزان در انبار‌ها باقی بماند و به دلیل آنکه چای بی رویه به بازار وارد می‌شود، چای زیادی در کارخانه‌ها دپو شده است.
وی گفت: اگر دولت به کمک کارخانه‌ها نیاید و چای‌های انبارشده را از آنان خریداری نکند، هم کارخانه‌دار و هم کشاورز با رویه کنونی به زمین می‌خورند و دولت باید با ارائه راهکار مشکل اساسی این دو قشر را برطرف کند.
البته چای ایرانی و کارخانه‌های سطح شهر، دیگر حال و هوا و رونق سابق را ندارند، صنعت چای در این سال‌ها افت و خیز‌های زیادی را از سر گذرانده است. در سال‌های نه چندان دور بسیاری از باغ‌های چای به حال خود ر‌ها شدند و یا اینکه در معرض فروش و تغییرکاربری قرار گرفتند.

خرید هزار تن برگ سبز چای
عباس خانی رئیس اداره چای تنکابن و رامسر با اشاره به برداشت چای بهاره اظهار کرد: سال قبل حدود هزار تن برگ سبز چای به ارزش بیش از 12/5 میلیارد تومان از چایکاران خریداری شده است.
وی افزود: در سال‌های اخیر چایکاران از قیمت محصول رضایت نسبی دارند. خانی میزان تولید چای را ۳۰ هزار تن ذکر کرد و گفت: میزان مصرف در کشور ۱۲۰ هزار تن بوده و مابقی از طریق واردات تأمین می‌شود.
وی فروش عمده و صادرات را از جمله دغدغه‌ها ذکر کرد و گفت: کشاورزان نیازمند آن هستند برنامه‌ریزی اساسی برای خرید محصولات صورت پذیرد.
تقریباً ۶ هزار هکتار اراضی چای غیرفعال دیگر در شمال کشور داریم که با مدیریت و اقدامات حمایتی می‌توان آن‌ها را نیز احیا کرد.

حمایت از کشاورزان
رئیس سازمان چای کشور در گفت وگو با قدس درباره گردش مالی تولیدات چای در سال ۱۴۰۲ افزود: میزان بهای برگ سبز چای در سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۸هزارو500 میلیارد ریال فقط از بابت خرید برگ چایکاران بوده و میزان فروش چای خشک بر اساس مشاهدات میدانی به دو برابر رقم فوق می‌رسد.
جهان ساز در توضیح وضعیت واردات چای و اینکه تا چه میزان سبب از رونق افتادن بازار داخلی شده است گفت: با توجه به تولید داخلی و مصرف زیاد چای در کشور کسری نیاز مصرفی کشور باید از طریق واردات تأمین شود و چون تقریباً همیشه این کسری نیاز مصرفی وجود داشته است همواره مجبور به واردات چای از کشور‌های دیگر بوده‌ایم که طبیعتاً در صورت واردات بیش از نیاز، بازار داخلی دچار اختلال خواهد شد که این نیز با تنظیم میزان ثبت سفارش و اعمال تعرفه در چند سال اخیر واردات را در حدودی که مخل بازار نشود، نگه داشته است.
وی افزود: بازرگانان ایرانی سال گذشته برای تأمین نیاز داخلی، ۴۲ هزار تن چای خشک به کشور وارد کردند که در مقایسه با سال قبل‌تر ۶۸ درصد کاهش داشت از آن جایی که مصرف چای کشور سالانه حدود ۱۰۰ هزار تن و تولید چای داخلی ۳۰ هزار تن در سال است، برای جبران این کمبود باید چای خشک به کشور وارد شود.

خرید حمایتی
جهانساز در ادامه و در خصوص حمایت از چایکاران و مشکلاتشان در گیلان و مازندران توضیح داد: در خصوص حمایت از چایکاران مهم‌ترین شیوه حمایت خرید تضمینی کل محصول با نرخ‌های معین است و در کنار آن از طریق ارائه تسهیلات ارزان‌قیمت به چایکاران و کارخانه‌داران پشتیبانی لازم را 
به عمل می‌آورد.
در حوزه چایکاران از طریق صندوق حمایت از توسعه صنعت چای وام سرمایه در گردش متناسب با سطح باغ و چایکار اعطا می‌شود. علاوه بر آن در خصوص انجام عملیات سرباغی طبق توصیه کارشناسی و تهیه ماشین‌آلات و ادوات مرتبط با تولید چای اعم از برداشت و هرس نیز به چایکاران تسهیلات ارزان‌قیمت پرداخت می‌شود. کارخانه‌داران نیز وام‌های سرمایه در گردش و توسعه و تجهیز دریافت کرده‌اند.
وی در توضیح اینکه تا کنون چه کار‌هایی در این زمینه انجام شده است گفت: سازمان چای کشور با توجه به ماهیت زنجیره‌ای تولید چای که بخش‌های کشاورزی، صنعت و بازرگانی آن از هم جدایی ناپذیرند برنامه جامعی تهیه کرده که در صورت تأمین اعتبارات پیش‌بینی شده برابر اهداف آن به منظور ارتقای کمی و کیفی چای داخلی گام‌های مؤثرتری برداشته خواهد شد.
رئیس سازمان چای کشوردر ادامه و در پاسخ به این پرسش که تولید چای در سال گذشته نسبت به سال ۱۴۰۱چقدر افزایش داشته است و برای تولید و برداشت سال جاری چه پیش‌بینی دارید، توضیح داد: تولید برگ سبز چای در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ افزون بر حدود ۳۰ درصد افزایش داشته است و میزان برداشت امسال نیز با توجه به وضعیت باغات، زمان شروع بهره‌برداری و پیش‌بینی آب و هوا حدود ۱۴۵هزار تن برگ سبز برآورد می‌شود.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه