البته این آیین‌ها در دهه اول ماه محرم بسیار پررنگ‌تر است و هر کدام فلسفه خاصی در ورای خود دارد که ارادت خاص مردم به ساحت مقدس امام حسین(ع) را نشان می‌دهد. یکی از این آیین‌ها خطبه‌خوانی در حرم مطهر رضوی است. این مراسم هر سال در شب‌های شهادت امام حسین (ع) و امام رضا (ع)، پس از نماز مغرب و عشا در محل صحن انقلاب (صحن عتیق) با آداب و تشریفات خاص برگزار می‌شود به‌این‌ترتیب که در نیمه شرقی صحن انقلاب، خدمه، مقامات و مسئولان مدعو و صاحب‌منصبان آستان قدس رضوی و در نیمه غربی آن، زائران و مجاوران استقرار می‌یابند .جایگاه با گل، لاله و شمعدان، پارچه و کتیبه‌ا‌ی مشکی به شکلی زیبا تزئین می‌شود و چند تن از دربانان، لاله به دست، در قسمت جلو جایگاه و میهمانان به همراه تولیت آستان قدس رضوی، در ایوان نقاره‌خانه رو به گنبد مطهر قرار می‌گیرند. پس از تلاوت آیاتی از کلام‌الله مجید، خطبه‌خوان مخصوص، یکی از مداحان برجسته با صدای غرّا به قرائت خطبه‌ای می‌پردازد. 
سپس ذکر مصیبت و مرثیه‌خوانی انجام می‌شود و پس از آن، سرکشیک دربانان با 14تن از دربانان سادات که شال سبز به گردن دارند، در دو صف، لاله به دست و پشت سر آنان، حفاظ آستان قدس، خدمتگزاران و مدعوین و جمعیت عزادار، از محل کفشداری شماره4 ،صحن انقلاب اسلامی را دور زده، دوباره در جای قبلی خود مستقر می‌شوند و در پایان نیز تولیت آستان قدس رضوی ضمن عبور از مقابل خدمه و افراد حاضر در مراسم، از آنان تشکر می‌کند. در این آیین، خطبه شب عاشورا و شب شهادت امام رضا(ع) از نظر کیفیت برگزاری مراسم کاملاً مشابه‌اند و به لحاظ محتوا و متن خطبه نیز شباهت زیادی با هم دارند و فقط در هر یک به‌طور ویژه صفات و فضائل آن ائمه معصومین(ع) بیان می‌شود.