اهالی روستا به این پرندگان «حاجی لق‌لق» می‌گویند و رفتار مهربانانه آن‌ها سبب شده هر ساله روستای دره‌تفی میزبان این لک‌لک‌های مهاجر باشد.
نام روستا از دو کلمه «دره» به معنی دره و «تفی» که در زبان هورامی به «توت» می‌گویند تشکیل شده است در واقع یعنی «دره توت‌ها». دانا حیدری، راهنمای بین‌المللی ایرانگردی و جهانگردی در خصوص این لک‌لک‌ها می‌گوید: این پرندگان حنجره ندارند و وقتی بخواهند با یکدیگر صحبت کنند نوک (منقارشان) را روی یکدیگر می‌سایند و با یکدیگر صحبت می‌کنند.
لک‌لک‌ها از اواخر بهمن و اسفند به روستای دره‌تفی می‌آیند و از اواسط مرداد به مناطق گرمسیر کوچ می‌کنند.
قصه ورود نخستین لک‌لک‌ها به روستای دره‌تفی شاید برای شما هم جالب باشد؛ قضیه به حدود ۱۵ سال پیش برمی‌گردد، زمانی که برای نخستین بار دو لک‌لک مهاجر به این روستا آمدند و روی تیر برق لانه درست کردند، اما متأسفانه یکی از آن‌ها دچار برق‌گرفتگی و سوختگی شد، این مسئله اهالی روستا را ناراحت کرد و آن‌ها را بر آن داشت تا لانه‌ای امن‌تر برای این پرندگان درست کنند.این بار اهالی روستا با هزینه شخصی خود تیرهای آهنی که صرفاً مختص این پرندگان باشد را برای میزبانی از آن‌ها تهیه کردند و پس از آن، هر سال به تعداد این پرندگان و تیرهای میزبان افزوده شد تا جایی که در حال حاضر حدود ۶۰ لک‌لک در این روستا لانه دارند.

بقای جوجه لک‌لک‌های قوی
در هر لانه یک جفت لک‌لک نر و ماده زندگی می‌کنند که پس از تخم‌گذاری، مادر تخم‌‎های ضعیف را از لانه به پایین می‌اندازد و فقط تخم‌های قوی را نگهداری می‌کند. خوراک آن‌ها اکثراً ماهی، قورباغه، مار، موش و کرم داخل خاک است.به گفته راهنمای گردشگری، راه‌اندازی هر تیر برای لانه‌گزینی این پرندگان برای اهالی روستا حدود 5میلیون تومان و گاهی بیشتر هزینه دارد، اما از سوی دیگر حضور این لک‌لک‌ها سبب درآمدزایی برای اهالی روستا نیز شده است، چون هم صنایع دستی و هم بستنی مخصوص این روستا طرفداران خاص خود را دارد.

ثبت ملی 
خوشبختانه با ابلاغ قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، زیستگاه لک‌‌لک‌ها در روستای دره‌تفی مریوان در استان کردستان پس از طی تشریفات قانونی به شماره ١٢٣٦ در فهرست میراث طبیعی ملی کشور به ثبت رسید.
به گزارش قدس زیستگاه لک‌‌لک‌ها واقع در استان کردستان، شهرستان مریوان، بخش مرکزی، روستای دره‌تفی پس از طی تشریفات قانونی لازم به شماره ١٢٣٦ مورخ 1402/12/16 در فهرست میراث‌ طبیعی ملی کشور به ثبت رسید و این اقدام به صورت مکتوب به استاندار کردستان ابلاغ شد.
در این ابلاغ تأکید شده  اثر مذکور ضمن رعایت حقوق مالکانه، تحت نظارت و حمایت وزارت میراث فرهنگی است و تدوین ضوابط حفاظتی و تعیین عرصه و حریم این اثر بر عهده این وزارت خواهد بود و هر گونه دخل و تصرف یا اقدام و عملیاتی که منجر به تخریب یا تغییر اصالت اثر شود، ممنوع است.

کردستان میزبان لک‌لک‌ها 
دریاچه زریبار مریوان در اوایل اسفند ماه هر سال میزبان پرنده‌‌های مهاجر زیادی از جمله لک‌‌لک‌‌هاست، لک‌‌لک‌هایی که نماد زنده بودن زریبار و همسایه سال‌های دور مردم روستاهای اطراف آن هستند.
این نوع از پرنده‌های سفید در مسیر مهاجرت زمستانی خود هزاران کیلومتر را پرواز می‌‌کنند تا روی آشیانه گرمی که مردم روستاهای اطراف زریبار به‌ ویژه روستای دره‌‌تفی آن را ساخته‌‌اند بنشینند و تا اواخر پاییز میهمان آن منطقه باشند.
مردمان این روستا در آستانه فصل بهار بازگشت لک‌‌لک‌‌ها را با برگزاری مراسم جشن و پایکوبی خوشامد می‌‌گویند.
بازگشت این نوع پرنده‌های سفید و خوش‌یمن همیشه نوید به‌ پایان رسیدن سرمای زمستان و رسیدن بهار و همچنین نماد زنده بودن دریاچه زریبار را داشته است. تداوم دوستی مردم این منطقه و همزیستی آن‌ها با پرنده‌ها، ظرفیت بالقوه‌ای برای توسعه صنعت گردشگری در این شهرستان به ‌وجود آورده است. گردشگرانی هم که به مریوان می‌آیند برای دیدن لک‌لک‌‌ها به روستاهای اطراف دریاچه می‌‌روند تا از دیدن این منظره طبیعی و بکر بی‌‌نصیب نمانند.
در سال‌‌های گذشته فقط یک جفت لک‌لک در بالای یکی از تیرک‌‌های برق این روستا لانه می‌‌کرد که مردم برای جلوگیری از برق‌‌گرفتگی لانه‌‌ای دست‌ساز برایشان بالای تیرک آهنی ساختند و پس از این کار تحسین ‌برانگیز، کم‌‌کم بر تعداد لک‌‌لک‌های مهاجر اضافه شد و جمعی از جوانان روستا در ابتکاری خودجوش، محل‌های مناسبی برای لانه‌‌سازی آن‌ها فراهم کردند.
بر این اساس، زیبایی زریبار و میزبانی از هزاران لک‌لک سفید و خوش‌‌یمن در ضلع غربی این دریاچه، فرصت بی‌‌نظیری برای حضور گردشگران داخلی و خارجی فراهم کرده و این اثر به ثبت ملی کشور نیز رسیده است.