مرگ آرام آبگیر تاریخی، دور از انتظار نیست
«تالاب کجی نمکزار»در غربت پرندگان مهاجر
تالاب کجی نمکزار نهبندان از پدیده‌های منحصر به فرد در شرق کشور است که خشکسالی، بلای جان آن شده است.
کجی به عنوان تنها تالاب خراسان جنوبی در فهرست تالاب‌های ملی کشور قرار گرفته و برخی پرندگان نادر جهان که یکی از آنان زاغ بور است، آن را برای زمستان گذرانی انتخاب می‌کند.
حالا اما آن‌طور که مسئولان حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی می‌گویند امسال به دلیل تغییرات اقلیمی، خشکسالی و بارندگی و آبگیری کم، احتمال میزبانی تالاب کجی از گونه‌های زیبای پرندگان کم است. دری گیو، رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات‌وحش اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی می‌گوید: مرغابی سرسبز و خوتکا از گونه‌های مهاجری هستند که بیشتر در این تالاب دیده شده‌اند.
او بیان کرد: میزان بازدید گردشگران از تالاب کجی نمکزار بستگی به آبگیری تالاب دارد. امسال حدود ۳ هزار گردشگر از تالاب بازدید کرده‌اند. درصورت برگزاری جشنواره در کنار تالاب تا ۲ هزار گردشگر در دو روز از تالاب بازدید خواهند کرد. دری گیو گفت: تالاب کجی نمکزار نهبندان دارای برآمدگی‌های خشکی همراه با پوشش گیاهی مناسب برای تخم‌گذاری پرندگان است و هر ساله به ویژه در فصل مهاجرت، میزبان گونه‌های مختلفی از پرندگان آبزی و کنار آبزی شامل زاغ بور، آبچیلیک پا سبز، آبچیلیک پا سرخ، حواصیل خاکستری، حواصیل سفید، خوتکا و اردک سرسبز است.
کوهستانی، رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نهبندان هم می‌گوید: مدیریت برداشت آب‌های زیرزمینی توسط چاه موتور‌های اطراف تالاب شامل کاهش برداشت آب و کشت گیاهان کم آب‌بر در جوشش چشمه‌های تالاب تأثیر زیادی دارد.
میزان آبگیری تالاب (پهنه آبی تالاب) در سال‌های گذشته به دلیل خشکسالی، کمتر شده حال آنکه در بعضی مواقع بیشتر از حد معمول اتفاق افتاده؛ ولی تغییرات اقلیمی از قبیل گرمای زیاد و وزش طوفان‌های شن و ماسه سبب تبخیر آب تالاب شده و زودتر خشک می‌شود. مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان جنوبی هم می‌گوید: بر اثر خشکسالی‌های پیاپی و کاهش شدید نزولات جوی، امسال آب تعداد زیادی از سد‌ها و آبگیر‌های استان خشک شده و آب بقیه سد‌ها به شدت کاهش یافته است.
حاتمی گفت: افزون بر دلایل بالا، تغییر اقلیم نیز سبب شده شمار زیادی از پرندگان مهاجر، خراسان جنوبی را برای زمستان‌گذرانی انتخاب نکنند و پیش‌بینی می‌شود این روند کاهشی امسال همچنان ادامه داشته باشد.
او بیان کرد: هم اکنون تالاب‌های کجی نمکزار نهبندان و نیزار خور شهرستان خوسف به دلیل نداشتن بارش‌های پاییزی، خشک هستند و با توجه به پیش‌بینی‌های صورت گرفته مبنی بر مناسب نبودن بارش‌ها در پاییز و تداوم خشکی تالاب‌ها، احتمال حضور پرندگان در این مناطق بسیار پایین خواهد بود.
حاتمی افزود: تاکنون دو طرح مطالعاتی برای احیا و مدیریت تالاب کجی در استان تهیه و تصویب شده است.