گواهی سپرده نفت خام، یک دارایی جدید در نظام اقتصادی ایران برای فعالان بخش خصوصی است که در بورس انرژی عرضه و معامله میشود.
هر گواهی معادل یک بشکه نفت خام است و دارنده آن میتواند این گواهی را به شرکت ملی نفت ایران تحویل دهد و در ازای آن، نفت خام دریافت کند یا آنکه این گواهی را به دیگران بفروشد.
همچنین در صورتی که دارنده این گواهی تمایل داشته باشد، میتواند نفت خام را به صورت فیزیکی دریافت کند.
۳۶ میلیون بشکه نفت خام و ۳۶ میلیون بشکه میعانات گازی یعنی کمتر از ۵درصد از تولید نفت و میعانات گازی کشور در طول یک سال و این مقدار بسیار اندکی از تولید و فروش نفت خام است.
افراد حقیقی در مرحله نخست نمیتوانند در این طرح مشارکت کنند اما افراد حقوقی دستکم باید هزار بشکه نفت خام خریداری کنند. دوره اجرای این طرح ۳۶ ماه است و هزینه انبارداری آن تا ۱۸ ماه صفر است اما پس از آن باید هزینه انبارداری توسط صاحب گواهی پرداخت شود.