printlogo


برای یزدانی خرّم که آرام از میان ما رفت
معمار گوش شکسته والیبال ایران
«روزگاری آرزویمان گرفتن یک ست از تیم‌های کره و ژاپن در والیبال بود».این جمله معروف البته متعلق به دوران پیش از مدیریت مرحوم یزدانی خرم است. تاریخ والیبال ایران را می‌توان به دوران پیش از مدیریت یزدانی خرم و پس از مدیریت او تقسیم کرد.

پیرمرد در سال‌هایی که کشور پس از روزهای دفاع مقدس برای ارائه مدل و الگوی مدیریت ایرانی – اسلامی در ورزش سردرگم بود، با یک برنامه‌ریزی ساده و مدیریت هوشمندانه، در والیبال انقلابی به پا کرد که هنوز که هنوز است نان آن را می‌خوریم.او ورزش را از نوجوانی در باشگاه آقا تختی با کشتی شروع و با ریاست بر فدراسیون کشتی تمام کرد اما ردپایش در والیبال ایران جاودانه ماند. نخستین بار در زمان ریاست محمد حسن غفوری فرد بر سازمان تربیت بدنی بود که پای این سیاستمدار اقتصادی به ورزش باز شد. غفوری‌فرد قصد داشت ورزش ایرانِ پس از جنگ را از حالت آماتوری خارج و حرفه‌ای کند. پس سراغ یزدانی خرم و گروهی از مدیران صنعتی کشور رفت تا با تزریق پول روح حرفه ای گری را در کالبد ورزش بدمند. همزمان با پیرمرد مؤتلفه چی، مدیران سیاسی و اقتصادی دیگری هم پا به عرصه مدیریت ورزش گذاشتند، اما هیچ کدامشان به‌سان یزدانی خرم کامیاب و سربلند نشدند. او علاوه بر پول هنر استفاده از استعدادهای دیده نشده ورزش ایران را هم رو کرد تا والیبال کشورمان سرآمد والیبال قاره‌ای شود که سالیان سال حرف اول را در دنیا می‌زد.
خودش در مصاحبه‌ای  در خصوص هدف ورود مدیران صنعتی به ورزش، گفته بود: «تا قبل از حضور ما در فدراسیون‌های مختلف می‌گفتند ورزشکاران ایرانی فقط در رشته‌های انفرادی مدال‌آور هستند و نمی‌توانند در رشته‌های جمعی مقامی بدست بیاورند. ما آمده بودیم این تابو را در ورزش ایران و این باور را در ورزش دنیا بشکنیم».

ورود علم و پول
محمدرضا یزدانی خرم در نخستین قدم با ایوان بوگانیکف صحبت و کار را به صورت کاملاً علمی آغاز کرد .او با استعدادیابی از سطح مدارس و پرورش این استعدادها بازیکنان قدبلند بسیاری را جذب والیبال کشور کرد. در ادامه حضور مربی بدنساز، مربی تکنیک، مربی تاکتیک و سایر عوامل کادر فنی در تمرینات تیم‌های بزرگ الزامی شد. نتیجه این الزامات و دقت‌ها را در نتایج تیم ملی در رقابت‌های آسیایی و جهانی به چشم دیدیم و به خود بالیدیم. 
یزدانی خرم که از سال ۱۳۶۸ تا سال ۱۳۸۵ سکان هدایت فدراسیون والیبال را بر عهده داشت با برگزاری لیگ‌های منظم، آوردن مربیان خارجی برای تیم ملی جوانان و نوجوانان و گرفتن بودجه و تجهیزات برای فدراسیون والیبال توانست پیشرفت پایه‌ای را متوجه والیبال ایران سازد. در دوره ریاست وی، فدراسیون والیبال در سال‌های ۱۳۷۸ و ۱۳۷۹ و ۱۳۸۱ به عنوان بهترین فدراسیون ورزشی ایران انتخاب شد.او البته در کنفدراسیون والیبال آسیا هم پست گرفت تا ضریب نفوذمان در جوامع بین‌المللی هم افزایش یابد. 

 از فدراسیون قدبلندها به فدراسیون گوش شکسته‌ها
حالا توفان والیبال ایران با وجود وی قاره کهن را در می‌نوردید و به دروازه‌های جهانی نزدیک می‌شد. با این حال علی آبادی در زمان ریاست جمهوری احمدی نژاد در سیاستی عجیب این روبان موفقیت را به بهانه بلند کردن کشتی کشور از خاک ناکامی قیچی کرد و یزدانی خرم را از فدراسیون قدبلندها به فدراسیون گوش‌شکسته‌ها مأمور کرد. او با اکراه این مأموریت را قبول کرد تا شاید به جای یک مدال والیبال، ورزش کشور بتواند ۱۴ مدال کشتی در میادین بین‌المللی کسب کند. اتفاقاً آنجا هم یزدانی خرم در حالی کارنامه موفقی داشت که کفگیر کشتی به ته دیگ خورده بود.او بنا را به کشتی فرنگی به عنوان سرمربی برگرداند تا در المپیک لندن کشتی ما کولاک کند. شاید اگر حاجی یزدانی در فدراسیون کشتی با دولتی‌ها بر سر احتمال تعلیق فدراسیون توسط فیلا سرشاخ نمی‌شد، کارنامه درخشان‌تری در حد والیبال هم از خود به جای می‌گذاشت.

 خط مقدم مبارزه با رژیم صهیونیستی
پیرمرد سیاستمدار البته همیشه در خط مقدم مبارزه با رژیم صهیونیستی در ورزش بود و قویاً اعتقاد داشت مبارزه با نمایندگان اشغالگران خط قرمز ورزشکاران ماست و باید به اصول انقلاب و آرمان‌های امام(ره) در حمایت از مردم مظلوم فلسطین پایبند بمانیم. در زمان مدیریت وی به‌خصوص در فدراسیون کشتی همه گاه بر این اصل پافشاری شد. یزدانی خرم را البته یک مصاحبه انتقادی در نقد انحصارگرایی دولت در ورزش زمان احمدی نژاد از مدیریت جدا و از ورزش خارج کرد. بهانه عزل او دو شغله بودن عنوان شد.مدل مدیریت پیرمرد سیاستمدار البته بعدها در چند فدراسیون امتحان و اجرا شد که با موفقیت‌هایی همراه گردید تا نام یزدانی‌خرم به عنوان معمار والیبال ایران تا همیشه در یاد و خاطره‌ها بماند.

حرف طلایی
 در اولین و آخرین هم‌صحبتی که با مرد کارکشته ورزش ایران داشتم در سالن شهید بهشتی مشهد در حالی که برای نماز وضو گرفته بود گفت: «ورزش ایران پر از جواهر است. اگر مدیران فقط به فکر خودشان نباشند و پول سفرهای بیهوده شان را خرج استعدادیابی کنند، این بچه‌ها خودشان خودکار روی سکو می‌روند».  مدیر متولد توپخانه تهران دیروز در حالی در سن ۷۵ سالگی به دلیل بیماری عروقی و کهولت سن در منزلش دارفانی را وداع گفت که همچنان رئیس کارگروه ورزش حزب مؤتلفه بود و برای کمیته ملی المپیک به منظور موفقیت در پاریس نسخه می‌پیچید.