آیا برنامه بانک مرکزی برای ورود به عرصه ارزهای دیجیتال کسب و کارها را رونق می‌دهد؟
راز و رمز «رمزریال»
در حالی بازار رمزارزها در سال‌های اخیر جای خود را در میان کاربران بسیاری ازجمله کاربران ایرانی باز کرده است که مقامات بانک مرکزی به‌تازگی از اجرای آزمایشی رمزپول بانک مرکزی با نام «رمزریال» در آینده نزدیک خبر داده‌اند.
رمزریال، ارز دیجیتالی ایران خواهد بود که با رعایت دستورالعمل‌های رمزگذاری شده برای کاهش کلاهبرداری‌های ارزی و حفظ حاکمیت پولی کشور عملیاتی خواهد شد. علاوه بر این، کامران سلطانی‌زاده، رئیس کانون صرافان ایران نیز در اظهارنظری درباره این موضوع، تصریح کرده «مزیت این عمل این است که صادرکننده بلافاصله می‌تواند در کسری از زمان پول خود را دریافت و پرداخت کند. همچنین برای حمل‌ونقل بین‌المللی می‌توان از رمزارزها استفاده کرد. این امر یک قدم مثبت است که در آینده‌سازی و کارها باید ادامه پیدا کند و ما بتوانیم برای بسیاری از تبادلات، چه داخلی و چه خارجی از آن استفاده کنیم».
با «رمزریال» رصد تراکنش‌ها و جریان‌های مالی تسهیل می‌شود
در همین خصوص عباس آشتیانی، مدیرعامل انجمن بلاک‌چین ایران در گفت‌وگو با قدس درباره جزئیات و چشم‌انداز اجرای رمزریال اظهار کرد: رمز ارز ملی درواقع شکل دیگری از ریال است. همان‌طور که زمانی ریال به‌صورت سکه و اسکناس مطرح و بعدها در قالب کارت‌بانکی به‌صورت دیجیتالی رایج شد، در حال حاضر نیز بناست رمزریالی به‌صورت رمزنگاری تعریف‌شده و شکل دیگری از ریال باشد. درواقع، قرار نیست این موضوع منجر به افزایش قیمت ریال یا افزوده شدن ویژگی منحصربه‌فردی از منظر سرمایه‌گذاری شود، اما ازآنجایی‌که رمزریال از فناوری بلاک‌چین استفاده می‌کند تا حدودی می‌تواند در نحوه انتقال، رصد و نگهداری متفاوت باشد و این تفاوت امتیازاتی را برای بانک مرکزی، استارت‌آپ‌ها و مردم به وجود آورد.
آشتیانی ادامه داد: بدین ترتیب با استفاده از رمزریال، مردم با مفهوم کیف پول‌های شخصی آشنا می‌شوند و در حقیقت می‌توانند والت‌ها یا همان کیف پول‌های توسعه‌یافته خودشان را از طریق آن نگهداری کنند. همچنین این موضوع سبب آشنایی بیشتر مردم با مفهوم امضای دیجیتال می‌شود که به‌نوعی می‌توان آن را حداقل دستاورد رمزریال دانست. برای کسب‌وکارها و استارت‌آپ‌ها نیز، نوع پرداخت یاری و درگاه پرداخت‌ها دستخوش تغییر خواهد شد.مدیرعامل انجمن بلاک‌چین ایران گفت: از سوی دیگر با توجه به ویژگی بلاک‌چین مورد انتشار و رمزارز ملی، کسب‌وکارها و استارت‌آپ‌هایی که درصددند تازه شروع به کار کنند، می‌توانند آن را متصل سازند و کیف پول‌های خود را توسعه دهند. درحالی‌که ما همین‌الان کیف پول اسنپ، دیجی‌کالا یا موضوعات بسیار دیگری را با رمز دوم کارت‌بانکی شارژ می‌کنیم، اما با رمزریال می‌توانیم چنین کارهایی را با کیف پول بلافاصله و بدون نیاز به شارژ قبلی و طی فرایند زمانبر انجام دهیم. همین موضوع می‌تواند تحولات جدیدی در نحوه پرداخت برای کسب‌وکارها رقم بزند.وی تصریح کرد: همان‌طور که انتشار ریال از همان ابتدای تبدیل به ارز واحد کشور، در حیطه اختیار و حاکمیت بانک مرکزی بوده، در اینجا هم این انحصار همچنان برقرار بوده و ریال در اختیار بانک مرکزی باقی خواهد ماند. بااین‌حال، رصد تراکنش‌ها و جریان‌های مالی برای بانک تسهیل شده و هزینه‌ها کاهش می‌یابد. افزون بر این، چاپ نقدینگی نیز قابلیت کنترل و رصد مناسب‌تری پیدا می‌کند و می‌توان با شفافیت بیشتری خلق پول و جریان‌های پول را شاهد بود. همچنین بانک‌ها، نهادها و مؤسسه‌های مالی مجاز این امکان را خواهند داشت تا روی شبکه بلاک‌چین که رمزارز ملی درآن در حال انتشار است، توکن‌های خدمتی خودشان ، همانند توکن احراز هویتی را داشته باشند و از آن استفاده کنند.
استقبال نکردن کافی با اعمال قیود زیاد بر رمزارز ملی
آشتیانی درباره چشم‌انداز رمزریال معتقد است: قیمت این رمزارز همواره معادل ارز رایج کشور یعنی یک ریال خواهد بود و تمام قوانین و سیاست‌های پولی، مالی و بانکی کشور بر آن حاکم است. قرار نیست اتفاق جدیدی از نظر سیاست‌گذاری ریال و بروز تفاوت میان انواع ریال در بین پول‌های کشور شاهد باشیم. ازاین‌جهت تغییر خاصی نمی‌توان انتظار داشت، اما بااین‌حال، از فواید دیگر رمزریال این است که در پیمان‌های پولی دوجانبه، چندجانبه و ارتباطات منطقه‌ای، این رمزارز می‌تواند امور کشور را تسهیل کند. به نظر می‌رسد همان دشواری‌هایی که در دوران تغییر استفاده از اسکناس به بانکداری‌الکترونیک را شاهد بودیم، درباره رمزریال نیز شاهد باشیم. مسائلی همانند اینکه چگونه باید با کیف پول‌های رمزارز ملی کار شود یا نحوه امضای دیجیتال چگونه است و...، چالش‌های احتمالی رمزریال خواهد بود. درباره میزان سرعت پذیرش، آموزش و انطباق مردم در استفاده از رمز ریال، نمی‌توان با قطعیت نظر داد و کاربرد گسترده آن به رویکرد بانک مرکزی نسبت به این موضوع بستگی دارد.مدیرعامل انجمن بلاک‌چین ایران اظهار کرد: برای موفقیت هرچه بیشتر رمزریال، ضروری است بانک مرکزی این نکته را در نظر داشته باشد که اگر قیود بسیار زیادی نسبت به این نوع ریال گذاشته شود، استقبال از آن چندان بالا نخواهد بود. موضوعی که برای آن می‌توان کارمزد تراکنش‌ها را مثال زد. در زمینه کارمزد تراکنش‌ها، از یک سال قبل تا زمان حال کارمزد تراکنش ثابت به کارمزد تراکنش پله‌ای رسیده است و تراکنش‌های بالا کارمزد به‌مراتب بیشتری دارند؛ بنابراین باید توجه کرد تمام سیاست‌ها قابلیت پیاده‌سازی رمزارز را داشته باشند. اگر کارمزد تراکنش بانک مرکزی معقول و متعادل در نظر گرفته نشود و بانک مرکزی قیود زیادی برای این رمزریال اعمال کند، بی‌تردید این پروژه در سطح سازگاری و همراهی داخل کشور نیز موفق نخواهد شد.
آشتیانی گفت: رمزریال کاملاً قابلیت برنامه‌ریزی و تبعیت از سیاست‌های پولی و بانکی بانک مرکزی را دارد و ازنظر حجم، سقف تراکنش‌ها، کارمزد و نحوه خلق پول توسط بانک مرکزی نیز مطابق سیستم بلاک‌چین است؛ بنابراین اگر بانک مرکزی در هریک از این موارد سخت‌گیری زیاد یا تفاوت فاحشی با انواع قبلی ریال داشته باشد، دیگر نمی‌توان انتظار زیادی از آن داشت مگر اینکه بانک مرکزی مزایای استفاده از این نوع ریال را در زمینه‌هایی همچون کارمزد، سرعت و جابه‌جایی پول در نظر بگیرد.
با «رمزریال» رصد تراکنش‌ها و جریان‌های مالی تسهیل می‌شود
در همین خصوص عباس آشتیانی، مدیرعامل انجمن بلاک‌چین ایران در گفت‌وگو با قدس درباره جزئیات و چشم‌انداز اجرای رمزریال اظهار کرد: رمز ارز ملی درواقع شکل دیگری از ریال است. همان‌طور که زمانی ریال به‌صورت سکه و اسکناس مطرح و بعدها در قالب کارت‌بانکی به‌صورت دیجیتالی رایج شد، در حال حاضر نیز بناست رمزریالی به‌صورت رمزنگاری تعریف‌شده و شکل دیگری از ریال باشد. درواقع، قرار نیست این موضوع منجر به افزایش قیمت ریال یا افزوده شدن ویژگی منحصربه‌فردی از منظر سرمایه‌گذاری شود، اما ازآنجایی‌که رمزریال از فناوری بلاک‌چین استفاده می‌کند تا حدودی می‌تواند در نحوه انتقال، رصد و نگهداری متفاوت باشد و این تفاوت امتیازاتی را برای بانک مرکزی، استارت‌آپ‌ها و مردم به وجود آورد.
آشتیانی ادامه داد: بدین ترتیب با استفاده از رمزریال، مردم با مفهوم کیف پول‌های شخصی آشنا می‌شوند و در حقیقت می‌توانند والت‌ها یا همان کیف پول‌های توسعه‌یافته خودشان را از طریق آن نگهداری کنند. همچنین این موضوع سبب آشنایی بیشتر مردم با مفهوم امضای دیجیتال می‌شود که به‌نوعی می‌توان آن را حداقل دستاورد رمزریال دانست. برای کسب‌وکارها و استارت‌آپ‌ها نیز، نوع پرداخت یاری و درگاه پرداخت‌ها دستخوش تغییر خواهد شد.مدیرعامل انجمن بلاک‌چین ایران گفت: از سوی دیگر با توجه به ویژگی بلاک‌چین مورد انتشار و رمزارز ملی، کسب‌وکارها و استارت‌آپ‌هایی که درصددند تازه شروع به کار کنند، می‌توانند آن را متصل سازند و کیف پول‌های خود را توسعه دهند. درحالی‌که ما همین‌الان کیف پول اسنپ، دیجی‌کالا یا موضوعات بسیار دیگری را با رمز دوم کارت‌بانکی شارژ می‌کنیم، اما با رمزریال می‌توانیم چنین کارهایی را با کیف پول بلافاصله و بدون نیاز به شارژ قبلی و طی فرایند زمانبر انجام دهیم. همین موضوع می‌تواند تحولات جدیدی در نحوه پرداخت برای کسب‌وکارها رقم بزند.وی تصریح کرد: همان‌طور که انتشار ریال از همان ابتدای تبدیل به ارز واحد کشور، در حیطه اختیار و حاکمیت بانک مرکزی بوده، در اینجا هم این انحصار همچنان برقرار بوده و ریال در اختیار بانک مرکزی باقی خواهد ماند. بااین‌حال، رصد تراکنش‌ها و جریان‌های مالی برای بانک تسهیل شده و هزینه‌ها کاهش می‌یابد. افزون بر این، چاپ نقدینگی نیز قابلیت کنترل و رصد مناسب‌تری پیدا می‌کند و می‌توان با شفافیت بیشتری خلق پول و جریان‌های پول را شاهد بود. همچنین بانک‌ها، نهادها و مؤسسه‌های مالی مجاز این امکان را خواهند داشت تا روی شبکه بلاک‌چین که رمزارز ملی درآن در حال انتشار است، توکن‌های خدمتی خودشان ، همانند توکن احراز هویتی را داشته باشند و از آن استفاده کنند.
استقبال نکردن کافی با اعمال قیود زیاد بر رمزارز ملی
آشتیانی درباره چشم‌انداز رمزریال معتقد است: قیمت این رمزارز همواره معادل ارز رایج کشور یعنی یک ریال خواهد بود و تمام قوانین و سیاست‌های پولی، مالی و بانکی کشور بر آن حاکم است. قرار نیست اتفاق جدیدی از نظر سیاست‌گذاری ریال و بروز تفاوت میان انواع ریال در بین پول‌های کشور شاهد باشیم. ازاین‌جهت تغییر خاصی نمی‌توان انتظار داشت، اما بااین‌حال، از فواید دیگر رمزریال این است که در پیمان‌های پولی دوجانبه، چندجانبه و ارتباطات منطقه‌ای، این رمزارز می‌تواند امور کشور را تسهیل کند. به نظر می‌رسد همان دشواری‌هایی که در دوران تغییر استفاده از اسکناس به بانکداری‌الکترونیک را شاهد بودیم، درباره رمزریال نیز شاهد باشیم. مسائلی همانند اینکه چگونه باید با کیف پول‌های رمزارز ملی کار شود یا نحوه امضای دیجیتال چگونه است و...، چالش‌های احتمالی رمزریال خواهد بود. درباره میزان سرعت پذیرش، آموزش و انطباق مردم در استفاده از رمز ریال، نمی‌توان با قطعیت نظر داد و کاربرد گسترده آن به رویکرد بانک مرکزی نسبت به این موضوع بستگی دارد.مدیرعامل انجمن بلاک‌چین ایران اظهار کرد: برای موفقیت هرچه بیشتر رمزریال، ضروری است بانک مرکزی این نکته را در نظر داشته باشد که اگر قیود بسیار زیادی نسبت به این نوع ریال گذاشته شود، استقبال از آن چندان بالا نخواهد بود. موضوعی که برای آن می‌توان کارمزد تراکنش‌ها را مثال زد. در زمینه کارمزد تراکنش‌ها، از یک سال قبل تا زمان حال کارمزد تراکنش ثابت به کارمزد تراکنش پله‌ای رسیده است و تراکنش‌های بالا کارمزد به‌مراتب بیشتری دارند؛ بنابراین باید توجه کرد تمام سیاست‌ها قابلیت پیاده‌سازی رمزارز را داشته باشند. اگر کارمزد تراکنش بانک مرکزی معقول و متعادل در نظر گرفته نشود و بانک مرکزی قیود زیادی برای این رمزریال اعمال کند، بی‌تردید این پروژه در سطح سازگاری و همراهی داخل کشور نیز موفق نخواهد شد.
آشتیانی گفت: رمزریال کاملاً قابلیت برنامه‌ریزی و تبعیت از سیاست‌های پولی و بانکی بانک مرکزی را دارد و ازنظر حجم، سقف تراکنش‌ها، کارمزد و نحوه خلق پول توسط بانک مرکزی نیز مطابق سیستم بلاک‌چین است؛ بنابراین اگر بانک مرکزی در هریک از این موارد سخت‌گیری زیاد یا تفاوت فاحشی با انواع قبلی ریال داشته باشد، دیگر نمی‌توان انتظار زیادی از آن داشت مگر اینکه بانک مرکزی مزایای استفاده از این نوع ریال را در زمینه‌هایی همچون کارمزد، سرعت و جابه‌جایی پول در نظر بگیرد.