هیئت خیابانی و آبادی محله

گزارش قدس از هیئتی نوپا در حاشیه شهر مشهد که مردم را پای کار آورده است

هیئت خیابانی و آبادی محله

از قدیم روضه‌های خانگی با همکاری اهالی یک خانه و همسایه‌های آن خانه شکل می‌گرفت، اما شکل زیبای این همکاری زمانی که یک محله پای کار می‌آیند زیباتر و باشکوه‌تر می‌شود، برای دیدن این زیبایی همکاری مردم، سری به یک حسینیه در پیاده‌رویی در ناحیه2 منطقه 6 شهرداری مشهد می‌زنم تا از چگونگی شکل‌گیری این خیمه امید در این گوشه شهر مشهد آگاه شوم.


آفتاب غروب کرده و روضه‌خوان در پیاده‌رویی در خیابان مؤمن در حال روضه‌خوانی است، زنان محله به ‌عنوان مستمع رو به قبله نشسته‌اند و در گوشه‌ دیگر پیاده‌رو کودکان روی موکتی دیگر در حال شیطنت و بازیگوشی هستند.
اذان به افق مشهد است و همه قامت به نماز می‌بندند، در ابتدای صف نماز پسران نوجوان و مردان محله می‌ایستند، پس از نماز نیز همه رو به قبله مشغول خواندن زیارت عاشورا می‌شوند. سادگی این هیئت شبیه هیچ روضه خانگی که تا حالا رفته‌ام نیست؛ چرا که خادمان این هیئت کودکان، نوجوانان و مادران یک محله هستند.

مسجد و حسینیه نداریم
برای آشنایی بیشتر با چگونگی شکل‌گیری هیئت خیمه‌الرجا با یکی از اهالی محله گفت‌وگو می‌کنم، الهه جلائیان در این باره می‌گوید: چهار سال است که این هیئت را خانم رستمی در محله ما راه انداخته و مسئولیت مالی آن با من است.
او درباره تأثیر این هیئت روی کودکان محله خاطرنشان می‌کند: بچه‌هایمان از نظر ایمان و احکام خیلی بهتر شده‌اند و به‌ خاطر تشویق‌های هیئت، بچه‌ها برای یاد گرفتن مسائل دینی تلاش می‌کنند و به لطف این مسائل دیگر در کوچه‌ها بازی نمی‌کنند.
جلائیان ادامه می‌دهد: وجود این هیئت سبب شده همسایه‌هایی که یکدیگر را نمی‌شناختند، با هم آشنا شوند و برای مسائل هیئت با هم همکاری کنند.
او متذکر می‌شود: محله ما مسجد و حسینیه ندارد تا مردم به‌ راحتی در مجلس عزاداری اهل بیت(ع) شرکت کنند و نماز جماعت بخوانند. در خیابان‌های اطراف، مسجد و حسینیه وجود دارد اما محله ما از این موهبت محروم است و برای عزاداری کردن باید مسیر زیادی را تا حسینیه‌ها و مساجد اطراف برویم، به همین خاطر ما در کوچه و پیاده‌رو مراسم عزاداری را برگزار می‌کنیم.
جلائیان می‌افزاید: در این محله امکاناتی برای آموزش و تفریح بانوان نیز وجود ندارد، ما حتی نانوایی نداریم و برای خرید نان باید به خیابان‌ها و محله‌های اطراف برویم.
او درباره آشنایی خود با این هیئت می‌گوید: در سال اول برگزاری این هیئت، در این مراسم شرکت نمی‌کردم و دو پسرم اینجا می‌آمدند. پسرم با ذوق و شوق به خانه آمد و ‌گفت خانم رستمی به من دفترچه هدیه داده و باید اسامی همه ائمه(ع) را یاد بگیرم تا فردا هم هدیه بگیرم، من هم کنجکاو شدم و فردای آن روز با بچه‌ها به هیئت آمدم، دیدم از بچه‌ها سؤال می‌پرسند و به آن‌ها هدیه می‌دهند از همان جا با مسئول هیئت آشنا شدم و در این هیئت مشغول به خدمت شدم.
جلائیان ادامه می‌دهد: پسرم اکنون خادم هیئت است و خودش را مقید می‌داند هر کجا که هست، خودش را به هیئت برساند.

هیئتی که محله را آباد کرد
محمد صادقی مقدم نیز از اهالی محل است که اجازه داده هیئت خیمه‌الرجا روبه‌روی خانه‌اش برگزار شود، او درباره چگونگی برپایی این هیئت می‌گوید: پیش از اینکه هیئت جلو خانه ما برگزار شود، در زمین خاکی روبه‌رو برگزار می‌شد و ما هم شرکت می‌کردیم و اکنون سه سال است که هیئت جلوی خانه ما برگزار می‌شود.
او ادامه می‌دهد: متولی هیئت  در سه سال گذشته تلاش کرد تا این خیابان آسفالت و جدول‌کشی شود و شهرداری اینجا را گل‌کاری‌ و سنگفرش کند، فکر اینکه این اتفاق‌ها در محله ما بیفتد را نمی‌کردیم اما خدا را شکر با تلاش‌های صورت گرفته محله سر و سامان گرفته است.
صادقی مقدم با بیان اینکه با برگزاری این هیئت مردم محله دور هم جمع می‌شوند، زیارت عاشورایی خوانده و مسائل دینی مطرح می‌شود، خاطرنشان می‌کند: خاطره‌ای از این بهتر که روبه‌روی خانه‌مان مراسم عزاداری برگزار می‌شود و اهالی محل و اقوام را در این مراسم می‌بینم، ندارم.
او یادآور می‌شود: در محله ما حسینیه و مسجد نیست و ما برای رفتن به مراسم عزاداری باید از بزرگراهی پر‌خطر عبور می‌کردیم تا به مسجد امام رضا(ع) برویم، اما اکنون در همین‌ جا مراسم عزاداری و نماز جماعت برگزار می‌شود.
صادقی مقدم ادامه می‌دهد: اگر در همین زمین‌های خالی مسجد یا حسینیه‌ای ساخته شود، خیلی خوب می‌شود؛ چرا که هر روز می‌توانیم در محله خودمان نماز جماعت بخوانیم.
با توجه به تعریف‌هایی که اهالی محل از مسئول هیئت کردند کنجکاو شدم با او در این باره به گفت‌وگو بنشینم.

مشارکت مردم اولویت اول بود
روشنا رستمی، مسئول هیئت خیمه‌الرجا با بیان اینکه سال‌هاست در قسمت‌هایی از شهر که کمتر به آن توجه شده کار تربیتی انجام می‌دهم، می‌گوید: در این محله مردم خوبی زندگی می‌کنند اما مشارکت مردمی خیلی پایین و تنها با دوست و فامیل خودشان در ارتباط بودند، همسایه‌ها با یکدیگر رفاقتی نداشتند و بیشتر یکدیگر را رقیب می‌دانستند، به همین خاطر کار کردن روی مسئله مشارکت مردم را در اولویت قرار دادم.
او با بیان اینکه بیشتر در حوزه بانوان و کودکان مشغول به فعالیت هستم، عنوان می‌کند: با خرد جمعی به این نتیجه رسیدیم یک فضای مشترک معنوی راه‌اندازی کنیم، ابتدا از یکسری جلسات ویژه بانوان و با مجالس شادی 
اهل بیت(ع) به ‌صورت خانگی از عید غدیر شروع شد.
مسئول هیئت خیمه‌الرجا ادامه می‌دهد: در شروع به کار هیئت باید خودم حضور می‌داشتم تا کاری انجام شود، اما پس از مدتی خود مردم با همکاری یکدیگر مراسم را برگزار می‌کردند و کم‌کم این مشارکت افزایش پیدا کرد.
رستمی درباره کارهای دیگری که در این محله انجام شده است، خاطرنشان می‌کند: امسال در این محله دیگر بازمانده از تحصیل نداریم و کسانی که این مشکل را داشتند با صحبت با والدینشان و حل کردن مسائل مالی به تحصیل بازگشتند، همچنین موضوع اعتیاد و حضور ساقی‌ها در محله کمتر شده است.
او می‌افزاید: پیش‌تر زشتی‌های محله مانند حضور معتادان متجاهر، زشت نبود و عادی شده بود، اما اکنون وضعیت بهتر شده و این گونه مسائل کمتر در این محله دیده می‌شود.

مناعت طبع مردم از زبان مسئول هیئت
مسئول هیئت خیمه‌الرجا متذکر می‌شود: اینجا برخی از مردم وضعیت مالی خوبی ندارند، اما با وجود این سعی می‌کنند برای اموات و هر نذر دیگری که دارند، خودشان را در نذورات محرم شریک کنند، از 5هزار تومان تا مبالغ بیشتر و حتی مردم مواد خوراکی برای هیئت نذر و خودشان را در این سفره سهیم می‌کنند.
او با بیان اینکه هیئت ما در این سال‌ها حتی یک شب بدون پذیرایی نبوده و اکنون هر شب 200 وعده غذا میان مردم پخش می‌کنیم، توضیح می‌دهد: ما ابتدا هیئت را در زمین ورزشی خاکی روبه‌رو برگزار می‌کردیم، اما با وجود اینکه شهرداری برایمان پرژکتور نصب کرده بود، به ‌دلیل وجود حشرات تصمیم گرفتیم مکان برگزاری هیئت را تغییر دهیم، بعد دوستان روبه‌روی منزل آقای صادقی که ابتدا یک زمین خالی بود را پیشنهاد دادند، آقای صادقی از پیشنهاد ما استقبال کرد و اکنون پدر هیئت ما هستند و همه کارهای برپایی هیئت را از ابتدا تا انتها انجام می‌دهند.
رستمی می‌افزاید: این خانه منزل خواهر شهید سزاوار است و من این را از قاب عکس شهید در منزل آقای صادقی متوجه شدم، اینکه این مکان را برای برپایی هیئت انتخاب کردیم دعوت شهید می‌دانم.
مسئول هیئت خیمه‌الرجا درباره تغییرات این محله می‌گوید: مدت‌هاست در این منطقه فعالیت می‌کنم و تاکنون چهار شهردار منطقه تغییر کرده است، مردم برای بهسازی‌های محله از شهرداری مطالبه کردند و تغییرات در این زمان با پیگیری و مشارکت مردم انجام شده است، مردم تا جایی در این امر مشارکت ‌کردند که حتی نوع گل‌های جلو خانه‌شان را هم خودشان انتخاب می‌کردند.
او با بیان اینکه بیشتر مخاطبان ما در هیئت خیمه‌الرجا دختران نوجوان و جوان هستند، عنوان می‌کند: گاهی با دخترهای محله به حرم مطهر رضوی می‌رویم و با جوان‌تر‌ها جلسه برگزار می‌کنیم، در زمان امتحانات نیز برای بچه‌ها کلاس فوق‌برنامه برگزار می‌کنیم.
رستمی درباره برنامه هیئت می‌گوید: هر ساله در دهه اول محرم و بقیه مناسبت‌های مذهبی در طول سال برنامه داریم، تاکنون هم از هیچ ارگانی برای هیئت کمک مالی نگرفته‌ایم، تنها یک سال حجت‌الاسلام والمسلمین مروی، تولیت آستان قدس رضوی یک گوسفند به هیئت ما اهدا کردند.
مسئول هیئت خیمه‌الرجا درباره همسایه‌داری مردم نیز متذکر می‌شود: برخی از اهالی محله با وجود اینکه اوضاع مالی خودشان خوب نیست به من تذکر می‌دهند که به فلانی کمک کنید اوضاع مالی خوبی ندارد، این روحیه در بچه‌ها هم وجود دارد و حواسشان به یکدیگر است که پذیرایی شوند یا هدیه دریافت کنند.
او ادامه می‌دهد: با وجود اینکه ارتباط گرفتن با بچه‌ها کار سختی است، اما الحمدلله بچه‌ها من را دوست دارند و از من حرف‌شنوی دارند، گاهی مادرها برای بحث تربیتی به من می‌گویند که مثلاً امشب به فرزندم جایزه ندهید چون فلان کار را کرده است و از او دلخور هستم، بعد کاری می‌کنم که از مادرش عذرخواهی کند تا به او جایزه بدهم.
رستمی خاطرنشان می‌کند: خادمان این هیئت کودکان، نوجوانان و مادرانشان هستند، هر کدام با توجه به ویژگی‌های خاص شخصیتی که دارند یک بخشی از کار را بر عهده گرفته‌اند، این مشارکت تأثیر خوب تربیتی روی بچه‌ها می‌گذارد.
مسئول هیئت خیمه‌الرجا با بیان اینکه مطالبه مردم سبب سرعت کار در شهرداری شده است، عنوان می‌کند: امسال شهرداری این پرژکتورها را برای هیئت نصب کرده است، اینجا کارتن‌خواب زیاد رفت و آمد می‌کند و لیوان‌های پلاستیکی که می‌گذاریم را می‌برند اما با توجه به پرچم‌ها و نشانه هیئت هنوز لامپ‌ها و وسایل هیئت را کسی برنداشته است.
اومی‌افزاید: اینجا جزو ناحیه2 منطقه 6 شهرداری مشهد است، در اینجا مسجد و حسینیه نداریم، برای همین مردم مراسم عزاداری را در پیاده‌رو و کوچه‌ها برگزار می‌کنند، اگر آستان قدس رضوی بتواند زمین‌های مجاور را به مسجد و حسینیه اختصاص دهد، برای محله خیلی خوب می‌شود و می‌توانیم کارهای آموزشی و تربیتی را بدون دغدغه مکان انجام دهیم.
با توجه به کمبود مسجد و حسینیه در این محله، به نظر می‌رسد اولویت اصلی مردم ساخت مکانی سرپوشیده برای برگزاری مراسم مذهبی و کلاس‌های آموزشی باشد؛ چرا که برپایی این هیئت در پیاده‌رو و کوچه معضلات خاص خودش را دارد.

خبرنگار: فریده خسروی

برچسب ها :
ارسال دیدگاه