بازیگری فعال تهران در شطرنج تحولات منطقه

میان تهران و حکومت جدید سوریه چه می‌گذرد؟ 

بازیگری فعال تهران در شطرنج تحولات منطقه

تنها چند روز پس از سخنان وزیر خارجه دولت جدید حاکم بر دمشق که مدعی دریافت پیام‌های مثبتی از سوی تهران و مسکو شده بود، نماینده ویژه وزیر امور خارجه کشورمان در امور سوریه هم از دریافت نخستین پیام‌ها از سوی دولت شام خبر داد.


«اسعد الشیبانی» چندی پیش در گفت‌وگو با روزنامه کویتی القبس، درباره آینده روابط خارجی این کشور گفته بود: ‌«ما به دنبال بازسازی روابط با روسیه و ایران هستیم و پیام‌های مثبتی در این زمینه دریافت کرده‌ایم».
با این حال، محمدرضا رئوف‌شیبانی نماینده ویژه وزیر امور خارجه در امور سوریه که روز جمعه در سفر به مسکو با الکساندر لاورنتیف، نماینده ویژه پوتین در امور خاورمیانه دیدار و درباره مسائل غرب آسیا ازجمله اوضاع سوریه به گفت‌وگو پرداخت، در تشریح رایزنی‌هایش در مسکو عنوان کرد: سفر به مسکو در چارچوب پرونده‌ای که در اختیار من به عنوان نماینده ویژه وزیر امور خارجه در امور سوریه قرار دارد. نگاه ما به تحولات سوریه و بازگشت روابط با سوریه نگاه رو به جلو است و با تأمل و تأنی تحولات را رصد می‌کنیم و در زمان مناسب تصمیم‌گیری خاص خودمان را انجام خواهیم داد.

روابطی پیچیده در بستر تحولات جدید
مناسبات میان تهران و دمشق پس از سقوط دولت بشار اسد با موانع جدی روبه‌رو شده است. در این میان، برخی در محافل داخلی کشورمان معتقدند برای کسب منافع کشومان در سوریه پسااسد، باوجود ملاحظات جدی که به‌درستی وجود دارد اما باید وارد گود شده و رابطه با دولت جدید حاکم بر دمشق را توسعه داد. در مقابل، برخی به دلیل رویکرد تروریستی حاکمان جدید شام چنین ارتباطی را حداقل در زمان جاری منع کرده و نادرست می‌دانند؛ اما رویکرد درست در این باره چیست؟
 مصدق مصدق‌پور، کارشناس مسائل غرب آسیا در گفت‌وگو با قدس با اشاره به ارتباط غیرمستقیم ایران با مقامات و حاکمان جدید سوریه که اکنون وجود دارد و دریافت پیام‌های مثبت از سوی مسئولان دمشق به تهران، گفت: با وجود همه چالش‌ها در نگاه به دولت جدید سوریه اما ایران نباید از شطرنج قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در سوریه کنار برود، در حالی که قدرت‌هایی مانند ترکیه که روابط نزدیکی با نیروهای جولانی دارند و عربستان که از امکانات مالی خود برای نفوذ در سوریه استفاده می‌کند، همچنان در صحنه هستند. جمهوری اسلامی یکی از مهره‌های اصلی بازی در منطقه خاورمیانه است و حتی محمد الجولانی، حاکم جدید سوریه  اعتراف می کند ایران قدرت بزرگی در منطقه است و سوریه نمی‌تواند از رابطه با آن چشم‌پوشی کند؛ ولی باید مراقب بود در پشت پرده این پیام‌ها توطئه‌ای وجود نداشته باشد. 

ایران سد راه بازیگری رژیم صهیونیستی در سوریه
مصدق‌پور درخصوص حضور چالشی ایالات متحده آمریکا و اشغالگری رژیم صهیونیستی در سوریه، گفت: آمریکا به دنبال موج‌سواری بر تحولات جاری و استفاده از خلأ قدرت در سوریه برای محکم کردن جای پای خود است و رژیم صهیونیستی نیز اهداف اشغالگرانه مشخص خود را دنبال می‌کند. در این میان، جمهوری اسلامی همچنان در حال رصد کردن و پایش تحولات سوریه است و پس از بررسی داده‌ها نتیجه‌گیری خواهد کرد که چه نوع رابطه‌ای و در چه سطحی باید برقرار شود، اما با توجه به سخنان مقامات دمشق، سیگنال‌ها نشان از اراده طرفین به  ایجاد  روابط حسنه دارد.
وی درزمینه نگرانی‌های موجود در داخل و خارج منطقه درباره تغییرات ساختار حکومت در سوریه، افزود: ایران از سوریه دست برنخواهد داشت و این حق طبیعی ایران است. جمهوری اسلامی به این آسانی اجازه نخواهد داد جایگاه خود را در شام به رژیم صهیونیستی، آمریکا یا دیگر کشورهای همسو با سیاست‌های غرب واگذار کند. این خواسته نیروهای انقلابی و جوانان سوری است که به بازگشت ایران به سوریه امیدوارند.
مصدق‌پور همچنین با اشاره به سفر اخیر محمدرضا رئوف‌شیبانی، نماینده ویژه وزیر امور خارجه کشورمان به مسکو، در پاسخ به این پرسش که آیا در موضوع سوریه شاهد نوعی هماهنگی میان تهران و مسکو هستم، افزود: این سفر در چارچوب تحولات مربوط به سوریه انجام شد. اگر روسیه نزد مقامات جدید سوریه مقبولیت کسب کند، ممکن است در نزدیکی روابط تهران و دمشق نقش ایفا کند. 
وی در بخشی دیگر از گفت‌وگوی خود بیان کرد: جولانی به دنبال جلوگیری از نفوذ و اشغال خاک سوریه توسط رژیم اسرائیل است و در این زمینه نیاز به حضور ایران و روسیه در سوریه دارد. البته روسیه با اسرائیل روابط خوبی دارد، اما در برابر اشغالگری رژیم صهیونیستی در خاک سوریه، باید مقاومتی صورت بگیرد. این کارشناس مسائل منطقه با ابراز امیدواری درباره آینده منطقه، گفت: به زودی کشورهای اسلامی و مسلمان منطقه به یک همگرایی منسجم با یکدیگر دست پیدا خواهند کرد. در این میان، جمهوری اسلامی ایران، عربستان، مصر و حتی سوریه می‌توانند در برابر سیاست‌های نتانیاهو و ترامپ در مورد غزه متحد شوند. این همگرایی می‌تواند پدیده‌ای جدید در منطقه باشد و ایران می‌تواند با ایفای نقش سازنده خود، نفوذش را احیا کند.

خبرنگار: سید حسین حسینی

برچسب ها :
ارسال دیدگاه