نیلوفرهای خانه خورشیدر

رواق بزرگ امام خمینی(ره) با پیشینه تاریخی‌اش حالا جایی است برای زیارت‌های خانوادگی

نیلوفرهای خانه خورشیدر

حرم مطهر علی بن موسی‌الرضا(ع) جغرافیای روشنی است که مانند کهکشان راه شیری دور یکی یکدانه خورشیدش که ضریح امام هشتم قربانش بروم باشد، کلی سیاره و ستاره و شهاب سنگ و... این‌طور چیزها دارد و بین همه این‌ها ذره ذره ذره نورهایی که زائرانش باشند در رفت و آمدند.


حالا تو بخواهی قصه این کهکشان و خورشید و ستاره‌هایش را بگویی شاید چندتا عمر بیشتر از عمر من و شما بخواهد. برای همین هر کسی قد خودش آمده و یک گوشه کار را گرفته و داستانش را گفته و رفته است. حالا نوبت ماست که به اندازه قد قلممان به برخی از گوشه و کنارهای این جغرافیا سربزنیم. 
در ماه فروردین بین اسامی رواق‌ها، صحن‌ها و... حرم مطهر علی بن موسی‌الرضا(ع) که میزبان زائران حضرت بودند یکی از نام‌هایی که بسیار شنیده شده رواق امام خمینی(ره) بود. رواقی که سال‌هاست پاتوق زیارت‌های خانوادگی اهالی حرم شده و دوستداران امام رضا(ع) معمولاً بعد از چاق سلامتی با آقا ساعاتی را در این رواق می‌گذرانند و از برنامه‌های متعددی که در این رواق تدارک دیده شده، بهره می‌برند. در ادامه با این رواق و سرگذشتش بیشتر آشنا می‌شویم.

محلی برای خانواده‌ها
وقتی برای زیارت و مناجات به حرم مطهر حضرت رضا(ع) وارد می‌شویم اولین چیزی که دوست داریم تجربه کنیم قرار گرفتن در یک فضای معنوی خانوادگی است؛ امکانی که در رواق بزرگ امام خمینی(ره) وجود دارد. این رواق دارای سه ورودی اصلی از طرف مسجد گوهرشاد، صحن‌‌های جامع و آزادی است. شب‌های قدر و مراسم و ویژه‌برنامه‌های مختلف را هم می‌توانید در این رواق زیبا و عظیم با حضور همه افراد خانواده در کنار هم تجربه کنید و از معنویت حرم مطهر در کنار هم لذت ببرید. این امکان به دلیل شرایط زیارت در همه صحن‌ها و رواق‌ها فراهم نیست. پس اگر دوست دارید مادر و پدر و دختر و پسر همگی با هم زیارتی خانوادگی داشته باشید سری به این رواق بزنید.

محل دیدارها
رواق امام خمینی(ره) درواقع صحن سـابق امام خمینـی(ره) یا صحـن مـوزه اسـت که برنامه‌های رسمی حرم مطهر در آن برگزار می‌شود و بسیاری از زائران تجربه حضور در این برنامه‌ها را داشته‌اند. از نماز جمعه شهر مشهد گرفته تا سخنرانی سالانه رهبر معظم انقلاب در نخستین روز سال نو همه در این رواق بزرگ اجرا می‌شود. امسال هم مانند برنامه‌های سال‌های پیش، روز اول سال جدید مردم برای دیدار رهبری در رواق امام خمینی(ره) جمع شدند و دیدار نوروزی‌شان اتفاق افتاد؛ دیداری که دو سه سالی به دلیل شیوع بیماری همه‌گیر کرونا برگزار نمی‌شد. 
این رواق حالا سال‌هاست خاطره دیدارهای نوروزی مردم و رهبری را در خودش ثبت می‌کند. خاطراتی از جنس مردم و دل‌هایی که به امید دیدار پس از ساعت‌ها انتظار رنگ روشنی می‌گیرد. رواق امام خمینی(ره) به دلیل وسعت بسیار، مناسب برنامه‌هایی است که در حرم رضوی رقم می‌خورد.
رواق امام خمینی(ره) از جنوب به صحن جامع رضوی می‌رسد. قسمت غربی این رواق به صحن‌های گوهرشاد و قدس راه دارد و در قسمت شرق آن نیز مجموعه موزه‌های آستان قدس رضوی واقع شده است. قسمت شمالی این رواق هم به روضه منوره حضرت علی بن موسی‌الرضا(ع) و همچنین صحن آزادی منتهی می‌شود.

رواقی پر از نوای دلنشین مناجات
یکی از رسم و رسوم حرم مطهر رضوی که از قدیم‌الایام در ماه مبارک رمضان در محل حریم حرم مطهر ثامن‌الحجج(ع) برگزار می‌شده و امسال هم مانند سال‌های گذشته پا برجاست، رسم زیبای مناجات‌خوانی در سحرهای ماه رمضان است.
امسال هم از نخستین سحرگاه ماه مبارک رمضان با حضور زائران و مجاوران امام رضا(ع) مناجات‌خوانی سحرگاهی توسط حاج محمود کریمی در رواق امام خمینی(ره) با قرائت دعای افتتاح برگزار شد. این مراسم ارزشمند مناجات‌خوانی همراه با ادعیه‌خوانی و روضه‌خوانی تا امروز ادامه داشته و تا پایان ماه مبارک رمضان به مدت 30شب پابرجاست. کسانی که اهل شب‌زنده‌داری هستند و شب‌ها و سحرهای ماه مبارک رمضان را از دست نمی‌دهند همه این شب‌ها را با مناجات‌خوانی در رواق امام خمینی(ره) به سحر رسانده‌اند.
ویژه‌برنامه این مناجات‌خوانی هم هر شب با عنوان «نجوای نقاره» به صورت زنده از شبکه افق پخش می‌شود. رواق امام خمینی(ره) امسال میعادگاه عاشقان حضرت حق بوده است. میعادگاهی که سال‌هاست محل برگزاری مراسم و رویدادهای ویژه حرم رضوی است و زائران و مجاوران زیادی در این رواق عظیم گرد هم می‌آیند تا علاوه بر قرار گرفتن در معنویت مراسم در فضای سرپوشیده و با معماری جذاب، در فضایی آرام مناجات خانوادگی را تجربه کنند.

معماری رواق امام خمینی(ره) 
در تعریف واژه رواق آمده است: رَواق یا پیشگاه‌خانه، فضاهای سرپوشیده ستون‌دار است یا از چشمه طاق‌هایی تشکیل یافته که در طرفین صحن یا میان‌سرای مسجد یا اماکن مذهبی ساخته می‌شود. دهانه این‌گونه فضاها رو به صحن است و در ورودی مسجد را به شبستان یا گنبدخانه متصل می‌کند. می‌توان گفت رواق‌ها فضای سرپوشیده، نیمه‌باز و ممتدی هستند که برای ایجاد ارتباط بین مکان‌ها ساخته می‌شوند. شاید شنیده باشید حرم مطهر امام رضا(ع) تا مدت‌ها متشکل از مرقد ایشان، روضه منوره و مسجد بالا سر بود و طی سالیان با بازسازی‌های متعدد، رواق‌ها و صحن‌ها به این مجموعه اضافه شدند. این رواق‌ها که بنا‌هایی با ارتفاع مختلف هستند به‌مرور بازسازی شدند و تغییراتی نیز در آن‌ها به وجود آمد. رواق‌های حرم مطهر مانند سایر نقاط حرم دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی در معماری و سایر هنرها هستند.  
در مورد معماری رواق امام خمینی(ره) باید بگوییم به دلیل از بین نرفتن دید زائران در صحن جامع رضوی، ارتفاع این رواق با حداقل ممکن در نظر گرفته و ساخته شده است. به همین خاطر در طبقه زیرزمین ارتفاعی حدود ۵ تا ۶ متر و در طبقه همکف هم ۱۴ متر ارتفاع در نظر گرفته شده است.
در طرح معماری این رواق دهانه‌های وسیع با حداقل ستون‌گذاری مدنظر قرار گرفته است، موضوعی که به ارتفاع مناسب سقف هم کمک زیادی کرده است. ستون‌های رواق، مناره‌هایی نیلوفری هستند و  محور به محور هر ستون در طبقه زیرزمین حدود ۹متر و در شبستان همکف نیز نزدیک به ۱۸متر است. بدنه رواق امام خمینی(ره) با کاشی معرق و سقف آن هم با گچ و آینه تزئین شده است. تزئین شبستان با آینه، گچ و سنگ است.  از جمله ویژگی‌های معماری رواق امام خمینی(ره) باید به انطباق طرح معماری بنا با سازه قدیمی آن و عدم هرگونه دخل و تصرف در معماری گذشته در جاهایی اطراف صحن(مسجد گوهرشاد) اشاره کرد، به طوری که هیچ تغییری در نماهای برجا مانده اعمال نشده است.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه