بازتعریف نقش سعودی در دوره گذار جهانی
زینب اصغریان
دوران گذار از نظم کنونی بینالملل که رهبر معظم انقلاب از آن به عنوان پیچ تاریخی یاد میکنند یکی از مهمترین دورانی است که بارها توسط اندیشمندان رئالیست غربی مورد تأکید قرار گرفته است. این دوران که مهمترین شاخصه آن، افول هژمونی آمریکاست نمایانگر آغاز تغییرات تدریجی در جهان است. چالشهای جدید پیش روی ایالات متحده و تغییر ائتلافها و اتحادهای کنونی بهویژه در منطقه غرب آسیا نشان از آن دارد که مدتهاست بازیگران منطقه بهدنبال خلق نقش جدید برای خود در نظام بینالمللی هستند.
در این بین نقش عربستان سعودی بسیار متفاوت بوده است. سیاست خارجی محمد بنسلمان دچار تغییرات فراوانی شده است. عربستانی که سالها روابط خود را با نیروهای مقاومت قطع کرده بود در تغییر رویکردی آشکار به سمت احیای روابط با جمهوری اسلامی ایران پیش رفت و پس از آن، روابط خود را با سایر گروههای مقاومت بهویژه حماس تقویت کرد. حتی برخی تحلیلگران از کاهش مناسبات رژیم صهیونیستی و عربستان سخن گفتهاند.
اگر سیاست خارجی بنسلمان را تاکتیک بدانیم باید اذعان کرد حتی خوشبینترین تحلیلگران نیز در این برهه از زمان، تصوری از بهبود روابط عربستان و دمشق نداشتند. دعوت از بشار اسد برای حضور در اجلاس سران عرب بسیار عجیب بود و عجیبتر از آن اینکه بنسلمان، زلنسکی را هم به نشست سران کشورهای عرب دعوت کرد. او اتفاقاً در سخنان خود خطاب به شرق و غرب تأکید کرد: ما هرگز اجازه نمیدهیم منطقه ما به میدانی برای نزاع و جنگ تبدیل شود. بنسلمان درباره یمن هم اعلام کرد ریاض تلاش خود را برای کمک به طرفهای یمنی و حل بحران در این کشور افزایش میدهد و حتی از آمادگی سعودی برای میانجیگری میان روسیه و اوکراین سخن گفت. ولیعهد عربستان سعودی در نشست جده، سودان را از قلم نینداخت و گفت ما همچنین امیدواریم بیانیه جده در کمک به طرفهای درگیر در سودان نقش داشته باشد.شاید بتوان گفت مهمترین تحول در سیاست خارجی عربستان نزدیکی به چین و فاصله گرفتن از آمریکاست. نوع استقبال متفاوت بنسلمان از بایدن و شی جین پینگ که بارها در رسانههای جهانی حاشیهساز شد گواه این مدعاست. البته نباید فراموش کرد عربستان همچنان به دنبال رهبری جهان عرب است و برخی از مواضع کنونی این کشور در چارچوب فعلی در همین راستا قلمداد میشود.
برچسب ها :
ارسال دیدگاه