ساعت ۱۲:۳۰ ظهر دوم خردادماه ساختمان تجاری ۱۰ طبقه متروپل در شهرستان آبادان منطقه ته‌لنجی امیری فرو ریخت. از ساختمان برج‌های دو قلوی متروپل به‌عنوان بزرگ‌ترین و کامل‌ترین مجموعه پزشکی، اداری، تفریحی، تجاری و پارکینگ طبقاتی در منطقه جنوب خوزستان نام برده می‌شد. حادثه فرو ریختن متروپل در حالی کل کشور را در بهت و حیرت و اندوه فرو برد که آمار کشته‌های این اتفاق به 29 نفر رسید. این خبر که به سرعت به صدر اخبار تمامی رسانه‌ها آمد همراه با گمانه‌زنی‌های فراوانی بود.

عده‌ای می‌گفتند ساختمان از نظر فنی‌مهندسی دارای ایراد و حتی فرونشست پایه‌های آن حین ساخت‌وساز دلیل دیگر حادثه بود. برخی مسئولان هم از اضافه بنای غیرمجاز چندین طبقه‌ای متروپل صحبت‌هایی را رسانه‌ای کردند.
اما هرچه بود مشخص است ساختمانی که هنوز چندسال از آغاز ساختش نگذشته فرو ریختنش امری طبیعی نیست و بی‌تردید گوشه‌ای از کار لنگ می‌زند که اگر متولیان امر حین صدور مجوز‌های ساخت‌وساز و یا هنگام اجرای پروژه به آن توجه می‌کردند و با قوه قهریه جلو تخلف‌ها گرفته می‌شد، امروز شاهد جان‌باختن این افراد در ساختمان متروپل نبودیم.
وقتی موضوع متروپل آبادان در ایران خط خبری چند روزه را به خودش اختصاص داد، هر تیم رسانه‌ای و حتی متولیان امر به فکر ساختمان‌های محل زندگی خود افتاده و هرکدام ماجرا را از دیدگاه خاصی پیگیری کردند.

متروپل‌های مشهد!
از‌همین‌رو برخی افراد مطلع در این ایام در پی تماس با تحریریه روزنامه قدس، اطلاعاتی را در اختیار تیم خبری قرار دادند که نشان می‌داد در دوره گذشته مدیریت شهری مشهد و با کم‌توجهی‌های صورت گرفته (در حالت خوش‌بینانه) برای تعداد زیادی پروژه تجاری درحالی پایانکار صادر شده است که آن‌ها تأییدیه آتش‌نشانی مشهد و گواهی ایمنی را دریافت نکرده‌اند. این ماجرا یعنی تیم کارشناسی آتش‌نشانی یا در محل پروژه حاضر نشده تا بخواهند نواقص را بررسی کنند و یا اگر هم ایراد‌هایی گرفته‌اند رفع نقص نشده و وظیفه آتش‌نشانی به‌درستی عمل شده اما در ادامه پایانکار برای تعدادی از پروژه‌ها صادر شده بدون آنکه مدارک مورد نیاز داخل پرونده وجود داشته باشد.
پیگیری‌ها را گسترده‌تر می‌کنیم و در نهایت پی می‌بریم به محض اینکه مسئولان مربوط در این حوزه متوجه می‌شوند تیم رسانه‌ای به دنبال استخراج فهرست این پروژه‌هاست آن‌ها هم دست به کار می‌شوند تا پی ببرند چه تعداد پروژه برخلاف ضوابط ساختمانی و دیگر موارد توانسته‌اند پایانکار بگیرند!
تلاش خبرنگار ما به نتیجه می‌رسد و سرانجام فهرست تمامی پروژه‌ها دریافت می‌شود. در بررسی این فهرست که حدود 67 مورد بود مشخص شد حدود 60 پروژه که بیشتر آن‌ها در قطاع سه واقع شده به گونه‌ای در حال بهره‌برداری هستند که اکثر آن‌ها تأییدیه آتش‌نشانی مشهد را ندارند. این موضوع نگران‌کننده جایی حساسیت‌ها را چند برابر می‌کرد که برای تعدادی از این پروژه‌ها هم پایانکار صادر شده بود!

اخطار آتش‌نشانی به پروژه‌های متخلف
از سوی دیگر تعدادی از این پروژه‌ها هم آماده بهره‌برداری بودند. باتوجه به اینکه بهره‌برداری و فعالیت این تعداد پروژه تجاری در هسته مرکزی شهر مشهد که تردد مسافر و زائر زیادی را به همراه دارد می‌تواند در زمان بروز حوادث احتمالی شهر را در بحران و فاجعه‌ای عظیم فرو ببرد به سراغ سرپرست سازمان آتش‌نشانی خدمات ایمنی شهرداری مشهد رفتیم.
آتشپاد سوم مجید فرهادی در این زمینه گفت: به خیلی از پروژه‌های سطح شهر درخصوص وجود مشکلات تذکراتی داده‌ایم. حدود 4 هزارو 51 پروژه شامل بیمارستان‌ها، اداره‌ها، پروژه‌های تجاری و... هدف تذکر رفع ایراد کارشناسان آتش‌نشانی مشهد بودند. سرپرست آتش‌نشانی مشهد در واکنش به این موضوع که بررسی‌های ما نشان می‌دهد در منطقه ثامن برخی پروژه‌ها بدون اخذ تأییدیه آتش‌نشانی و گواهی ایمنی، پایانکار دریافت کرده‌اند، بیان کرد: پروژه‌هایی که جدید ساخته می‌شود زمانی که بخواهند پایانکار دریافت کنند یک تأییدیه آتش نشانی دارند (جواب استعلام) اگر این جوابیه در پرونده نباشد پایانکاری دریافت نمی‌کند. ما به هیچ ساختمانی که نکات ایمنی را رعایت نکرده باشد به هیچ عنوان تأییدیه نمی‌دهیم. وی ضمن تأیید موضوع حضور کارشناسان آتش‌نشانی در محل پروژه‌ها و بررسی نواقص و تنظیم فرم مربوط برای رفع نقص و یا صدور تأییدیه آتش‌نشانی، موضوع زدن تیک‌تأیید آتش‌نشانی بدون وجود مستندات قانونی را تکذیب کرد. آتشپاد سوم فرهادی تصریح کرد: کارشناس‌ها پس از احصای ایرادهای ساختمانی موارد را در سامانه مربوط هم ثبت می‌کنند.
همچنین صبح روز گذشته عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی شهر مشهد گفت: درخصوص جان مردم نباید تعارف داشت از این رو شهرداری مشهد باید اسامی ساختمان‌های ناایمن و فاقد شرایط ایمنی را به صورت رسمی اعلام کند. مجید طهوریان عسکری که در جلسه علنی شورای اسلامی شهر مشهد سخن می گفت، ادامه داد: در روزهای اخیر شاهد حادثه سخت ریزش ساختمان متروپل در آبادان بودیم و پیام رهبرمعظم انقلاب در این خصوص، بیانگر اهمیت پرداختن به حوادث مشابه متروپل آبادان است.
وی اضافه کرد: اسفند پارسال شورای شهر مشهد در مصوبه‌ای، سازمان آتش‌نشانی را مکلف به بررسی ساختمان‌های دارای مشکل ایمنی کرد و بازدیدها همچنان ادامه دارد.

برسد به دست دادستان مشهد 
حال این توضیحات در کنار صدور پایانکار برای چند ده پروژه‌ای که تأییدیه آتش‌نشانی را ندارند و اسامی آن‌ها و دیگر مستندات آن در اختیار رسانه قرار دارد، می‌تواند از وجود سوء‌جریان در این مسیر حکایت داشته باشد. از طرفی چطور تعدادی از پروژه‌ها پیش چشمان مسئولان مدیریت شهری در دوره گذشته به بهره‌برداری رسیده که حتی پایانکار هم ندارند. این سلسله موضوعات می‌طلبد ‌‌دستگاه قضایی به ماجرا ورود کند پیش از آنکه فاجعه‌ای دیگر رخ دهد از بهره‌برداری این دست پروژه‌ها تا زمان دریافت تأییدیه آتش‌نشانی در مشهد جلوگیری به عمل آید.

خبرنگار: عقیل رحمانی