شیخ حافظ بهاءالدین عمر ابردهی از عرفای مشهور دوره تیموری (قرن هشتم هجری قمری) است که پس از «اخی‌علی»، مهم‌ترین شیخ کُبْرَوی خطه توس بوده است.
وی که نسل سوم از سلسله ارادت شیخ علاءالدوله سمنانی است، از تربیت‌یافتگان و مریدان «اخی علی قُتلُغشاه» به شمار می‌آمد و پس از وی در سلسله کبرویه از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده است.
خراسان دارای حدود 200 مؤسسه خانقاهی بوده و یکی از مناطق مهم اشاعه تصوف و عرفان در سده‌های هشتم و نهم هجری قمری در ولایت توس، حدود قریه ویرانی به‌شمار می‌رفته است. «اخی‌علی قتلغشاه ویرانچی» یکی از مهم‌ترین شیوخ کُبْرَوی خراسان بوده که در قرن هشتم هجری‌قمری به نمایندگی از شیخ علاء‌الدوله سمنانی و خلیفه‌اش شیخ عبدالله غرجستانی، در روستای ویرانی مستقر بوده و شیوخ چندی را تربیت کرده است. او در سال 800 هجری دار فانی را وداع گفت. حافظ بهاءالدین عمر ابردهی در کودکی به ارشاد یکی از پیروان شیخ عبدالله غرجستانی به نام مولانا رضی‌الدین علی مایانی به خدمت اخی‌علی قتلغشاه در ویرانی درآمد تا اینکه به جانشینی اخی‌علی رسید. برخی مشایخ در دوره ایلخانیان و تیموریان، روستاهای پیرامون طرقبه را به عنوان زاویه انتخاب می‌کردند و در آن سکنا می‌گزیدند. شیخ حافظ بهاءالدین عمر ابردهی نیز ازجمله این مشایخ است، که هرچند خلیفه و جانشین اخی‌علی بوده اما در ابرده که همسایه غربی ویرانی بوده، می‌زیسته است. مقبره وی نیز در این روستا در میان قبرستان حد فاصل شاندیز به ابرده، به صورت بنایی ساده و گنبددار قرار دارد. بنابر متن سنگ قبر وی که جلو در مقبره‌اش است، او در ماه صفر 809 هجری قمری درگذشته است. بنای فرسوده اما اصیل مقبره قدیمی این عارف توسی که تا سال 1378 شمسی در گورستانی میان شاندیز و ابرده بر جا بود، توسط گروهی از ارادتمندانش تخریب و مقبره جدیدی برایش ساخته شد. پسر وی یعنی شیخ حافظ علی ‌بن ‌بهاءالدین عمر ابردهی یکی دیگر از صاحبان کرامات و عرفای برجسته قرن نهم و نماینده پدرش در خانقاه گلمکان بوده که پس از مرگ، در همین مکان نیز دفن شده است.