قدس در گفتوگو با مشاور کمیسیون برنامه و بودجه مجلس بررسی میکند
مثبت و منفی بودجه۱۴۰۱
بررسی بودجه سال آینده را با نقاط قوت این لایحه شروع میکنیم. شما در نخستین بودجه تدوینشده توسط دولت چه تغییرات مثبت کیفی میبینید؟انتظار میرفت باتوجه به شرایط موجود و فضای پیش روی اقتصاد کشور، لایحه بهگونهای تنظیم شود که منابع پیشبینی شده در بودجه از درآمدهای پایدار باشد. برهمین اساس کیفیت بودجهریزی باهدف دستیابیبه درآمدهای پایدار نسبتبه سالهای گذشته، افزایش یافته است، بهنظر میرسد لایحه بودجه سال آینده از شفافیت بیشتر و بهتری نسبتبه گذشته برخوردار است. همچنین تلاش شده تمام متغیرهای کلان اقتصادی در فضای اعداد و ارقام و جهتگیریهای بودجه دیده شود، هدفگذاریهای بلندپروازانه از جمله رشد اقتصادی ۸درصدی مبتنی بر طرحهای استانی و ملی انجام شده است. اساس همه این طرحها سند آمایش سرزمین است که دو هدف تمرکززدایی و پیشرفت متوازن را مدنظر دارد و علاوه بر منابع طرحهای عمرانی ۱۷۵هزار میلیارد تومان هم در قالب صندوقهای پیشرفت و عدالت به این منظور دیده شده است.
در لایحه بودجه سال آینده شاهد افزایش ۴۶درصدی درآمدهایهای جاری دولت هستیم بهطوری که این رقم به ۶۶۵هزار میلیارد رسیده و در همین حال درآمدهای مالیاتی نسبتبه سال جاری رشدی ۶۲درصدی بهخود دیده و به رقم ۵۲۷هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. آسیبهای ناشی از این محاسبات را چه میدانید؟
بله... در برخی حوزهها از جمله درآمدهای مالیاتی شاهد اعداد و ارقام قابل توجهی هستیم و باید دید آیا شرایط اقتصادی کشور میتواند این محاسبات را محقق کند یا نه. افزایش ۶۲درصدی درآمدهای مالیاتی درحالیاست که حدود ۲۰۰هزار میلیارد تومان از این رقم بهمالیات بر ارزش افزوده مربوط است و باتوجه بهاینکه مالیاتستانی ارزش افزوده در طول زنجیره ارزش کالا در حوزه مصرف صورت میگیرد و هنوز این زنجیره کامل نیست، فشار مضاعفی بر مصرفکنندگان و حوزه مصرف وارد میکند، بهویژه آنکه در سال ۱۴۰۱یک واحد درصد هم بهرقم ۹درصدی مالیات بر ارزش افزوده اضافه شده است. طبعاً این امر شرایط اقتصادی را برای مردم سختتر میکند؛ چون قدرت خرید جامعه بهشدت کاهش یافته و شرایط معیشتی در کشور نامناسب است.
حذف ارز ترجیحی را باید شوک بزرگ بودجه ای برای مردم و تولیدکنندگان دانست. صرف نظر از آثار مخرب تخصیص ارز ۴هزارو۲۰۰ تومانی در این سالها، شما بازپرداخت ریالی را توصیه میکنید؟
بدون شک با آزادسازی نرخ ارز در حوزه کالاهای اساسی مجبوریم بازپرداخت و توزیع ریالی این مابه التفاوت دو نرخ ترجیحی و آزاد را بین مردم داشته باشیم. دولت بنا دارد بین ۹۰ تا ۱۲۰ هزار تومان و متناسب با دهک، این رقم را بین مردم توزیع کند. البته این امر هم تورم زاست و نیاز داریم
تصمیم گیریها در این خصوص دقیق و موشکافانه باشد و در این زمینه نباید شتابزده عمل کرد. در هر حال حذف ارز ترجیحی تصمیمی است که منجر به افزایش قیمتها خواهد شد اما دولت باید در جهت جبران و مدیریت توزیع و نوسانهای قیمتی، برنامه دقیقی داشته باشد درغیر اینصورت باز هم در سال آینده شاهد مشکلات عدیده در زمینه معیشت مردم خواهیم بود. شواهد نشان میدهد افزایش دو برابری یارانه از دی ماه مقدمه این اقدام حمایتی دولت در قبال حذف ارز ۴هزارو۲۰۰ تومانی در سال آینده است، اما بررسیهای کارشناسی دقیق در مجلس و دولت باید سرنوشت این تصمیم مهم و حساس را مشخص کند تا شاهد کمترین تبعات برای اقشار ضعیف باشیم.
با توجه به اینکه شما هم اکنون مشاور کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات هستید، فضای کلی مجلس را در قبال لایحه و چکش کاریهای احتمالی سند دخل و خرج کشور در سال آینده چطور میبینید و فکر میکنید کدام بخشها با ورود جدی مجلس تغییراتی خواهد داشت؟
نگاه مجلس در وهله اول همراهی با دولت است اما برای کاهش نگرانیها در قبال معیشت مردم قطعاً به مقوله حقوق و مزایا ورود و برخی احکام را اصلاح و در راستای تأمین و پیشنهاد منابع حرکت خواهد کرد، به ویژه آنکه تاکنون آلارمهایی از سمت دریافتکنندگان حقوقهای بالا (استادان دانشگاه و اعضای هیئت علمی، قضات و نیروهای فعال در حوزههای عملیاتی نفت با شرایط سخت) که با رشد منفی حقوق مواجه میشوند، دریافت کرده احتمالاً در این زمینه ورود خواهد کرد تا نظرشان را تأمین کند. البته به نظر میرسد بیشتر هزینهها پیشاپیش صرف شده و دولت در حوزه درآمدی، بهمیزان قابل توجهی ظرفیت ایجاد کرده است. ممکن است مجلس به این نتیجه برسد که میزان فروش اوراق را که در سال آینده سقف آن ۸۸هزار میلیارد تومان است و نسبت به امسال کاهش داشته، بالا ببرد یا برای اجرای طرحهای عمرانی از فضاهای دیگری استفاده کند و برای مثال رقم ۱۱۳هزار میلیارد تومان تهاتر با نفت را تغییر دهد. یا در بخش تملک داراییهای سرمایه ای منابعی را که دیده، در حوزههای دیگر هزینه کند. احتمال دیگر این است که احکام مربوط به برخی الزامات برای شرکتهای دولتی که در سال ۱۴۰۰آمده در سال آینده هم با اما و اگرهای دیگر تنفیذ کند. مقوله بعدی استقراضهایی است که دولت در سالهای قبل از صندوق توسعه ملی داشته و در سال آینده هم عدد قابل توجهی نزدیک به ۱۳۶هزار میلیارد تومان دیده شده، اما در هیچ جای بودجه در خصوص بازپرداخت بدهیهای قبلی که نزدیک به ۳۵میلیارد دلار تخمین زده میشود، حرفی زده نشده است. منابع این صندوق با اهداف بسیار خوبی برای نسلهای آینده دیده شده اما عملاً دولت از آن مصرف میکند و باوجود مجوزهایی که رهبری برای برداشت به صورت وام داده، بازپرداختی صورت نمی گیرد. مقوله ای که قطعاً مجلس به راحتی از کنارش نمی گذرد، حذف ارز دارو است و در راستای اصلاح برخی موارد مولد سازی، مجلس در حوزه سلامت به این سمت میرود که اگر قرار است ارز دارو حذف شود، مردم بیش از این به سختی نیفتند.
-
قاتلان در همین دنیا مکافات خواهند دید
-
بازگشت سود اضافه به تولیدکننده
-
مکتب حاج قاسم با ترور از بین نمیرود
-
پیشرفت ایران؛ بهترین پاسخ به ترور حاج قاسم است
-
تفکر سیستمی و مدیریت راهبردی حاج قاسم سلیمانی
-
مرد میدان ولایت
-
از «قاسم آباد» تا «حاج قاسم»
-
مثبت و منفی بودجه۱۴۰۱
-
استراتژیستی که نقشه دشمن را نقش برآب کرد
-
ایدهای برای بازگشت آبادی به روستاها