توانایی برقراری ارتباط مؤثر

توانایی برقراری ارتباط مؤثر

اکرم شاهد، مشاور خانواده

داشتن مهارت برقراری یک رابطه مؤثر به ژنتیک ما چندان ارتباطی ندارد بلکه فرد در طول زمان یا از پدر، مادر و مدرسه یاد می‌گیرد و یا خودش با شرکت در کلاس‌ها و کارگاه‌ها و یا خواندن کتاب آن را فرا می‌گیرد. پس خبر خوب اینکه توانایی برقراری ارتباط مؤثر یک مهارت اساسی، قابل اکتساب و یادگیری است و اگر فرد آن‌ها را بیاموزد، می‌تواند با چالش‌های زندگی به‌خوبی روبه‌رو شود، حجم بالایی از مسائل را با آن حل کند و کیفیت سلامت روان خود را بالا ببرد.
یکی از بخش‌های مهم در زمینه ارتباط مؤثر با همسر، داشتن مهارت گفت‌وگوی سازنده و همدلانه است. کسب این مهارت، نیاز به آموزش و آگاهی دارد. نداشتن مهارت گفت‌وگو یکی از اصلی‌ترین دلایل اختلافات زناشویی است. دلایل اصلی چالش‌های زوجین دو مورد زیر است.

الف) بدفهمی پیام‌ها: پیامی که فرد قصد انتقال آن را دارد، لزوماً همان پیامی نیست که ارسال می‌کند و پیام دریافت شده لزوماً همان پیامی نیست که ارسال می‌شود. برای مثال مردی قصد دارد به همسرش بگوید دوستش دارد. صبح که در حال بیرون رفتن از منزل است، متوجه گرد و غبار روی میز می‌شود. به ذهنش می‌رسد روی میز یک قلب بکشد. همسرش بعد از دیدن آن فکر می‌کند وی در حال اعتراض به کثیفی منزل است!

ب) توجه نداشتن به زبان بدن و ارتباط غیرکلامی: پیام فرستاده شده تنها به شکل کلامی نیست بلکه جنبه‌های غیرکلامی بخش بزرگی از یک گفت‌وگو را شکل می‌دهند. برای مثال اگر فردی به شما بگوید دوستتان دارد در حالی که پوزخندی بر لب دارد، شما محتوای کلام او را برعکس برداشت می‌کنید؛ در حالی که اگر وقتی این جمله را بیان می‌کند به چشمان شما محبت‌آمیز نگاه کند، این جمله را باور خواهید کرد.
برای داشتن یک گفت‌وگوی سازنده لازم است هم شنونده و هم گوینده قوانینی را رعایت کنند.

الف) قوانینی که شما به عنوان گوینده باید رعایت کنید:
1. زمان و مکان مناسبی را برای گفت‌وگو انتخاب کنید.
2. طی گفت‌وگو تماس چشمی را فراموش نکنید.
3. از جملات مثبت استفاده کنید: به جای اینکه بگویید چه کاری نکند (مثلاً توهین نکن) بگویید چکار بکند (لطفاً به من احترام بگذار).
4. از لحن، تن صدا و زبان بدن متناسب با محتوا بهره ببرید.
5. زمانی که از همسرتان و یا فرد دیگری ناراحت هستید، به جای توهین و تحقیر، بگویید در چه موقعیتی و کدام رفتار او موجب ناراحتی‌تان شده است.

ب) قوانینی که شما باید به عنوان شنونده رعایت کنید:
1. وقتی شنونده هستید، فقط شنونده باشید. به صحبت‌های همسرتان کامل گوش دهید و درگیر اینکه چه پاسخی به او بدهید، نباشید.
2. برای اینکه همسرتان متوجه شود شما به او توجه می‌کنید، هنگام صحبت او را تأیید کنید. 
3. حرف‌های همسرتان را خلاصه کنید. این کار کمک می‌کند متوجه شوید درست فهمیده‌اید یا خیر. همین‌طور همسرتان متوجه می‌شود به حرف‌هایش گوش می‌کرده‌اید.
4. سؤال کنید. پرسیدن روند گفت‌وگو را تسهیل می‌کند. البته سؤال‌هایی کنید که به روشن شدن مسئله کمک کند نه اینکه شما را از مسیر گفت‌وگو منحرف نماید.
5. همسرتان را دعوت کنید تا احساساتش را برایتان بگوید و سپس نسبت به احساساتش همدلی نشان دهید.
برای کسب مهارت‌ گفت‌وگوی مؤثر نیاز به تمرین، تکرار، استمرار و ارتقای دیگر مهارت‌های ارتباطی (حل تعارض، جرئت‌مندی و...) نیز دارید.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه