چرا برای امام‌(عج) دو گونه غیبت درنظر گرفته شده و از همان اول غیبت کبری آغاز نشد؟
1. غیبت صغری مقدمه غیبت کبری و زمینه‌سازی برای آن بوده؛ چون ابتدای غیبت بود و اذهان، اُنس به غیبت نداشت. اگرچه در زمان امام علی‌النقی(ع) و امام حسن عسکری(ع) آن دو امام برای آماده‌کردن اذهان از نظرها احتجاب می‌کردند؛ مع‌ذلک غیبت تامه اگر دفعتاً و ناگهانی واقع می‌شد مورد استغراب و استعجاب بلکه استیحاش و استنکار و اسباب انحراف افکار می‌شد و قبول قطع ارتباط با امام چنان‌که در غیبت کبری واقع شد، برای اکثر مردم دشوار و ناراحت‌کننده بود.
بنابراین حدود 70سال رابطه مردم با امام به‌وسیله نواب خاص حفظ شد و توسط آنان عرایض و مشکلات و مسائل خود را عنوان می‌کردند و جواب می‌گرفتند و توقیعات به‌وسیله آن‌ها می‌رسید و بسیاری هم به شرفیابی حضور نائل می‌شدند تا در این مدت مردم آشنا و مأنوس شدند.
2. این ارتباط توسط نواب خاص که منحصر به همان چهار نفر نواب معروف نبودند و همچنین تشرف جمعی در آن زمان به زیارت آن حضرت برای اثبات ولادت و حیات آن حضرت مفید و لازم بود و اختفای کامل که احدی از حال و ولادت آن حضرت مطلع نباشد آن‌هم در ابتدای امر، موجب نقض غرض می‌شد، بنابراین بسیاری از خواص هم در زمان حیات امام حسن عسکری‌(ع) و هم در زمان غیبت به سعادت دیدار آن حضرت نائل شدند و با ظهور معجزات، ایمان آن‌ها استوار و محکم شد.
پس از آنکه غیبت صغری پیش آمد و نایبان خاص تعیین شدند، چرا دوران غیبت صغری پایان یافت و اگر همان برنامه‌ غیبت صغری ادامه می‌یافت چه اشکالی داشت؟
1ـ علت اینکه غیبت صغری ادامه نیافت این بود که برنامه اصلی کار آن حضرت، غیبت کبری بود و غیبت صغری مقدمه آن بود و برای آماده ‌کردن زمینه انجام شد.
2. وقتی بنا باشد نایب خاص، نافذالحکم و صاحب قدرت ظاهری نباشد و نتواند رسماً در کارها مداخله کند بلکه قدرت‌های ظاهری به‌واسطه تمرکز توجهات در او با او معارضه و مزاحمت داشته باشند، شیادان و جاه‌طلبان هم ادعای نیابت خاصه و اسباب تفرقه و گمراهی را فراهم می‌کنند چنان‌که در همان مدت کوتاه غیبت صغری دیده شد چه دعاوی باطلی آغاز شد و این خود مفسده‌ای است که اهمیت دفعش از حفظ مصلحت تعیین نایب خاص اگر بیشتر نباشد کمتر نیست.