بوژان؛ بهشتی همجوار نیشابور

نگاهی به جاذبه‌ای کم‌نظیر در خراسان رضوی

بوژان؛ بهشتی همجوار نیشابور

120کیلومتر که از مشهد فاصله بگیرید، درست در 13 کیلومتری شمال‌شرق نیشابور، به منطقه‌ای بکر و طبیعتی منحصر به فرد می‌رسید.


​​​​​​​«روستای بوژان» با ساختار پلکانی و بافتی قدیمی و سنتی که سفر به آن، شما را از شلوغی‌ها و دغدغه‌های شهر دور می‌کند. بوژان مدت‌هاست مورد استقبال گردشگران و مسافران قرار گرفته، از این رو مسیر منتهی به آن هموار و جاده آن خوش‌مسیر است.  بوژان در واقع در دامنه ارتفاعات جنوبی رشته‌کوه بینالود واقع شده و به همین خاطر، آب و هوای معتدل کوهستانی آن به خصوص در فصل‌های گرم سال، مسافران زیادی را به خود جذب می‌کند. روستای بوژان از سمت شرق به روستای سوقند، از غرب به روستای دربهشت و باغرود، از جنوب به بوژآباد و حصار و از شمال نیز به مشهد محدود می‌شود. 

بوژان سیل‌های سهمگینی را پشت سر گذاشته است
قدمت روستای بوژان به حدود هزار سال پیش برمی‌گردد. گفته می‌شود 700 سال پیش در پی وقوع یک سیل ویرانگر، تمام روستا نابود شد و تنها بخش کوچکی از آن باقی ماند. پس از مدتی، بسیاری از اهالی که در آن زمان از بوژان گریخته بودند، دوباره به دیار خود بازگشتند و در بخش جنوبی آن ساکن شدند که امروزه آن را به عنوان بوژآباد می‌شناسیم. 
سیل ویرانگر باز هم در سال‌های 1341 و 1365 در بوژان اتفاق افتاد و جان و مال عده زیادی را گرفت. امروزه رشد درخت‌ها و گیاهان تا حدی می‌تواند از وقوع این گونه سیل‌ها در این منطقه جلوگیری کند. 

از کوه‌نوردی تا پیاده‌روی در مسیر رودخانه؛ دیدنی‌های بهشت نیشابور
علاوه بر ساختار پلکانی روستا و کوچه پسکوچه‌هایی که هنوز اصالت خود را حفظ کرده‌اند، بوژان دیدنی‌های دیگری نیز دارد که می‌توانید به آن‌ها سر بزنید. 
رودخانه 10 کیلومتری بوژان که از کوه‌های گودزرد، بوژان و سیاه‌خانی سرچشمه می‌گیرد، در نزدیکی روستا واقع شده است. در مسیر این رودخانه آبشارهای کوچک و بزرگی واقع شده که یکی از آن‌ها به آبشار بوژان معروف است. این آبشار در فاصله 6 کیلومتری روستا و درست در انتهای دره‌ای بزرگ قرار گرفته که هم‌نام روستاست. برای دیدن این آبشار زیبا که ارتفاعی در حدود 15 متر دارد، می‌توانید تقریباً دو ساعت در حاشیه رودخانه و در طبیعت بی‌نظیر آن پیاده‌روی کنید. البته کسانی که از این آبشار دیدن کردند توصیه می‌کنند برای گم نشدن در این مسیر، حتماً از کمک یک راه‌بلد یا یکی از محلی‌ها برای رسیدن به آبشار استفاده کنید.
در ورودی دره که در قسمت انتهایی بافت روستا واقع شده است، به منطقه‌ای می‌رسید که از جنس ماسه سنگ یا کنگلومرا است. در کتاب شهر فیروزه مرحوم گرایی آمده مغول‌ها در زمان حمله به نیشابور، پس از ویرانی شهر با اسب وارد این منطقه شدند تا آب رودخانه را برای آبیاری گندم و جویی ببرند که روی ویرانه‌های نیشابور کاشته شده بود. از این رو این منطقه را به نام تخت هلاکوخان می‌شناسند.
در بوژان علاوه بر جاذبه‌های طبیعی منحصر به ‌فرد، آرامگاه دو امامزاده نیز وجود دارد. امامزاده سلیم در بخش شرقی روستا قرار گرفته و زیارتگاه اصلی اهالی بوژان و بوژآباد محسوب می‌شود. امامزاده خواجه گل‌علی نیز با فاصله کمی از روستا در بخش جنوبی آن واقع شده است. این امامزاده مقبره ندارد اما محلی‌ها به خصوص قدیمی‌ترها اعتقاد و علاقه خاصی به آن دارند.
اگر اهل کوه‌نوری باشید، بوژان یکی از بهترین مقاصد گردشگری برای شما خواهد بود. بازه صدر در ورودی بوژان، مرغزار دره در شمال‌غرب و کوه‌های بینالود و بلقشو از جمله دره‌ها و کوه‌هایی هستند که می‌توانید در آنجا کوه‌نوردی کنید. 
مرغزار دره از دیگر جاهای دیدنی بوژان است که نباید بازدید از آن را از دست بدهید؛ دره‌ای در بخش شمال غربی روستا که کوه‌های سرسبز آن را احاطه کرده و در داخل آن نیز چشمه‌‌ای جوشان وجود دارد و منظره‌ای دیدنی ساخته است. درخت‌های گردو در گوشه و کنار این دره به وفور دیده می‌شوند. مرغزار دره از چراگاه‌های اصلی دام‌های بوژان محسوب می‌شود. در انتهای همین دره، کلبه‌ای چوبی قرار گرفته که پناهگاه چوپان‌ها در هوای سرد است.

جاذبه‌هایی که هر کدام قصه‌ای دارند
در غرب روستا منطقه‌ای وجود دارد که امروزه آن را به عنوان خرمنگاه می‌شناسند. خرمنگاه در گذشته میدان بزرگی بوده که محصولات کشاورزی اهالی را در آن جمع می‌کردند. در شرق خرمنگاه تپه‌ای به نام خانه شیطان وجود دارد که می‌توانید از آن بازدید کنید.
منطقه کال عرب سکونتگاه اصلی اهالی روستاست؛ کوچه‌ای با شیب تند و پلکانی که بافت سنتی و قدیمی آن قطعاً برای شما جذاب خواهد بود. اگر به تخت‌گاه در این منطقه سر بزنید، با منظره‌ای چشم‌نواز روبه‌رو خواهید شد که بر تمام روستا مشرف است. گفته می‌شود در سال‌های صدر اسلام وقتی اهالی این منطقه به اسلام مشرف شدند، به زبان عربی تسلط پیدا کردند از این رو امروزه به نام کال عرب شناخته می‌شود. 
چشمه کلاغ‌چین نیز که در 4 کیلومتری روستا واقع شده، محل سکونت پرندگانی مثل کلاغ است و به همین خاطر به این نام شناخته می‌شود. این چشمه می‌تواند نقطه شروع خوبی برای کوه‌نوردی باشد.

رفتار نامناسب برخی گردشگران و اقامتگاه‌های غیرمجاز؛ معضلات اصلی بوژان
سیدجواد حسینی، رئیس شورای روستای بوژان گفت: یکی از معضلات این منطقه که اهالی را هم آزرده می‌کند، رفتارهای نامناسب برخی از گردشگران است. عده‌ای همراه با خانواده به این منطقه سفر می‌کنند که بحث آن‌ها جداست، اما برخی دیگر به خصوص جوان‌ترها که به این محدوده سفر می‌کنند، معمولاً فرهنگ و قوانین مردم را زیر پا می‌گذارند. بارها اتفاق افتاده است که گروهی از گردشگرها تا نیمه شب موسیقی را با صدای بلند پخش می‌کنند و آسایش را از مردم می‌گیرند. 
وی ادامه داد: از این قبیل اتفاق‌ها در برخی خانه‌هایی که بدون مجوز در بحث گردشگری فعال هستند و به مسافران اجاره داده می‌شوند زیاد رخ می‌دهد. این خانه‌ها و اقامتگاه‌ها چون از سمت میراث فرهنگی مجوز فعالیت ندارند، طبیعتاً نظارت چندانی هم روی آن‌ها نیست. این هنجارشکنی‌ها موجب ایجاد معضلات و ناراحتی‌هایی برای مردم بومی می‌شود. هنوز هم با وجود پیگیری‌ها، برای حل این مشکلات اقدامی از سوی مسئولان صورت نگرفته است.
حسینی به عنوان نماینده مردم بوژان خواسته دیگر این مردم را مطرح کرد و گفت: 80درصد مردم بوژان به باغ‌داری و کارهای قدیمی مشغولند اما حدود 20درصد از مردم نیز در حوزه گردشگری فعالیت می‌کنند. خواسته مردم همکاری اداره‌ها و دستگاه‌های خدمات‌رسان مثل برق، آب، گاز و جهاد کشاورزی با مالکانی است که می‌خواهند فضایی را برای گردشگران آماده کنند. این مسئله هم برای اهالی درآمدزایی خواهد داشت و هم به رونق گردشگری منطقه کمک می‌کند. از طرفی فعالیت اماکن گردشگری غیرمجاز را هم کاهش می‌دهد. 
نفیسه سعادتی، مسئول گردشگری نیشابور می‌گوید: یکی از مهم‌ترین مشکلات ما در بوژان این است که متأسفانه عده‌ای از مردم به دلیل مشکلات معیشتی و اقتصادی، خانه‌های خود را با حداقل امکانات و بدون داشتن هیچ گونه مجوز به مسافران اجاره می‌دهند که این گونه اقدام‌ها اثرات فرهنگی و اجتماعی بدی به دنبال دارد. ما چندین مرتبه با همکاری اماکن برای بازدید، اخطار و در نهایت پلمب واحدهای غیرمجاز اقدام کردیم. این مسئله متأسفانه به منبع درآمد نامناسبی برای اهالی تبدیل شده است. 

خبرنگار: محدثه مودی

برچسب ها :
ارسال دیدگاه