60 سال فیلم‌سازی و تنها 10 فیلم شاخص امام رضایی!

کارگردان فیلم اخت‌الرضا(ع) از کم‌توجهی به ظرفیت خوب حرم امام رضا(ع) برای فیلم‌سازی گفت

60 سال فیلم‌سازی و تنها 10 فیلم شاخص امام رضایی!

نخستین فیلم از رویداد 60 سال سینمای ایران و ارادت به امام رضا(ع)، یکشنبه شب، 31اردیبهشت ماه در سینما مهر کوهسنگی مشهد به نمایش درآمد. نام این فیلم اخت‌الرضا به کارگردانی مجتبی طباطبایی بود که پیرامون زندگی حضرت معصومه(س) و سفر ایشان به قم است. 



قائم مقام مدیر بنیاد بین‌المللی امام رضا(ع) در نشست تخصصی این فیلم بیان کرد: حضرت معصومه(س) با وجود اینکه معصوم نیستند؛ اما در اوج قله عرفان قرار دارند و ساخت این اثر بسیار حائز اهمیت است.
محمدجواد قاسمپور، موسیقی، برخی صحنه‌های ماندگار و فیلم‌برداری خوب این اثر را ویژگی شاخص فیلم برشمرد و گفت: ضعف فیلم‌نامه و نداشتن قصه و روایت خوب از نقاط ضعف فیلم است.

کمبود منابع تاریخی چالشی مهم در ساخت فیلم اخت‌الرضا(ع)
کارگردان این فیلم در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار قدس خراسان بیان کرد: پیش‌تولید و تولید فیلم اخت‌الرضا(ع) حدود چهار سال زمان برد و فیلم‌برداری آن در 50 جلسه انجام شد. کار در پنج لوکیشن اصلی شهرک سینمایی نور تابان، شهرستان بافق، شهرستان‌های یزد، اطراف قم و حوالی تهران و اراک ضبط شده است. این فیلم در واقع یک مستند داستانی در مورد زندگی حضرت معصومه(س) است و بار مستند آن نسبت به سینمایی بودن آن سنگینی می‌کند.
طباطبایی مهم‌ترین چالش در ساخت این فیلم را کمبود منابع در مورد زندگانی حضرت معصومه(س) بیان کرد و گفت: منابع تاریخی درخصوص زندگانی حضرت معصومه(س) یا کم است یا به راحتی در دسترس نیست. مسئله و نکته دیگر ما، امکان نداشتن نمایش چهره حضرت معصومه(س) بود. برای حل این مسائل، تصمیم گرفتیم بافت اجتماعی و مسائل روز آن دوران را نیز به تصویر بکشیم. در این فیلم محوریت قصه، ماجرای یک سفر است که به بهانه آن، مسائل سیاسی و اجتماعی آن دوران و ماهیت حرکت زینب‌وار حضرت که هدف اصلی ما از ساخت فیلم است، به مخاطب منتقل خواهد شد.

این فیلم آغازگر مسیری تازه برای ساخت فیلم‌های مذهبی است
وی در مورد واکنش مخاطبان پس از نخستین اکران این فیلم گفت: فیلم اخت‌الرضا(ع) نخستین تجربه سینمایی من بود و بالطبع، نقاط ضعف و قوت زیادی داشت که باید بررسی شود. از این رو واکنش‌های مثبت و منفی متفاوتی به همراه داشت. ما باید این فیلم را در ظرف و سطح خودش ببینیم. قرار بود یک مستند داستانی بسازیم و با توجه به محدودیت‌هایی که داشتیم، به فرم پیش رو رسیدیم. محبان و علاقه‌مندان اهل بیت(ع) معمولاً در مورد فیلم‌های اینچنینی انتظار یک کار فاخر و بیگ پروداکشن دارند؛ اما در خصوص این فیلم باید بدانند فیلمی است با بضاعت محدود و بار مستند آن از درام بیشتر است. 
وی با اشاره به اینکه این فیلم، نخستین فیلم مشترک آستان‌های مقدس حضرت معصومه(س) و امام حسین(ع) است، گفت: به دلیل پتانسیل و پایگاه اجتماعی قوی این دو آستان مقدس، این فیلم می‌تواند یک فتح باب و آغازگر مسیر باشد برای تولید آثاری درخور شأن اهل بیت(ع) و آستان‌های مقدس. ما با درنظر گرفتن حساسیت‌های این دو آستان و با حفظ بار هنری فیلم سعی کردیم اثری را تولید کنیم که فتح‌بابی برای تولیدات بهتر و درخورتر باشد.

60 سال فیلم‌سازی و تنها 10 فیلم امام رضایی!
در طول دهه کرامت؛ یعنی از 31 اردیبهشت ماه تا 9 خرداد قرار است فیلم‌هایی با موضوع مرتبط با امام رضا(ع) در شهرهای مشهد، قم، ری و شیراز به نمایش درآید. در این رویداد، 10 فیلم منتخب در این حوزه اکران می‌شود و نکته قابل توجه، تعداد محدود فیلم‌های تولید شده در این موضوعات است. تهیه‌کننده اخت‌الرضا(ع) با اشاره به این نکته افزود: تولید آثاری با این مضامین کار سختی است و ملاحظات پیچیده‌ای دارد. همین چالش‌ها فیلمسازان و مسئولان فرهنگی را وادار می‌کند تا سمت این حوزه نیایند و این یک ضعف بزرگ به حساب می‌آید. آن هم در حالی که دشمنان با دقت و برنامه‌ریزی شده وارد این حوزه شده‌اند و به شکلی مستقیم، مقدسات را نشانه می‌روند. در عصری که رسانه و فیلم می‌تواند تأثیر زیادی به خصوص بر قشر جوان بگذارد، فیلم‌هایی از سوی دشمن ساخته می‌شود که به طور مستقیم مفاهیم موهونی را به مخاطب منتقل می‌کند. 

برخی محدودیت‌ها برای فیلمساز بازدارنده است
وی افزود: جای خالی تولیدات سینمایی در این شرایط به شدت حس می‌شود. از طرفی هم ملاحظات و محدودیت‌ها رغبت دو طرف را تضعیف کرده است. نسل جدید متأسفانه این روزها فقط با ولادت و شهادت ائمه(ع) آشنا می‌شود و از سیره عملی و اجتماعی آن‌ها فاصله می‌گیرد. ماجرای دیگری که خیلی مغفول مانده، زنان شاخص تاریخ اسلام هستند که خیلی کم به آن‌ها پرداخته‌ایم و جز در چند اثر انگشت‌شمار، از آن‌ها صحبت نکرده‌ایم. من ساخت این فیلم را با همین نیت شروع کردم. به عنوان فیلمساز باید این سختی‌ها را به جان بخریم و محدودیت‌ها را درک کنیم. از طرفی متولیان فرهنگی به خصوص در آستان‌های مقدس، باید به هنرمندان اعتماد کنند و حمایت‌های لازم را انجام دهند؛ اما اگر در دو طرف ماجرا کاری صورت نگیرد، تبعاتی خواهد داشت که این روزها شاهد آن هستیم. 
طباطبایی با تأکید بر این نکته که یک سری محدودیت‌ها و ملاحظات بازدارنده است، ادامه داد: بخشی از این ملاحظات لازم و جدی است. من در جلسه نقد و بررسی فیلم هم در پاسخ به نقدی عنوان کردم که نمایش ندادن چهره یا صدای حضرت معصومه(س)، با وجود اینکه ایشان جزو معصومین نیستند، خواست خود من بوده است. برخی از این محدودیت‌ها لازم است؛ اما بخشی خودسانسوری‌های بی‌جهت است که دست فیلمساز را حتی در تخیل و دراماتیک کردن قصه می‌بندد. این یک ماجرای دوسویه است؛ برخی ملاحظات قابل چشم‌پوشی است و به برخی دیگر هم باید احترام گذاشت. 

جای خالی فیلم‌های امام رضایی در فضای هنری مشهد
این کارگردان سینما درخصوص فضای فیلم‌سازی و سینما در مشهد عنوان کرد: من با فضای مشهد غریبه نیستم و در ایام مختلف در فضای مشهد و حرم کار کردم. حرم مطهر یک ظرفیت بزرگ برای فیلم‌سازی است. قصه‌ها و اتفاقاتی که در فضای حرم یا در ارتباط با آن روی می‌دهد، بار درام بالایی دارد. این ماجرا را می‌توان به اندازه کل کشور بسط و گسترش داد؛ اما آن‌قدر این کار خطیر و سخت به نظر می‌رسد که دوستان کارهای گزارشی را به ساخت فیلم ترجیح می‌دهند.
وی ادامه داد: برای مثال، بحث شفا گرفتن در حرم امام رضا(ع) اتفاق تازه‌ای نیست؛ اما ما خروجی رسانه‌ای خوبی از آن شاهد نیستیم. این موضوع را بسط بدهید به تمام مسائل و مبانی دینی. ثمره 60 سال فیلم‌سازی در ایران شده است 10 فیلم شاخص امام رضایی که اغلب سال‌هاست از زمان اکران آن‌ها گذشته است. چرا نباید این قبیل تولیدات را بیشتر ببینیم؟ ما ظرفیت دراماتیک در حوزه فیلم‌سازی کم نداریم؛ ولی یک توان مضاعف و مدیریت خوب لازم است تا به فیلمسازان جوان و دغدغه‌مند اعتماد و این مدل کارها بیشتر شود.
طباطبایی افزود: آستان قدس رضوی کارهای رسانه‌ای خوبی در سال‌های اخیر انجام داده؛ اما جای تولیدات آن در حوزه فیلم و سینما خالی است. باید به این نیاز برسیم که تولیدات سینمایی را با موضوعات امام رضایی افزایش بدهیم؛ اما گویا هنوز این نیاز به طور جدی احساس نشده است. 
کارگردان اخت‌الرضا(ع) در نشست نقد و بررسی فیلم از اکران عمومی آن در مهر ماه خبر داد و افزود:  فیلم به عربی ترجمه شده و قرار است در عراق و چند کشور عربی اکران شود که مقدمات آن در حال انجام است. فیلم برای زبان‌های مختلف نیز زیرنویس خواهد داشت.

خبرنگار: محدثه مودی

برچسب ها :
ارسال دیدگاه