گفتوگو با اسماعیل آذر، مجری برنامه «چهارگاه»
خطاب آمد که واثق شو به الطاف خداوندی
«چهارگاه» ویژهبرنامه سحرگاهی شبکه 4 سیماست که حال و هوای متفاوتی نسبت به دیگر برنامههای سحرگاهی تلویزیون دارد.
در این برنامه، حسامالدین سراج؛ استاد آواز ایرانی، محمد اسماعیل آذر؛ استاد شعر ایرانی، حسن بلخاری قهی؛ استاد زیباییشناسی و متین رضوانی؛ پژوهشگر حوزه موسیقی ایرانی، میزبان هنرمندان آوازخوان از سراسر ایران هستند.
«چهارگاه» که بامداد هر روز از ساعت 3:۳۰ تا اذان صبح راهی آنتن شبکه 4 میشود به گونههای شعر، فرهنگ و ادبیات آوازخوانی و مناجاتخوانی در نقاط مختلف ایران میپردازد.
زنده کردن موضوعات ناشناخته
دکتر اسماعیل آذر، مجری برنامه چهارگاه که سابقه اجرای برنامههای مناسبتی ماه مبارک رمضان را دارد در کنار دو تن از استادان دانشگاه و یک پژوهشگر موسیقی به میزبانی مفاخر گمنام موسیقی ایرانی میروند. او درباره وجه تمایز چهارگاه با دیگر برنامههای سحرگاهی تلویزیون در ماه مبارک رمضان به خبرنگار ما میگوید: در این برنامه سه استاد حضور دارند استاد حسن بلخاری که استاد تمام دانشگاه هستند، بنده و آقای حسامالدین سراج که استاد بازنشسته دانشگاه تهران هستند. هر سه نفر در حیطه مطالعاتی و کاری خودمان، مرتبه استادی داریم.
او اضافه میکند: این برنامه، موضوعی ناشناخته و گمشده از پارههای فرهنگی کشورمان را زنده میکند یعنی موسیقی نواحی، چاووشی خوانیها و گوشههای موسیقی که در تعزیه کاربرد دارد. محور موضوعی برنامه، آیینهاست بنابراین موضوعاتی که به هنرهای آیینی وصل میشود از جمله موسیقی ایرانی، نواحی، مقامی، دستگاهی، چاووشیخوانی، سحرخوانی، تعزیهخوانی و... مورد بحث قرار میگیرند و در هر قسمت اطلاعات زیادی به بیننده منتقل میشود، در واقع مخاطبان اطلاعاتی را که پیش از این نشنیده یا به آن توجه نکردهاند در این برنامه میشنوند.
یک تنه بار دو وزارتخانه را بر دوش کشید
آذر با قدردانی از همراهی مدیر جوان شبکه 4 در تولید این اثر یادآور میشود: یکی از میزبانان برنامه، آقای متین رضوانی است که به نظرم از عجایب روزگار است. او بیش از ۴۰ هزار نغمه را در گوشهها، موسیقیهای محلی، چاووشیها، سحرخوانیها، آیینهای رمضانی و... ثبت کرده، حضور این پژوهشگر جوان و دغدغهمند در این برنامه بسیار مغتنم است.
وی ادامه میدهد: باید قدردان او باشیم که سالها زحمت کشیده و قرض کرده تا چنین کار بزرگی را انجام دهد. آقای رضوانی بدون اینکه از جایی کمک مالی شود، به تنهایی باری از دوش وزارت میراث فرهنگی و وزارت ارشاد برداشته است، بدون اینکه کسی از آن مطلع باشد. او کارمند وزارت میراث یا ارشاد نیست که حسب وظیفه بخواهد چنین کاری کند بلکه از سر عشق و دلسوزی برای فرهنگ و هنر ایران، چنین کرده است.
به گفته این استاد ادبیات، متین رضوانی با بودجه شخصی و با تنگدستی، کاری مهم و قابل ستایش در شناسایی و جمعآوری موسیقیهای فراموش شده انجام داده است. آذر میگوید: تمام میهمانانی که به برنامه دعوت شدهاند، او را میشناسند و با لقب استادی خطابش میکنند؛ چرا که به گوشهها و دستگاههای موسیقی ایرانی مسلط است.
این استاد تمام زبان و ادبیات فارسی با بیان اینکه موضوعاتی که در برنامه مطرح میشود از مباحث مورد تسلط استادان حاضر در چهارگاه است، خاطرنشان میکند: مثلاً وقتی درباره «زیبایی» صحبت میشود همه اساتید از منظرهای مختلف به این مقوله میپردازند و اطلاعات نو و تازهای را به زبان ساده بیان میکنند.
جهانی است بنشسته در گوشهای
دکتر آذر که پژوهشهایی در حوزه موسیقی ایرانی داشته است درباره اینکه سلیقه موسیقایی مردم به چه سمتی رفته و این سلیقه چقدر میتواند در فهم و درک مردم از زندگی اثرگذار باشد، میگوید: آن موسیقی که با عنوان موسیقی پاپ در جامعه رایج شده، متنهایش اصلاً شعر نیست و حرفهایی بیهوده و گاه بی سروته است که خواننده میخواند. البته خوانندگان معدودی هستند که در حوزه موسیقی پاپ، اطلاعات و آثار خوبی دارند و شعر را میفهمند ولی بسیاری به شعر توجه ندارند و حرفهای بیهوده میزنند.
او اضافه میکند: گاهی محتوای آنچه میخوانند، مبتذل است و تولید فساد در جامعه میکند شاید به کُندی اما این اتفاق میافتد و موسیقی فرهنگی و ملی ما را نابود خواهد کرد. متأسفانه بسیاری از خوانندگان هم آن طور که انتظار میرود زحمت نمیکشند تا آثار موسیقایی خوب بسازند یا شعرهای خوب بخوانند، اینها سبب میشود موسیقی حیاتبخش ایرانی فراموش شود در حالی که موسیقی برای مردم، خوراک و تغذیه معنوی است.
آذر یادآور میشود: برخی از میهمانانی که به برنامه دعوت میشوند آن قدر بافضلیت و کرامت هستند که گویی جهانی است بنشسته در گوشهای.
وی تأکید میکند: هر چه سلطه موسیقی خوب و فاخر کم باشد موسیقی مبتذل و سطحی یکهتازی میکند. گفت نوای بلبلت ای گل کجا پسند افتد که گوش و هوش به مرغان هرزهگو داری؟ وقتی صداهای بد، معیار شود اگر گوش صدای خوب بشنود آن را صدای ناموزون تلقی میکند.
یک برنامه سحرگاهی متفاوت
او درباره اینکه چرا جنس برنامههایی همچون چهارگاه در رسانه ملی کم است، میگوید: چون رسانه به چنین موضوعاتی کمتوجه است، رسانهها باید این فهم را در جامعه ایجاد کنند و سلیقه بصری مردم را ارتقا دهند. رسانهها بایستی چنین مطالبهای داشته باشند و دلسوز و دغدغهمند فرهنگ و هنر کشور باشند. ما باید حافظ اصالتهای تاریخی خودمان باشیم.
آذر با بیان اینکه برنامههای سحرگاهی تلویزیون معمولاً به برنامههای تکراری مناجاتخوانی یا برنامههایی شبیه به آن خلاصه میشوند، «چهارگاه» را یک برنامه سحرگاهی متفاوت توصیف کرده و درباره زمان پخش آن یادآور میشود: گفت «سحر با باد میگفتم حدیث آرزومندی، خطاب آمد که واثق شو به الطاف خداوندی» در هیچ کجا، میخانهها در سحرگاه باز نیستند. در فرهنگ ما، زمان سحر اوقات خاص با خدا سخن گفتن است چون خستگیهای روزمره از میان میرود و چسبندگیهای آدمی به دنیا و متعلقاتش کمتر میشود، آدمی در گاه سحر آرامتر است و میتواند با خدا سخن بگوید. سخن گفتن با خدا دوسویه است نه یکسویه. آدمی وقتی با خدا صحبت میکند، احساس آرامش و آسایش دارد و این در رفتار، گفتار و کردار روزمرهاش اثر میگذارد.
خبرنگار: زهره کهندل
برچسب ها :
ارسال دیدگاه
تیتر خبرها
-
16 فروردین
-
صدرنشینی به معنی قهرمانی نیست
-
خطاب آمد که واثق شو به الطاف خداوندی
-
پشتپرده اختلافات جدی آمریکا با رژیمصهیونیستی
-
خروش جهانی «لشکر قدس»
-
روز جهانی قدس؛ دفاع از آرمان انسانی، دینی و ملی
-
حمایت 75 سال پیش ایرانیان از مردم فلسطین
-
همنوایی زائران پنج کشور در شبهای قدر حرم مطهر رضوی برای پیروزی غزه
-
دبیرکل حزبالله لبنان:آنچه در فلسطین و منطقه رخ میدهد طوفان آزادگان است
-
راهبرد جنگی شکستخورده تلآویو در جبهه شمالی
-
آمار جنایات 6ماهه اشغالگران در غزه