مرحوم حجت‌الاسلام محمدتقی فلسفی از خطبا و منبریان معروف معاصر بود. وی در ۶ سالگی به دبستان توفیق رفت و به تحصیل صرف و نحو و مقدمات علوم دینی پرداخت و با پافشاری و اصرار مادر به منبر روی آورد. همچنین همزمان با نظارت شدید پدر، به تحصیل درس پرداخت و دو روز در هفته را به منبر می‌رفت. نخستین منبر را در سن ۱۵ سالگی در وصف امیرالمؤمنین(ع) بیان کرد.
خبرگزاری مهر بر همین اساس همزمان با ایام ماه مبارک رمضان به منظور آشنایی بیشتر با این عالم ربانی و خطیب توانمند و اثرگذار با حجت‌الاسلام سیدمحمدرضا لواسانی، نوه مرحوم حجت‌الاسلام محمدتقی فلسفی به گفت‌وگو پرداخته که در ادامه گزیده‌ای از آن را می‌خوانید.
حجت‌الاسلام سیدمحمدرضا لواسانی با بیان اینکه با وجود انزوای روحانیون در دوران پهلوی و شکل‌گیری رسانه‌های جدید مانند رادیو و روزنامه، صدای رفیع منابر به‌عنوان رسانه‌های سنتی روحانیت، تهدیدی در برابر سد حاکمیت به‌شمار می‌آمد، گفت: می‌توان اذعان کرد منابر از خاستگاه اصلی خود فاصله بسیار داشتند. از این‌رو تلاش عالمان و روحانیون خبیر در منابر بر این استوار شد که در این شرایط به نقش‌آفرینی و روشنگری بپردازند.
مسئول مؤسسه نشر آثار مرحوم حجت‌الاسلام محمدتقی فلسفی در ادامه با بیان اینکه در این آسیب‌شناسی، جایگاه انگیزه و هدف مردم نیز مهم است، عنوان کرد: عده‌ای از روی عادت سالیانه و در ایام مبارک مانند مناسک ماه رمضان یا آیین‌های محرم و صفر در جلسات دینی شرکت می‌کنند. گروهی برای وقت‌گذرانی به این برنامه‌ها ملحق می‌شوند و بعضی در پای منابر به خواب آرام فرو می‌روند. از این‌رو منابر اینچنینی به ندرت مردمان شایسته، بیداردل و مؤمن واقعی تربیت می‌کنند. صاحب‌نفسانی باید باشند که با ذکر روایات، منابر مفید و انسان‌ساز را در سپهر سخنوری در ورای دیدگان نمایان سازند و این مهم از عهده هر صاحب سخنی بر نیاید.

دلایل علمی و روان‌شناختی منبرهای انسان‌ساز
وی تصریح کرد: مرحوم آقای فلسفی به عواملی برای این نقش‌آفرینی اشاره می‌کنند؛ از آن جمله استقبال عموم مردم از منابر و سخنرانی‌های تأثیرگذار مهم‌ترین عامل معرفی شده به حدی که ممکن بود حتی قهوه‌خانه‌ای در مجاورت تکیه را نیز به تعطیلی بکشاند. این جاذبه قوی از علاقه، اشتیاق و انگیزه عمومی برای گوش جان سپردن به سخنان احیاکننده روح و جان پرده برمی‌دارد و سیر تطور و تنوع جاذبه‌های دینی و معنوی را نشان می‌دهد. انسجام مطالب و برنامه‌داشتن دقیق برای منبر دلیل دوم به شمار می‌رود؛ چرا که برخی خطبا جملاتی به شکل طنز بیان می‌کنند که در جای خود می‌تواند جذاب باشد و سخنور دیگری منبر عالمانه و پخته‌ای را ارائه می‌کند.
لواسانی اظهار کرد: ایشان در خاطرات خود گوشزد می‌کردند این حرفه در طلیعه راه سخنوریشان، استاد و راهنمایی نداشت طوری که مجبور بودند منابر خطبای معروف عصر خود را درک کنند اما ثمری در این حضور نبود و اغلب بدون نتیجه و بهره از مجلس خارج می‌شدند زیرا باوجود بهره‌مندی از آیه یا روایت آغازین منبر، با مطالب غیرمفید توأم می‌شد؛ اگرچه کسانی هم بودند که در ادای سخن توانمند ظاهر می‌شدند و در سخنوری شهره بودند. آهنگ گرم و صدای جذاب از دیگر دلایل جذبه مردم به سخن و سخنران محسوب می‌شود. با اینکه محتوای سخنان این خطبا تاریخ، شعر و مطالب کلامی و فلسفی بود، اما مرحوم فلسفی خود اقرار می‌کردند من چیزی نمی‌فهمیدم و به طریق اولی عوام مردم نیز چیزی دست‌گیرشان نمی‌شد.
مسئول مؤسسه نشر آثار مرحوم حجت‌الاسلام محمدتقی فلسفی بیان کرد: به راحتی می‌توان اقرار کرد یکی از دلایل موفقیت خطابه‌های خطیب نامور مرحوم آقای فلسفی روایت امام صادق(ع) است که همواره نصب‌العین بوده است در اینکه عالم و دانشمند روزآمد، هیچ‌گاه در هجمه اشتباهات واقع نمی‌شود. زمان‌شناسی و مخاطب‌شناسی از مقدمات اولیه یک ارتباط مؤثر است، حتی روان‌شناسان نیز به آن معترف‌اند. این دو عامل برای پرورش افکار مخاطبان شرط لازم است. پس اگر در آن دوره و هر خطابه‌ای کمتر کسی موفق بود به دلیل فقدان این دو مهم بوده است. ایشان شعر زیبایی را در خاطرات با برکتشان به یادگار گذاشته‌اند:
سخنگوی باشد زبان زمان
 که حال زمان را بود ترجمان
زمان را کسی ترجمانی کند
 که با منطقش همزبانی کند
درخت کهن کایدش بوی مرگ 
به پیوند نو، نو کند بار و برگ
کهن تا نگشتی نوآموز باش
به هر روز دانای آن روز باش
لواسانی ادامه داد: از این‌رو در آسیب‌شناسی‌هایی که خود مرحوم فلسفی درزمینه بنا و مبنای منابر داشتند این نکته را مهم می‌دانستند که روش پیامبر گرامی اسلام(ص) و ائمه هدی(ع) در مسلمان‌سازی غیر از راهی است که برخی سخنوران می‌پویند. پرهیز از سخنان بی‌فایده و ثمر برای مردم، سزاوار هر مجلس خطابه است. قرآن کریم بهترین سخن گفتن را سخن از خداوند می‌داند و بیان می‌کند سخنی که رنگ خدا ندارد و آدمی را به عمل نیک نراند بی‌رنگ و بو است و طبعاً اثر مؤثر در دل و جان مخاطب نمی‌گذارد؛ زیرا اوست سرآمد همه محبوبان. سخن از محبوب است که محبت‌آفرین می‌شود و مانند بذری در دل مستمع ریشه می‌دواند و سرانجام درختی شکوفا و سرسبز و میوه‌اش عمل صالح می‌شود.
وی افزود: در کنار این توصیه زیربنایی نیز ابزار و روش‌های ورود و خروج به مبانی اعتقادی و اخلاقی باید مراعات شود. روش‌های علمی که مختص همان علوم است، روش‌های روان‌شناختی، عاطفی که در اقناع مخاطب نقش دارد نیز محل تأمل است. مثلاً در بیان مسئله توحید، ابتدا باید خدا را اثبات و دلایل وجودشناختی و هستی‌شناختی آن را به اقتضای مخاطب بیان کرد، سپس از آیات الهی و دقایق خلقت سخن گفت و در مرحله بعد از علم و اراده و قدرت خداوند بحث کرد و تفاوت صفات ذاتی و افعالی خداوند را برای شنوندگان بیان نمود. از این‌رو سزاوار نیست به گفتن یک آیه بدون هیچ توضیح و استدلالی بسنده و مخاطب را در میان دریایی از ابهام و شبهه رها کرد. مهم‌تر آنکه شایستگی یک خطابه در این است که از واژگان مغلق و دور از فهم مخاطب و کلمات پرطمطراق پرهیز کرد.
مسئول مؤسسه نشر آثار مرحوم حجت‌الاسلام محمدتقی فلسفی با تأکید بر اینکه یک منبر خوب و یک سخنرانی عالی و انسان‌ساز حاوی تعالیم الهی است تا عقاید، اخلاق، اعمال و زندگانی مردم بر مبنای آن بنا شود، گفت: مطابق این مسلک، خطابه‌های مؤثر و ماندگار مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی فلسفی سلوک یافت تا مسیر منبر از وضع عادی آن روز به جهت مناسب دیگری سوق یابد و شنوندگان استقبال گرم کنند. نتیجه این آسیب‌شناسی آن شد که مجلس شورای ملی آن روز که سه روز آخر دهه سوم ماه صفر مجلس عزاداری تشکیل می‌داد و از وعاظ معروف دعوت می‌کرد، ایشان را در سن 19 سالگی در دو سال پیاپی برای سخنرانی دعوت کرد. این است مخاطب‌شناسی و روزآمد بودن یک عالم و خطیب سرشناس که در عنفوان جوانی و تنها در دهه دوم عمر خود (نه در سن ۹۴ سالگی) در مسندی ملی و مهم بر فراز منبر اهل بیت(ع) سخن از خدا و عمل صالح می‌راند و مردم را به حضرت حق و عمل الهی فرامی‌خواند. جالب‌تر آنکه حسین پیرنیا رئیس وقت مجلس شورای ملی این دعوت‌نامه را امضا کرده و ایشان را به «جناب مستطاب آقای شیخ محمدتقی فلسفی افصح المتکلمین دامت برکاته» نامیده و فراخوانده است.