اقتصادهای ملی و چالش رمزارزها
مینا افرازه
از نگاه اقتصادهای ملی، بزرگ‌ترین ایراد و نقیصه رمزارزها را می‌توان در همان ویژگی متمایز آن از سایر ارزها، یعنی عدم شناسایی‌پذیری و تمرکز گریزی‌اش جست‌وجو کرد. بدین ترتیب بسیاری از دولت‌ها که به دنبال نظارت، کنترل و رصد فعالیت‌ها و امور اقتصادی شهروندان خود و نیز اعمال حاکمیت بر این عرصه هستند و تلاش می‌کنند با سلسله اقدام‌هایی به بیشینه‌سازی نظارت‌ها و منافع اقتصادی کشور دست یابند، بدون شک با فعالیت کاربران در بستر فناوری‌های دیجیتالی و عدم کنترل‌پذیری سرمایه‌ها و پول‌های ردوبدل شده در بستر اقتصاد دیجیتال تعارض خواهند داشت.
در واقع ماهیت غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال موجب شده تا دولت‌های دارای اقتصاد دستوری و تمرکزگرا که خواهان اعمال سیاست‌ها و تدابیر مدنظر خود بر تمامی اقدام‌ها و تصمیم‌گیری شهروندان هستند، نسبت به ماهیت و کارکرد ارزهای مجازی چالش داشته باشند و دچار تعارض شوند. البته ماهیت و کارکرد غیرمتمرکز رمزارزهایی مانند بیت‌کوین موجب می‌شود تا فعالان اقتصادی و کاربرانی که در چنین کشورهایی با اقتصاد دستوری فعالیت دارند یا تحت تحریم‌های سیاسی و اقتصادی بین‌المللی هستند، بتوانند از فرصت ارزهای دیجیتال بهره ببرند و به فعالیت اقتصادی آزادانه اقدام کرده و دارایی دیجیتال خود را مدیریت و ارزش آن را حفظ کنند.
در چنین شرایطی، رمزارزها می‌توانند دستاوردهای مالی بسیاری برای این افراد ایجاد کرده و محدودیت‌های ناشی از اقتصاد غیرآزاد یا تحت تحریم را دور بزنند. اقتصاد دیجیتال و انواع فعالیت‌های اقتصادی یا ارائه خدمات مجازی، به پویایی اقتصاد و کاهش هزینه‌ها کمک کرده و نیز گستره و سرعت فعالیت بخش خصوصی و کسب‌وکارهای اینترنتی را افزایش داده است؛ اما از سوی دیگر، همین مسئله بروز خطرات امنیتی و باز بودن راه تخلفات و سوءاستفاده‌های اینترنتی را نیز موجب شده است.
در واقع بروز همین مسائل نیز ناشی از ناشناس بودن کاربران در سیستم و روند کاری رمزارزهاست. بر همین اساس است که ایران نیز به دنبال ایجاد رمزریال به عنوان ارز دیجیتال ملی است تا از طریق آن بتواند کلاهبرداری‌های ارزی در فضای اقتصاد مجازی را کاهش داده و سیاست‌های پولی خود را بر حوزه اقتصاد دیجیتال تسری دهد. البته ارزش رمزریال همانند ریال کاغذی است و بنا نیست ارزش ریال از طریق این رمزارز ملی کم و زیاد یا دچار نوسان شود، بلکه تنها پول دیجیتال ملی است که موجب سهولت تراکنش‌های مالی می‌شود و موجبات اعمال حاکمیت و رصد هر چه بهتر بانک مرکزی بر جریان‌های مالی و بانکی را فراهم می‌کند. از سوی دیگر، نقد دیگری که بر رمزارزها و نحوه فعالیت آن‌ها وارد است، به فقدان قابلیت نگهداری این نوع ارزها با سطوح بالای امنیتی و ضعفشان در برابر خطاهای انسانی یا نرم‌افزاری برمی‌گردد؛ زیرا در چنین وضعیتی، با وقوع کوچک‌ترین مشکلی در فرایند به‌روزرسانی نرم‌افزارهای اینترنتی یا عدم پشتیبان‌گیری و حتی فراموشی رمز از سوی کاربران، ممکن است تمام دارایی کاربران و فعالان ارزهای مجازی از بین برود. در نتیجه در چنین شرایطی، کاربران تنها مسئول حفظ و نگهداری دارایی‌ها هستند و در صورت بروز مشکل بایستی توانایی مدیریت و بازیابی رمزها را داشته باشند. البته در باب دیگر مزایای بیت‌کوین و سایر رمزارزها نیز می‌توان گفت ارزهای مجازی فرصت مشارکت آزاد در روند مدیریت ارزها را می‌دهد و میزان دسترسی کاربران به اطلاعات لازم برای فعالیت اقتصادی یکسان است، در نتیجه در آن مسئله رانت اطلاعاتی گروه‌های ذی‌نفوذ که در اقتصادهای متمرکز و انحصارگرا وجود دارد، مشاهده نمی‌شود. در واقع انحصارگرایی اقتصادهای تمرکزگرا در دسترسی به اطلاعات خاصی که لازمه کسب سود و منفعت بیشتر و سبقت گرفتن از سایر رقباست، در ماهیت و کارکرد رمزارزها وجود ندارد.
در واقع ماهیت غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال موجب شده تا دولت‌های دارای اقتصاد دستوری و تمرکزگرا که خواهان اعمال سیاست‌ها و تدابیر مدنظر خود بر تمامی اقدام‌ها و تصمیم‌گیری شهروندان هستند، نسبت به ماهیت و کارکرد ارزهای مجازی چالش داشته باشند و دچار تعارض شوند. البته ماهیت و کارکرد غیرمتمرکز رمزارزهایی مانند بیت‌کوین موجب می‌شود تا فعالان اقتصادی و کاربرانی که در چنین کشورهایی با اقتصاد دستوری فعالیت دارند یا تحت تحریم‌های سیاسی و اقتصادی بین‌المللی هستند، بتوانند از فرصت ارزهای دیجیتال بهره ببرند و به فعالیت اقتصادی آزادانه اقدام کرده و دارایی دیجیتال خود را مدیریت و ارزش آن را حفظ کنند.
در چنین شرایطی، رمزارزها می‌توانند دستاوردهای مالی بسیاری برای این افراد ایجاد کرده و محدودیت‌های ناشی از اقتصاد غیرآزاد یا تحت تحریم را دور بزنند. اقتصاد دیجیتال و انواع فعالیت‌های اقتصادی یا ارائه خدمات مجازی، به پویایی اقتصاد و کاهش هزینه‌ها کمک کرده و نیز گستره و سرعت فعالیت بخش خصوصی و کسب‌وکارهای اینترنتی را افزایش داده است؛ اما از سوی دیگر، همین مسئله بروز خطرات امنیتی و باز بودن راه تخلفات و سوءاستفاده‌های اینترنتی را نیز موجب شده است.
در واقع بروز همین مسائل نیز ناشی از ناشناس بودن کاربران در سیستم و روند کاری رمزارزهاست. بر همین اساس است که ایران نیز به دنبال ایجاد رمزریال به عنوان ارز دیجیتال ملی است تا از طریق آن بتواند کلاهبرداری‌های ارزی در فضای اقتصاد مجازی را کاهش داده و سیاست‌های پولی خود را بر حوزه اقتصاد دیجیتال تسری دهد. البته ارزش رمزریال همانند ریال کاغذی است و بنا نیست ارزش ریال از طریق این رمزارز ملی کم و زیاد یا دچار نوسان شود، بلکه تنها پول دیجیتال ملی است که موجب سهولت تراکنش‌های مالی می‌شود و موجبات اعمال حاکمیت و رصد هر چه بهتر بانک مرکزی بر جریان‌های مالی و بانکی را فراهم می‌کند. از سوی دیگر، نقد دیگری که بر رمزارزها و نحوه فعالیت آن‌ها وارد است، به فقدان قابلیت نگهداری این نوع ارزها با سطوح بالای امنیتی و ضعفشان در برابر خطاهای انسانی یا نرم‌افزاری برمی‌گردد؛ زیرا در چنین وضعیتی، با وقوع کوچک‌ترین مشکلی در فرایند به‌روزرسانی نرم‌افزارهای اینترنتی یا عدم پشتیبان‌گیری و حتی فراموشی رمز از سوی کاربران، ممکن است تمام دارایی کاربران و فعالان ارزهای مجازی از بین برود. در نتیجه در چنین شرایطی، کاربران تنها مسئول حفظ و نگهداری دارایی‌ها هستند و در صورت بروز مشکل بایستی توانایی مدیریت و بازیابی رمزها را داشته باشند. البته در باب دیگر مزایای بیت‌کوین و سایر رمزارزها نیز می‌توان گفت ارزهای مجازی فرصت مشارکت آزاد در روند مدیریت ارزها را می‌دهد و میزان دسترسی کاربران به اطلاعات لازم برای فعالیت اقتصادی یکسان است، در نتیجه در آن مسئله رانت اطلاعاتی گروه‌های ذی‌نفوذ که در اقتصادهای متمرکز و انحصارگرا وجود دارد، مشاهده نمی‌شود. در واقع انحصارگرایی اقتصادهای تمرکزگرا در دسترسی به اطلاعات خاصی که لازمه کسب سود و منفعت بیشتر و سبقت گرفتن از سایر رقباست، در ماهیت و کارکرد رمزارزها وجود ندارد.
برچسب ها :
ارسال دیدگاه
تیتر خبرها
-
تولید باکیفیت نوشتافزار مایه افتخار است
-
اخلاق حکمرانی در سیره علوی
-
ایران؛ سکوی پرتاب نخبگان مهاجر
-
بازگشت به خویشتن«مشهد»
-
مجوز کسب و کار بدون کاغذبازی
-
یک شلیک، یک هدف
-
پیروزی توفانی پرسپولیس در مشهد
-
اقتصادهای ملی و چالش رمزارزها
-
جوان و رسانه دو بال مهم «تهاجم ترکیبی»
-
برای تکرار قهرمانی پارالمپیک برنامه دارم
