تلاش برای شناختن وسوسه‌های شیطانی و حیله‌های نفسانی از مسائلی است که اساتید اخلاق و بزرگان بر آن تأكید فراوان داشته‌اند. شاید داستان مرحوم شیخ انصاری را شنیده باشید؛ اما تكرار آن خالی از لطف نیست. در زمانی كه مرحوم شیخ انصاری رضوان‌الله‌علیه ریاست شیعه را بر عهده داشت، شبی كه موقع وضع حمل همسرش بود، زنان همسایه نزد شیخ آمدند و به ایشان گفتند برای تهیه غذای مناسبی كه از ضعف جسمی همسرشان جلوگیری كند، به مقداری روغن احتیاج دارند. شیخ كه آن موقع پولی نداشت، یادش آمد یک تومان از سهم مبارک امام را در جایی گذاشته و با خود گفت با این پول روغن را تهیه و بعداً آن را جبران می‌کند. اما به محض اینكه پول را برای خریدن روغن برداشت، به ذهنش آمد اگر امشب هنگام وضع حمل همسر طلبه‌ای در آن سوی نجف با‌شد، آیا آن طلبه پولی برای خریدن روغن در اختیار دارد؟ شیخ با خود گفت: چون مطمئن نیستم در چنین موقعی سایر طلبه‌ها چنین پولی را در اختیار داشته باشند،‌ من هم از این پول استفاده نمی‌كنم و آن را سر جایش گذاشت. همان‌ شب یکی از شاگردانش ابلیس را در خواب دید که ریسمان‌های رنگارنگی را به دنبال خود می‌كشاند. از شیطان پرسید: این ریسمان‌ها چیست؟ شیطان در جواب گفت: این‌ها ریسمان‌های رنگارنگی است كه هر یک از مردم را با یكی از آن‌ها فریب می‌دهم. آن طلبه از میان همه ریسمان‌ها طناب محکم پاره‌ای را نشان داد و پرسید: این چیست؟ شیطان با ناراحتی گفت: این طنابی است كه از 9 ماه پیش بافته‌ام و دیشب به گردن شیخ انداختم؛ اما جناب شیخ با یک تکان آن را پاره كرد. آن طلبه از شیطان پرسید: برای من چه طنابی درست کرده‌ای؟ شیطان در جواب خندید و گفت: تو احتیاج به طناب نداری؛ تو با یک اشاره به سوی من می‌دوی! شیطان برای فریب كسی مثل جناب شیخ انصاری 9 ماه مقدمه‌چینی می‌كند تا شاید بتواند طناب خود را به گردنش بیندازد. 
حیله‌های شیطان بسیار پیچیده و قوی است و افراد باهوش و بافراست را هم می‌فریبد؛ کمتر کسی می‌تواند از دام حیله‌های شیطان نجات پیدا کند؛ الا من عصمه ‌الله؛ مگر كسی كه دست به دامان خدا و اولیای خدا شود و با دعا و توسل از شر شیطان نجات پیدا کند. كسانی كه واقعاً به دنبال رشد و تعالی هستند، باید دائم از شر حیله‌های شیطانی و دام‌هایی که در راه همه، حتی اولیای خدا می‌گستراند، به خدا پناه ببرند و کمتر کسی است که بتواند به کلی از همه دام‌های شیطان نجات پیدا کند.