نظام اصیل حوزه، تفکرمحور است

آیت‌الله رشاد با تأکید بر اهداف تربیتی حوزه‌های علمیه مطرح کرد

نظام اصیل حوزه، تفکرمحور است

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: مشکل اصلی که در زمینه آرمان تحول حوزه داریم، این است اغلب افرادی که این نظریه را می‌دهند فاقد نظریه هستند و نظریه مبنایی و منسجم ندارند.
به گزارش ایکنا، آیت‌الله علی‌اکبر رشاد، رئیس شورای سیاست‌گذاری حوزه‌های علمیه تهران در آیین بزرگداشت هفته پژوهش حوزه‌های علمیه خواهران که در مجموعه عصر انقلاب تهران برگزار شد، پژوهش را در حوزه‌های علمیه از دیرباز دارای جایگاه خاصی توصیف کرد و گفت: اگر بخواهیم فعالیت‌های حوزه را اولویت‌بندی کنیم، پرورش و تربیت رتبه نخست را دارد و بر تمام شئون حوزه گسترده بوده و بلکه تربیت، غایت حوزه است.
وی ادامه داد: پس از تربیت، پژوهش اهمیت بیشتری دارد؛ با هزار سال تجربه می‌توان گفت حوزه‌های علمیه از یک نظام علمی پیروی می‌کنند که پژوهش در آن محور است.
عضو شورای حوزه‌های علمیه استان تهران به اندیشیدن و پژوهیدن در حوزه‌های علمیه از سال‌های اول اشاره کرد و افزود: از سال اول منطق را آموزش می‌دهند و توصیه می‌کنند مطالعه پیشینی وجود داشته باشد، شروح و تعالی را ببینند و این شیوه پژوهش‌محوری است.
آیت‌الله رشاد تصریح کرد: طلبه بنا نیست به کتابی که به عنوان متن درسی مشخص شده، قناعت کند بلکه باید کتب موازی و شروح را مطالعه کند.
وی ساده‌سازی دروس را خلاف نظام آموزشی حوزه دانست و گفت: طلبه غیر از کلاس باید در دروس تأمل کند؛ نظام اصیل حوزه، تفکرمحور است؛ اگر چه در این دوره‌ها شیوه‌های قدیم منسوخ و متروک می‌شود اما اساس حوزه بر پژوهش‌محوری است.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، آموزش را دارای رتبه سوم در نقش‌آفرینی نظام حوزه توصیف و ابراز کرد: در سطوح پایین بر آموزش تأکید می‌شود؛ در پایه‌های یک تا 10 آموزش انجام می‌شود ولی پس از ۱۰ پایه، در درس خارج به صورت مطلق پژوهشی است.
وی تصریح کرد: اجتهاد یعنی پژوهش؛ در درس خارج طلبه آموزش نمی‌بیند بلکه پژوهش می‌کند؛ طلبه در ۱۰ پایه با خواندن سه کتاب، اصول را خوانده و تمام آن را یاد گرفته است.
آیت‌الله رشاد، روش‌های آموزشی برخی از اعاظم در درس خارج را به خاطر ضعیف بودن برخی طلاب ارزیابی کرد و گفت: در تاریخ نداشته‌ایم کسی در درس خارج اصول آموزش دهد؛ در درس خارج، فرد باید مجتهد بار بیاید نه اینکه تمام مباحث اصول و فقه و ابواب آن‌ها را ارائه دهیم.
وی تربیت را غایت و پژوهش را محور دانست و گفت: بین غایت و محور تفاوت‌هایی وجود دارد و آموزش بستر است؛ آموزش تا حدی مفید است و در سنت حوزه هم چنین است؛ این‌طور نیست که با پایان سطوح یا پایان یک دوره خارج اصول، کسی به نهایت خود رسیده باشد.
آیت‌الله رشاد با اشاره به مسائل فلسفی ادامه داد: اتفاقی که باید در نهایت در نظام آموزشی حوزه بیفتد این است که اصل اتحاد عقل و عاقل و معلوم حصولی باشد؛ بنا نیست این معلوم واسطه بخورد؛ بنا نیست علم ما حصولی باشد بلکه بناست علم ما حضوری باشد؛ اگر علم حضوری شد با نفس متحد می‌شود و سه‌گانگی آن باقی نمی‌ماند.
وی ابراز کرد: با این شیوه، طلبه عالم دین نمی‌ماند بلکه عالم دینی می‌شود؛ عالم دین به ترکیب اضافی نیست بلکه غیرمسلمان هم می‌تواند عالم دین باشد؛ برخی از غیر مسلمان‌ها از ما طلبه‌ها در فهم و شناخت اسلام قوی‌تر هستند؛ در حوزه‌های علمیه چه تعداد مفسر داریم که در هر عصری یک دوره کامل تفسیر نوشته باشد؟ من مسیحی می‌شناسم که این کار را کرده است.

طلبه طوری تربیت شود که اسلام ناطق باشد
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصریح کرد: طلبه باید طوری باشد که وقتی کسی او را می‌بیند متن اسلام و اسلام ناطق را ببیند؛ ما در حوزه‌های علمیه به دنبال ساختن این طلبه هستیم.
وی نظام آموزشی حوزه را از مناظر مختلف متفاوت از نظام آموزشی مدرن عنوان کرد و گفت: در سنجش‌های خود نیز به دنبال حافظه طلبه نیستیم بلکه باید ببینیم تربیت، کمال، تعالی و پیشرفت طلبه حاصل شده باشد.
آیت‌الله رشاد، دانشگاه‌های فعلی را فاقد پرورش توصیف کرد و گفت: بدترین و سخیف‌ترین الگو را برای آن آدم بی‌سواد آوردند که در غرب هم این الگو پیگیری نمی‌شود؛ در غرب هم به پرورش توجه می‌شود.
وی با بیان اینکه دروس حوزه باید به صورت حضوری برگزار شوند تا هویت طلاب توسط استاد ساخته شود، ادامه داد: با برگزاری دروس به صورت مجازی نمی‌توان طلبه‌ای در تراز عالم دینی که به درد جامعه بخورد تربیت کرد.

نظریات تحول، اندک است
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: مشکل اصلی که در زمینه آرمان تحول حوزه داریم، این است اغلب افرادی که این نظریه را می‌دهند فاقد نظریه هستند و نظریه مبنایی و منسجم ندارند.
وی با بیان اینکه ارائه نظریه در بحث تحول کافی نیست و باید این نظریه گسترش پیدا کرده و در قالب نظام در آید و عملیاتی شود، یادآوری کرد: اگر بخواهیم به موفقیت برسیم باید نظریات به نظام‌واره‌های علمیاتی تبدیل شوند و حوزه امروز از این نظر به‌شدت دچار آسیب است.

برچسب ها :
ارسال دیدگاه