امیرالمؤمنین علی(ع) در یک جمله كوتاه و پرمعنا می‌فرماید: بادِرِ الْفُرْصَهًَْ قَبْلَ اَنْ تَكوُنَ غُصَّهًْ؛ تا فرصت هست از شرایط برای تكامل خودت استفاده كن، اگر از آن استفاده نكنی فردا غصه خواهی خورد و این فرصت به غم و اندوه تبدیل می‌شود. پیش از اینكه این فرصت از دست برود و به خاطر سپری شدن آن، مبتلا به غم و اندوه شوی آن را غنیمت بشمار! معمولاً شیطان با القای افكار باطل كه در ظاهر حكمت‌آمیز است، انسان را فریب می‌دهد؛ چون علم شیطان نه تنها كمتر از علم ما نیست بلكه اگر علم صدها نفر را روی هم بگذاریم به اندازه علم ابلیس نمی‌شود. شیطان 6هزار سال پیش از حضرت آدم در این دنیا زندگی می‌كرد و هم‌اینک نیز زنده است و از همه تجربیات خود و دیگران استفاده می‌كند؛ بنابراین شیطان از همه ما عالم‌تر است و راه‌های مختلف اغوای دیگران را خیلی خوب می‌داند. گمان نکنید ما خیلی زرنگ هستیم و حتماً می‌توانیم در مقابل شیطان مقاومت كنیم و فریب نخوریم. او از ما بسیار استادتر است و گاهی افراد را به وسیله كلمات به ظاهر حكمت‌آمیز فریب می‌دهد؛ مثلاً در قالب سخن حكیمانه‌ای همانند اینكه دوراندیشی اقتضا می‌كند انسان عجله نكند، ما را به تسویف گرفتار و فرصت‌های طلایی را از ما سلب می‌كند. ما نیز فریب خورده و می‌گوییم: اَلْعَجَلَهًُْ مِنَ الشَّیْطان؛ عجله كار شیطان است، پس عجله نكن! حالا فرصت هست؛ مثلاً چرا در درس خواندن عجله داری، یک روز دیرتر مجتهد شو! یا مثلاً در مورد اعمال عبادی و انجام مستحبات به فریب ما همت می‌گمارد و این‌گونه القا می‌كند كه تازه اول ماه رجب است و هنوز 30روز تا آخر ماه برای روزه‌گرفتن باقی مانده است. روز دیگری روزه می‌گیری؛ چه عجله‌ای در روزه گرفتن داری؟ و با القائات دیگری از این قبیل، فرصت‌ها را از ما می‌گیرد. شیطان انسان را با انواع بیان‌ها، زبان‌ها و توجیه‌ها از كار خیر بازمی‌دارد؛ همانند اینكه عجله نكن، با صبر و حوصله عمل كن، هنوز جوانی و برای عبادت كردن و درس خواندن فرص باقی مانده، بگذار با درس خواندن عاقل‌تر، پخته‌تر و كامل‌تر شوی تا عبادتت ثواب بیشتری داشته باشد. یكی از راه‌های نفوذ شیطان برای فریب آدمی همین تعبیر است كه دوراندیشی اقتضا می‌كند انسان در كارهایش عجله نكند. امیرالمؤمنین علی(ع) برای خنثی کردن این دسیسه می‌فرماید: مِنَ الحَزْمِ العَزْم؛ دوراندیشی اقتضا می‌كند انسان زود تصمیم بگیرد و عمل كند. اگر فرصتی برای عبادت، تحصیل علم، خدمت به مردم و... فراهم شده انسان باید به آنچه آن فرصت اقتضا می‌كند عمل کند.