از نذر شیر تا علم شمشیر

با آیین شب قدر در استان‌های مختلف چقدر آشنا هستید؟

از نذر شیر تا علم شمشیر

در شب‌های قدر برگزاری مراسم قرائت جوشن کبیر و قرآن به سر مرسوم است که در استان‌های مختلف کشور به میزبانی مساجد و اماکن مقدس برگزار می‌شود.


​​​​​​​اما هر کدام از استان‌ها در این شب‌ها آیین و مراسم خاصی هم دارند که قدمت هر کدام طولانی است. در این گزارش کوتاه می‌خواهیم شما را با برخی از این مراسم و آیین‌ها بیشتر آشنا کنیم.

قشم و مراسم «عَلَم شمشیری»
از جنوب کشور و جزیره قشم آغاز می‌کنیم، جزیره‌ای که همزمان با شب‌های قدر و فرارسیدن سالروز شهادت حضرت علی(ع)، تمام کوچه‌هایش سیاه‌پوش می‌شود. مردم این جزیره همزمان با شب‌های قدر مانند ماه محرم مراسمی با عنوان «عَلَم شمشیری» برگزار می‌کنند، به این صورت که در نوزدهم ماه رمضان ساکنان قشم علم شمشیری که روی آن جمله‌هایی با خط کوفی نوشته شده را با پای پیاده از شهر به روستای حمیری می‌برند و تا پیش از غروب آفتاب آن را به شهر برمی‌گردانند. 

«ختم یا علی» در یزد
به یزد می‌رویم، شهری که مردمانش به جز مراسم احیای شب قدر، آیینی به نام «ختم یا علی» دارند. آن‌ها در این مراسم پس از جمع شدن در مساجد، با تسبیح‌های هزار دانه ذکر یا علی می‌گویند. خواندن نمازهای هفت قل هو اللهی، دعای جوشن کبیر و ابوحمزه ثمالی و قرآن به سر گرفتن رسم‌های دیگر شب قدر در شهر یزد است.
در این مراسم مردم یزد به خواندن اشعاری مانند «یا اله‌العالمین در باز کن/ یا امیرالمؤمنین در باز کن/ مشکلی افتاده در کار من/ با دو انگشت یدالله باز کن» و همین طور «سرکوه بلند فریاد کردم/ امیرالمؤمنین را یاد کردم/ امیرالمؤمنین ای شاه مردان/ دل ناشاد ما خوشحال گردان» و «ای خوانده تو را ولی ادرکنی/ بر تو ز نبی نص جلی ادرکنی/ دستم تهی و لطف تو بی‌پایان هست/ یا حضرت مرتضی علی ادرکنی» به منظور مددجستن از مولای متقیان امام علی(ع) نیز می‌پردازند.

حرکت دسته‌های عزاداری به سوی مسجدها و تکیه‌ها در بیجار کردستان
مردم کردستان در کنار برگزاری مراسم شب احیا به پخت و توزیع نذورات هم می‌پردازند و کمک به نیازمندان جزئی از برنامه‌های ویژه این استان است. البته مراسم ویژه‌ بیجار در شب‌های قدر، حرکت دسته‌های عزاداری به سوی مسجدها و تکیه‌هاست. در مسجد جامع قبای سنندج مردم تا نزدیک سحر دعا می‌خوانند و به راز و نیاز مشغول می‌شوند.

نذر شیر در استان سمنان
اهالی نقاط کویری استان سمنان در روز شهادت حضرت علی(ع) از انجام فعالیت‌های روزمره خودداری می‌کنند و مرسوم است دامداران شیر دام‌های خود را در این روز به فقرا و نیازمندان داده یا برای تهیه افطار و پذیرایی از نمازگزاران به مساجد محل می‌دهند.

تعزیه‌خوانی در میناب
میناب از شهرهای هرمزگان است. در این شهر مردم همزمان با شب‌های قدر به مراسم تعزیه‌خوانی می‌روند. مردم شهرهای دیگر هرمزگان نیز در زمان افطارِ شب‌های نوزدهم، بیست‌ویکم و بیست‌وسوم ماه مبارک رمضان قاری قرآن را به خانه‌شان می‌برند و برای آرامش روح درگذشتگان‌ قرآن می‌خوانند.

مراسم عزاداری در مسجدهای گلستان
مراسم احیای شب‌های قدر علاوه بر منازل در مسجدهای استان گلستان نیز برگزار می‌شود، با این تفاوت که مردم این استان همزمان با شب‌های قدر در مساجد مراسم سینه‌زنی و عزاداری نیز برگزار می‌کنند.

خبرنگار: مهدیه قمری

برچسب ها :
ارسال دیدگاه