به طور کلی بازارهای مالی به وقایع و رویدادهایی که امنیت سرمایه‌گذاری را تهدید کرده و به نوعی ریسک یا ابهامی را به بازار تحمیل کند واکنش نشان می‌دهد. البته این بازارها پس از برطرف شدن نگرانی، به روند تعادلی بازمی‌گردند و مدیریت ریسک و هیجان‌ها، می‌تواند منجر به واکنشی منطقی در مواجهه با این وقایع شود.

تشکیل سبد سرمایه‌گذاری برای مدیریت ریسک 
محمدرضا فلفلانی، تحلیلگر بازارهای مالی معتقد است در فضای سرمایه‌گذاری نخستین موضوعی که باید به آن فکر کنیم مدیریت ریسک است.
فلفلانی در گفت‌وگو با قدس می‌گوید: طی چند روز گذشته با افزایش تنش‌ها در منطقه، ریسک‌های متعددی در بازارهای مالی دنیا رقم خورده است و شاهد تغییراتی در نرخ نفت، افزایش با اهمیتی در نرخ اونس طلا، نفت و... در بازار جهانی و تغییر نرخ ارز در داخل بودیم. از طرفی برخی از بازارها هم وارد رکود شدند و برخی هم فضای رونق را تجربه کردند. همه این‌ها ناشی از یک‌سری تغییرات در متغیرهای اقتصاد کلان است که اگر این‌ها را نشناسیم و بخواهیم سرمایه‌گذاری کنیم آسیب‌های جدی می‌بینیم. 
وی تأکید می‌کند: مدیریت ریسک اهمیت دارد و اساساً تشکیل سبد سرمایه‌گذاری به همین دلیل است. ما باید درباره اقلامی که می‌خواهیم بخریم ازجمله سهام، طلا یا واحدهای صندوق درآمد ثابت و یا حتی ملک، این را در نظر داشته باشیم که چه عواملی روی قیمت این اقلام می‌تواند اثر بگذارد و علاوه بر آن، چه فاکتورهای دیگری به جز قیمت، در روند سرمایه‌گذاری ما می‌تواند مؤثر باشد. در شرایطی که تنش‌ها افزایش می‌یابد، در رأس دارایی‌هایی که از این موضوع تأثیر منفی می‌پذیرند سهام شرکت‌ها هستند، چون افزایش ریسک‌ها در فضای اقتصاد کلان که می‌تواند نشأت گرفته از همین تنش‌های سیاسی باشد موجب عقب‌نشینی خریداران از خرید دارایی‌های پرریسک مثل سهام می‌شود.

سرمایه‌گذاری ایمن در برابر بحران کجاست؟
این کارشناس بازارهای مالی با اشاره به اینکه با ادامه انتشار اخبار درگیری‌ها، سرمایه‌گذاران به سمت سرمایه‌گذاری‌های امن مانند طلا می‌روند، ادامه می‌دهد: تنش‌ها موجب افزایش تقاضا در دارایی‌هایی مثل طلا می‌شود، چراکه طلا ماهیت پوشش ریسک را دارد.
وی با تأکید بر اینکه طلا یک دارایی امن در سراسر دنیاست که قابلیت نقد شوندگی دارد و اگرچه منابع و عرضه محدود دارد، اما تقاضا برای آن همیشه وجود دارد، می‌افزاید: افزایش خطرات ژئوپلتیکی معمولاً موجب افزایش قیمت طلا می‌شود، چراکه سرمایه‌‌گذاران تمایل دارند تقریباً به طور خودکار پول خود را به این دارایی‌ها منتقل کنند، زیرا در برابر بحران‌های جهانی مقاوم هستند.

نحوه چیدمان یک سبد سرمایه‌گذاری مطمئن 
فلفلانی با اشاره به اینکه به دلیل وجود همیشگی یک‌سری ریسک‌ها در فضای بازارها، ما باید با نگاه مدیریت ریسک، سبد سرمایه‌گذاری خودمان را بچینیم، خاطرنشان می‌کند: بخشی از سبد ما باید همیشه یک‌سری اقلام کم‌ریسک یا برای پوشش ریسک مثل طلا باشد، بخشی دیگر می‌تواند اقلام با ریسک بالا باشد مثل سهام و بخشی «فری ریسک یا بدون ریسک» باشد مثل صندوق‌های درآمد ثابت و تلفیقی از این‌ها می‌تواند یک سرمایه‌گذاری اثربخش باشد. اما اینکه این تلفیق با چه درصد و به چه صورتی باشد، کاملاً بستگی به ساختار سرمایه، ترکیب درآمد و هزینه‌ها و همچنین روحیه ریسک‌پذیری ما دارد که همه این‌ها در کنار برآوردی که نسبت به متغیرهای اقتصاد کلان داریم، می‌تواند موجب شود سبد سرمایه‌گذاری با چیدمان متفاوتی را فرد به فرد در جامعه شاهد باشیم. بنابراین یک نسخه واحد برای همه وجود ندارد.

در زمان وقوع شرایط پر تنش نظاره‌گر باشید 
وی تأکید می‌کند: گاهی افراد بدون توجه به این موضوعات اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند، به عنوان مثال فردی ممکن است 100میلیون تومان پس‌انداز داشته باشد و همه آن 100میلیون را سهام بگیرد و توجهی به ریسک‌ها نداشته باشد، در چنین شرایطی وقتی آن ریسک‌ها به وقوع می پیوندد مثل چند روز گذشته که با ریسک‌های جدید روبه‌رو شدیم، بالطبع اقدام کردن در این شرایط که اوج هیجان و تأثیرپذیری بازار است، خطاست. به‌خصوص اینکه بخواهیم اقدام به خرید و فروش کنیم که این معمولاً پشیمانی به همراه دارد و توصیه می‌شود در چنین شرایطی نظاره‌گر باشید و ببینید شرایط، بازار را به کدام سمت می‌برد و وقتی از شدت هیجان‌ها و اخبار منفی کاسته شد، تصمیمات منطقی اتخاذ کنید، این نگاهی است که ما توصیه می‌کنیم.
فلفلانی ادامه می‌دهد: به طور کلی اگر بخواهم جمع‌بندی کنم، اخبار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و... به شدت روی بازارهای مالی ازجمله بازار بورس و سهام، طلا، مسکن، خودرو و... در دنیا اثرگذار است و توصیه می‌شود سرمایه‌گذاران حتماً از پیش به فکر مدیریت ریسک باشند و اگر هم چنین اقدامی را انجام ندادند، در زمان مواجهه با ریسک از اتخاذ تصمیمات عجولانه دوری کنند 
و هیجان زده نشوند.

راهبرد خرید و فروش به‌ صورت پله‌ای
میلاد یزدان‌پور، کارشناس بازار سرمایه نیز در گفت‌وگو با قدس می‌گوید: با بررسی سابقه بازار بورس در مواقع حساس مانند جنگ و یا به شهادت رسیدن اشخاص مهم همیشه این بازار با واکنش منفی مقطعی همراه بوده که این مورد سبب ترس سهامداران می‌شده، اما با بررسی دقیق‌تر بازار متوجه می‌شویم بازار بورس معمولاً این واکنش منفی و ریزش را جبران می‌کند و به روند قبلی و نرمال خودش برمی‌گردد.
یزدان‌پور تأکید می‌کند: در حال حاضر با اخباری مبنی بر کاهش تنش‌های منطقه‌ای که در حال مخابره شدن است، می‌بینیم بازار بورس با توجه به کاهش دامنه نوسان به یک درصد، باز هم حدود 75درصد سهام در محدوده مثبت و متعادل در حال معامله شدن هستند که این نشان‌دهنده برگشت بازار به شرایط عادی و نرمال است و در این شرایط پایبندی به راهبرد خرید و فروش به‌صورت پله‌ای و پرهیز از رفتار هیجانی بهترین رویه‌ای است که سهامداران بازار می‌توانند به آن اتکا داشته باشند.

وظیفه دولت و بانک مرکزی در زمان تنش
امین دلیری، تحلیلگر مسائل اقتصادی و مدرس دانشگاه نیز در یادداشتی نوشته دولت و بانک مرکزی هم در این میان برای حفاظت از سرمایه مردم وظایفی دارند. به گفته وی، حمله نظامی ایران به اهداف نظامی رژیم صهیونیستی در سرزمین‌های اشغالی با مشخصاتی که برشمرده شد یک شوک تلقی می‌شود، جز اثر آنی بر بازار سهام و تحریک نرخ ارز و سکه که آن هم یک شوک کم دوام است، تأثیر دیگری بر دیگر متغیرهای اقتصادی نخواهد گذاشت. با این حال برای جلوگیری از سقوط و خروج سرمایه باید زودتر پیش‌دستی می‌شد. متأسفانه مسئولان سازمان بورس دیرهنگام دست به کار شدند. باید کم‌کاری آن‌ها با تزریق مالی به بازار سرمایه از طرف دولت جبران شود؛ کاری که بیشتر دولت‌ها در چنین مواقعی انجام می‌دهند. در خصوص بازار ارز و سکه نیز با مدیریت درست بانک مرکزی، اوضاع به گذشته باز خواهد گشت.

خبرنگار: زهرا طوسی