دومین مسئله این سفر پررنگ بودن نقش متغیر سوم و نقش واسطه گری عمان در روابط تهران با غرب است. برخی معتقدند با شکست موج فتنه و اغتشاشات، پشیمانی برخی دولت‌های غربی از اقدام علیه امنیت ‌ما و تشدید جنگ اقتصادی در کنار اعمال 300 گونه انواع تحریم‌ها علیه ملت ایران و تلاش سازمان‌های بین‌المللی برای اعمال فشار بر دستگاه سیاست خارجی راه به جایی نبرده است و سفر امیرعبداللهیان به عمان به معنی بازگشت طرفین به میز مذاکره است. این در حالی است که موضع مسئولان آمریکا متفاوت و متناقض است؛ رئیس جمهور آمریکا می‌گوید برجام مرده است اما اعلام نمی‌کنیم. از آن طرف رابرت مالی می‌گوید هنوز جای مذاکره وجود دارد اما مشخص است که آمریکایی‌ها دست نگه داشته تا ببینند نتیجه ناآرامی‌ها در ایران چه می‌شود. برخی کارشناسان معتقدند سفر وزیر خارجه کشورمان به عمان، یادآور مذاکرات مسقط در دی ماه سال ۹۱ است. در آن مقطع، مذاکرات محرمانه بین معاون وزیر خارجه آمریکا، نیکلاس برنز و علی‌اصغر خاجی معاون وزیر خارجه ایران بود و آمریکا پذیرفته بود غنی سازی در ایران ادامه پیدا کند و این عقب‌نشینی بزرگی بود که راه را برای توافق باز می‌کرد. اکنون هم به نظرم باید مذاکرات محرمانه پیش رود یا رد و بدل شدن پیام‌ها محرمانه باشد تا وقتی گفت‌وگوها به نتیجه برسد. آنچه غیر قابل اجتناب است این است که طرف آمریکایی و اروپایی همچنان به پرونده‌سازی علیه ایران ادامه می‌دهند، اما مخفیانه دارند اقدامات و مذاکراتی هم انجام می‌دهند؛ چون برجام برای اروپا، آمریکا، روسیه و چین مهم است. مسئله دیگر آنکه، آمریکا و اروپا به دنبال احیای برجام هستند، اما در شرایط فعلی دست نگه داشته‌اند ببینند مسائل داخلی و سیاسی ایران چه می‌شود؟ تجربه به ما آموخته است نباید فکر کنیم با اروپا می‌توانیم توافق و تفاهم را پیش ببریم، این یک خطای استراتژیک است که فکر کنیم اروپا می‌تواند راهگشا باشد. اروپا پس از خروج ترامپ از برجام نشان داد کاری از او برنمی‌آید، بنا بر این اگر قرار است مذاکره‌ای در چارچوب امنیت ملی انجام شود، باید با آمریکا هم باشد. انتظار است ایران در سیاست‌های اقتصادی و سیاست بین‌المللی‌اش تجدیدنظرهایی انجام دهد تا فضای مناسبی برای توافق و تعامل و اعتماد متقابل در سطح بین‌المللی ایجاد شود. اگر سیاست‌های اتخاذ شده‌ای که از اسفند ۱۴۰۰ دنبال کرده‌ایم را هم‌چنان دنبال کنیم، قطعاً به نتیجه نمی‌رسیم. اگر مذاکرات و توافق برای بازگشت به برجام در اسفند سال گذشته محقق می‌شد، بی‌گمان به سودمان بود.

خبرنگار: شمس الدین نجفی